Гулду табиатшунослик факультети 5А140501- кимё (фан йўналишлари бўйича) магистратураси талабаси Худоёров Хамза Муртозовичнинг “Айрим тритерпеноидлар металлокомплекслари синтези”

1-mavzu.  Axborot  texnologiyalari  haqida  tushuncha  va  uning  jamiyatdagi 
o’rni 
VI. 
Darsning maqsadi: 
VII. 
a) ta’limiy
: 
VIII. 
 -o‟quvchilarni 
axborot 
va 
texnologiya 
tushunchalari bilan tanishtirishga erishish; 
-axborot  texnologiyasi  va  uning  rivojlanishini  belgilovchi  ichki  va  tashqi 
omillar haqida tushunchalarni o‟rgatishga erishish; 
-axborotlarning uzatish usullarini o‟rgatishga erishish; 
-axborot  texnologiyalarining  jamiyatdagi  o‟rnini  ko‟rsatib,  tushuntirib  bera 
olishlariga erishish; 

---

88 
 
  -axborot  texnologiyalarining  qo‟llanilish  sohalarini  tushuntirib  berishga 
erishish; 
b) tarbiyaviy:  
   axborot  texnologiyalari  orqali    bajariladigan  ishlar,  ularning  ahamiyatini 
tushuntirish orqali o‟quvchilarni bu fanga qiziqish ruhida tarbiyalash; 
IX. 
v) rivojlantiruvchi: 
X. 
o‟quvchilarning 
informatika 
fanidan 
olgan 
bilimlarini,  xususan,    kompyuterlar,  ularning  asosiy  va  qo‟shimcha  qurilmalari 
haqidagi bilimlarini axborot texnologiyasida qo‟llash orqali rivojlantirish.  
XI. 
Dars turi:  nazariy  
Darsda qo’llaniladigan metodlar: 
XII. 
             - kichik guruhlarda muammoli vazifalar; 
XIII. 
             
-aqliy hujum;. 
              - kichik guruhda  videofilm tahlili;
 
Darsning jihozi:
 
XIV. 
  - elektron o‟quv-metodik qo‟llanma; 
  -kompyuterda tayyorlangan slaydlar; 
  -plakat va markerlar; 
   
 
  Darsdan kutilayotgan natijalar 
-o‟quvchilar  texnologiya  va    axborot  texnologiyasi  haqidagi  tushunchaga 
ega  bo‟ladilar  [6];  -axborot  texnologiyasining  rivojlantiruvchi  ichki  va  tashqi 
omillarini o‟rganadilar; - axborotlarni uzatish usullarini o‟rganib oladilar; -axborot 
texnologiyalarining  qo‟llanilish  sohalari  va  jamiyatdagi  o‟rnini  ko‟rsatib  bera 
oladilar.    
XV. 
 
Darsning borishi 
XVI. 
 
Darsning tashkiliy qismi 
Bu  darsni  tashkil  etish  uchun  o‟qituvchi  multimediali  elektron  o‟quv-
metodik  qo‟llanmani    va  rezyume  texnologiyasida  qo‟llaniladigan  tarqatma 
materialni  tayyorlab quyishi kerak bo‟ladi (ilova). 
Darsning mazmuni: 

---

89 
 
     O‟quvchilarning  guruhi  ikkiga  ajratiladi  va  muammoli  vaziyatni  yuzaga 
keltirish  uchun  ikki  guruhga  o‟zaro  aloqador  savol  tashlanadi.  (Texnologiya 
deganda nimani tushunasiz?  Texnologiya so‟zini qaerlarda uchratgansiz?) 
Guruh  o‟quvchilari  o‟zlarinig  tushunchalari,  dunyoqarashlaridan    kelib 
chiqib o‟zaro bahslashadilar. O‟qituvchi ularning fikrini umumlashtirib qaror qabul 
qiladi va  O‟QITUVCHI, 1-BOB, SLAYDLAR tugmachalarini birin - ketin bosib, 
1.1-slaydni ekranga chiqaradi 2.2.1.1-rasm. 
O‟qituvchi  keyingi  qismda    ham  o‟quvchilarga  muammoli  savollar  berib,  
ulardan javob oladi. 
1. Axborot texnologiyasi deganda nimani tushunasiz? 
2. Axborot texnologiyasining ichki omillariga nimalar kiradi? 
3. Axborot texnologiyasining  tashqi omillariga nimalar kiradi? 
4. Axborotlarninig qanday uzatish usullarini bilasiz? 
5. Axborot texnologiyalari fani nimani o‟rgatadi? 
6. Axborot texnologiyalarining qo‟llanilish sohalariga  misollar keltiring. 
7.  Axborotlar  texnologiyalarini    o‟quv  jarayonida  qo‟llanilishi  deganda 
nimani tushunasiz?  
Yuqoridagi savollarga o‟zaro bahslashib birin-ketin javob beradilar. Mavzu 
yangi  bo‟lganligi  sababli  o‟quvchilarning  javobi  to‟liq  bo‟lmasligi  mumkin, 
shuning uchun, har bir savolning  javobini slayd yordamida ko‟rsatib, tushuntirib, 
keyingi  savolga  o‟tiladi.  Demak,    slaydlar  quyidagi  ketma-ketlikda  tushuntirib 
boriladi 2.2.1.2-rasm.  
XVII. 
Quyidagi fikrlarning har biri multimedia vositasida 
harakatli tarzda ekranda namoyon bo‟ladi. 
Axborot  texnologiyalarining  ichki  omillari  -  bu  axborotlarning  paydo 
bo‟lishi, turlari, xossalari, axborotlar bilan turli amallarni bajarish,  ularni jamlash, 
uzatish, saqlash va h.k. 
Axborot  texnologiyalarining  tashqi  omillari  -  bu  texnik  vositalardir,  ya‟ni 
kompyuter,  skaner,  videoproektor,  videoko‟zgu,  kodoskop,  modem,  multimedia 
vositalari va boshqalar.  

---

90 
 
Axborotlarning uzatish usullari: 
─ 
aloqa bo‟limi orqali (xat yordamida); 
─ 
telefon tarmog‟i orqali  (og‟zaki); 
     3)  zamonaviy telekomunikatsion vositalar orqali. 
     «Axborot texnologiyalari» fani  axborotlarni jamlash, saqlash, uzatish, va 
shu  jarayonlarni  amalga  oshiruvchi  barcha  texnik  vositalarni  ishlatishni 
o‟rgatuvchi fandir. 
   
Axborot texnologiyalari  qo‟lanilayotgan sohalar 
        - aloqa tizimida; 
 - banklarda;                             
 - birjalarda;                           
 - ma‟naviyat sohasida; 
 - ishlab chiqarishda; 
XVIII. 
 - ta‟lim sohasida;
                  
 
 
 
    O‟qitishda    yangi  axborot  texnologiyalaridan  foydalanish  o‟quvchilarda 
bilimga  qiziqishni  oshiradi,    ularning    ijodiy  faoliyatini  o‟stiradi,  bilim  berishga 
differentsial  yondashish,  olingan  bilimlarni  takrorlash,  mustahkamlash  va  nazorat 
qilishni engillashtiradi, o‟quvchini o‟quv jarayonining sub‟ektiga aylantiradi.