1-лаборатория машғулоти

Ishning borishi: Bu mashg’ulot quyidagicha o’tkaziladi: 

1. 100 ml suvga 10 g   no’xat yoki boshqa  dukkakli   o’simlik  urug’i solinib, 

dukkaklar  yorilguncha    (30  minut)    qaynatiladi.  Eritma  issiq  holicha  100  ml  hajmli 

idishga filьtrlanadi. Bu filьtratga uning hajmi 100 ml ga etguncha suv qo’shiladi. Suv 

qo’shishdan  oldin    filьtrat  kristalik  soda    bilan  neytrallanadi.    So’ngra  bu  

aralashmaga   2 g  shakar   va   1,5-2 g  agar-agar  qo’shib   eritiladi.   SHu  tarzda    

tayyorlangan  suyuqlik     Petri  idishlariga    0,5 sm    qalinlikda    quyib  qotiriladi.     

---

 

24 

 

35 - rasm. 1) Bakteriyalarning ildiz tukchalari orqali o’simlik to’qimasiga o’tish payti: 

a – ildiz tukchasi yonida to’planib turgan bakteriyalar; 

b – ildiz tukchasi ichida infeksion ipning hosil bo’lishi. 

2) Katta qilib ko’rsatilgan hujayra va infeksion ip: 

a – o’simlik hujayrasi; b – infeksion ip. 

 

 

36 – rasm. O’simlik hujayralari bo’linganda tugunak bakteriya hujayralarining 

taqsimlanishi. 

 

Qotib  qolgan  plastinkaga  tarkibida  tugunak  bakteriyalar  bo’lgan  suyuqlik   

surkaladi.      Plastinkaga      surkaladigan    suyuqlik    bironta  dukkakli  o’simlik 

tugunagidan  siqib  olinadi.  So’ngra  Petri  idishi  25-35°  li  termostatga  qo’yilib,    bir  

necha kun saqlanadi.  Bu vaqt o’tgandan so’ng Petri  idishidagi  plastinkada tugunak 

bakteriyalar      koloniyasi    hosil      bo’ladi.      Koloniyalarni  tashkil  etgan  bakteriyalar 

mikroskopda tekshiriladi. 

2.    Dukkakli  o’simlikning  yosh  tugunagidan  suvi  siqib  chiqariladi.  Buyum 

oynasiga  undan  bir  tomchi  tomizib  Mazok  tayyorlanadi.  Mazok  fiksasiyalangandan 

keyin  sinьka  yoki  fuksin  bilan  bo’yalib,  mikroskopda  ko’rilganda  tayoqsimon 

bakteriyalar borligi kuzatiladi. 

3. YAxshi rivojlangan (qarigan) tugunakni kesib, suvi siqib olinadi va yuqorida 

ko’rsatilgandek  bakteriyali  preparat  tayyorlanadi.  Bu  preparat  mikroskopda 

qaralganda shoxlangan bakteriyalar ko’rinadi. 

 

 

 

 

---

 

25