Muvozanatli deb tushuniladi. Ammo, har qanday iqtisodiy tizimning bunday holati hayoliydir

16-chizma. Keyns xochi (Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli) 
 
Milliy  ishlab  chiqarishning  muvozanat  holati  (Y0),  yalpi  xarajatlar 
komponentlarining  har  birining  (iste’mol,  investitsiya,  davlat  xarajatlari  yoki  sof 
eksport)    o’zgarishi  natijasida    tebranishi  mumkin.  Ushbu  tarkibdagi  birorta 
omilning  miqdorining    o’sishi  rejalashtirilgan  xarajatlar  egri  chizig’ini  yuqoriga 
suradi va aksincha kamayishi pastga surilishga olib keladi. 
7.3. Avtonom xarajatlar multiplikatori 
      
Avtonom  xarajatlarning  har  qanday  o’sishi,  ya’ni    ΔA  =  Δ  (a+I+G+Xn)  
multiplikator  samarasi  hisobiga  yalpi  daromadlarning  ko’proq  miqdorga  (ΔY)  
oshishiga olib keladi.   

---

 
74 
 
Avtonom xarajatlar multiplikatori muvozanatli YaIM o’zgarishning avtonom 
xarajatlarning har qanday komponenti o’zgarishiga nisbatini ko’rsatadi:      µ = ΔY 
/ΔA: 
  Bu erda: µ - avtonom xarajatlar mul’tiplikatori; 
ΔY – muvozanatli YaIMning  o’zgarishi; 
ΔA – avtonom xarajatlarning Y o’zgarishiga bog’liq bo’lmagan o’zgarishi. 
Mul’tiplikator  -  yalpi  daromadlar  avtonom  xarajatlarning  dastlabki  o’sishi 
(kamayishi)dan necha marta ortiq o’sganligini (kamayganligi) ko’rsatadi.  
Avtonom iste’mol ΔS
A
 miqdorga o’ssa, bu yalpi xarajatlar va daromadlar (U) 
ning  o’sha  miqdorda  o’sishiga  olib  keladi.  Bu  esa,  o’z  navbatida  iste’molning 
ikkinchi marta (daromadlar oshishi hisobiga) MRS x ΔS
A
 miqdorda o’sishiga olib 
keladi.  Keyinchalik  yalpi  xarajatlar  va  daromadlar  MRSxΔS
A
  miqdorda  yana 
o’sadi. Shunday qilib, «daromad-xarajat» ko’rinishidagi doiraviy aylanish bo’yicha 
jarayon davom etaveradi.