yaratishga alohida e'tibor berildi.
,,Iqtisodiy islohotni amalga oshirishning asosiy nuqtalaridan biri bozor
iqtisodiyotining huquqiy negizini yaratishdan iborat".
I. A. Karimov. O'zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashti-rish yo'lida. T.,
O'zbekiston, 1995, 29-bet.
Yangi qonunlar turkumini ishlab chiqish va qabul qilish bit qancha sabablar tufayli
( Word Converter - Unregistered )
http://www.word-converter.net
zarur edi.
Birinchidan, ilgari amal qilib kelgan qonunlar avvalgi totalitar tuzum manfaatlariga
xizmat qilardi. Ularda korxonalarning iqtisodiy erkinliklari ham, xo'jalik yuritishdagi
tashabbusga ham, tadbirkorlikka ham o'rin yo'q edi.
Ikkinchidan, ilgari O'zbekistonda qabul qilingan qonun hujjatlarining hammasi
umumittifoq talablariga moslashtirilgan bo'lib, respublikamizning o'ziga xos xususiyatlarini
hisobga olmas edi.
Uchinchidan, jahondagi demokratik me'yorlar va yetakchi davlatlarning qonun
chiqarish sohasidagi tajribalarini o'rgangan holda O'zbekistonning o'z taraqqiyot yo'liga
mos keladigan zamonaviy qonunchilikni shakllantirishi, islohotlarni huquqiy jihatdan
ta'minlash mexanizmini yaratish zarur edi.
O'zbekiston Respublikasida iqtisodiy islohotlarning huquqiy negizini yaratishga
yo'naltirilgan 400 dan ortiq qonun hujjatlari qabul qilindi va joriy etildi, Ularni bir necha
yo'nalishlarga bo'lish mumkin:
I. Mulkchilik munosabatlari va kolp ukladli iqtisodiyotni shakllantiruvchi qonunlar.
Bu yo'nalish doirasida mulkchilik to'g'risida, mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va
xususiylashtirish to'g'risida, ijara to'g'risida, davlat uy-joy fondini xususiylashtirish
to'g'risida va boshqa qonunlar qabul qilindi.
Xo'jalik yuritishni tartibga soluvchi qonunlar, ya'ni korxonalar to'g'risida,
kooperatsiya to'g'risida, dehqon xo'jaligi to'g'risida, shirkat xo'jaligi to'g'risida qonunlar
qabul
qilindi.
Bozor infratuzilmasini yaratuvchi va uning faoliyatini tartibga solib turuvchi, banklar va
bank faoliyati to'g'risida, pul tizimi to'g'risida, tadbirkorlik to'g'risida, sug'urta to'g'risida,
birjalar va birja faoliyati to'g'risida, qimmatli qog'ozlar va fond birjasi to'g'risida va boshqa
qonunlar qabul qilindi. Korxona bilan davlat o'rtasidagi, korxonalar o'rtasidagi
munosabatlarni
yo'lga
qo'yuvchi qonunlar, Soliq kodeksi, Bojxona kodeksi, monopolistik faoliyatni cheklash,
korxonalarning bankrot bo'lishi haqida qonunlar qabul qilindi, Xo'jalik-protsessual
kodeksi ishlab chiqildi, Xo'jalik sudi tuzildi,
O'zbekistonning tashqi iqtisodiy faoliyatini belgilab beruvchi huquqiy normalar
yaratildi. Tashqi iqtisodiy faoliyat to'g' risida qabul qilingan qonunlar, xalqaro pakt va
bitimlar, ularning O'zbekiston tomonidan imzolanishi mamlakatimiz tashqi aloqalarining
rivojlanishi tarixida yangi sahifa ochdi. Respublika iqtisodiyotining huquqiy asoslari
Prezident farmonlarida, hukumat qarorlari va boshqa me'yoriy huijatlarda yanada
takomillashtirib borildi.
Bozor infratuzilma sinmg yaratilishi - Iqtisodiy islohotlarning muhim
yo'nalishlaridan bin bozor infratuzilmasini yaratishdan iboratdir. ,,Bozor munosabatlarini
shakllantirishni tegishli muhitsiz — tovar, pul bozorlarida va raehnat resurslari bozorida
xo'jalik yurituvchi subyektlar o'rtasida o'zaro aloqani ta'minlashi kerak bo'lgan bozor
infirastruk-turasisiz tasavvur etib bo'lmaydi". I. A. Karimov. O'zbekiston iqtisodiy
islohotlarni chuqurlashti-rish yo'lida. T., O'zbekiston, 1995, 97-bet.
Bozor infratuzilmasi deganda bozor munosabatlarini shakllantirish va ularni
samarali yuritishga xizmat qiluvchi muassasa, tashkilot va korxonalar majmuasi tushuniladi
( Word Converter - Unregistered )
http://www.word-converter.net
Do'stlaringiz bilan baham: |