Ma’mur qahhorov


strukturaviy-funktsional  tahlil  metodi



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/95
Sana07.07.2021
Hajmi0,63 Mb.
#111976
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   95
Bog'liq
falsafa

strukturaviy-funktsional  tahlil  metodi  yaxshi  samara  bermoqda  v a 
ommalashmoqda.  Bu metod AQSHlik taniqli sotsiologlar R.Parsons va 
R.Merton  nomi  bilan  bog‗liq.    Uning  zamirida  tizimning  funksional 
xususiyatlarini uning mav judlik v a tuzilmav iy xususiyatlaridan farqlash 
lozim, degan g‗oya yotadi.  Mazkur metod asoschilari ushbu g‗oyani 
ijtimoiy  tizimlar  misolida  yaqqol  isbotlab  berganlar.    Undagi  turli 
elementlarning  bir-biriga  funksional  ta‘siri  strukturav iy  darajalar 


xususiyatlariga  bog‗liqligi  aniq  namoyon  bo‗ladi.    Masalan, 
R.Mertonning  fikricha,  ijtimoiy-tuzilmav iy  elementlar  bilan  ijtimoiy 
funksiyalar  o‗rtasida qat‘iy, bir ma‘noli bog‗lanish yo‗q.  Funksiyalar 
tizimga nisbatan qulay v a noqulay (disfunktsiya), oshkora yoki latent 
(yashirin)  bo‘lishi  ham  mumkin.    Barcha  funksiyalar  sotsial  tizimning 
strukturav iy-funksional  tahlili  modelida,  ya‘ni  paradigmasida 
mujassamlashtiriladi. 
Jamiyat  –  bir  butun  ijtimoiy  tizim,  uning  strukturav iy  elementlari  – 
iqtisodiyot,  siyosiy  hayot,  sotsial  turmush,  mafkura,  ma‘nav iyat  v a 
boshqalar  –  bir-biri  bilan  ham  strukturav iy,  ham  funktsional 
bog‗langan.    Chunonchi,  iqtisodiyot  boshqa  hayot  sohalari 
(elementlar)ga  nisbatan  belgilov chilik,  ustuv orlik  ahamiyatiga  ega, 
ayni chog‗da tizim riv ojiga siyosiy jarayonlar v a ma‘naviyatning ta‘siri 
tobora kuchaymoqda.  Prezidentimiz I.A.Karimov ning «ma‘nav iyatni 
iqtisodiy-moddiy  hayotdan  ustun  deb  bilaman»  degan  jumlalarida 
asli  xosila  strukturav iy  elementning  funksional  jixatdan  ustunlik  kasb 
eta olishi xaqidagi xulosaning tasdig‗ini ko‗rish mumkin. 
Strukturav iy  jixatdan  «siyosat  –  iqtisodiyotning  mujassamlashgan 
ko‗rinishi», «av v al iqtisod, keyin siyosat» degan qoida to‗g‗ri.  Ammo 
bozor isloxotlari, yangi dav latchilikka o‘tish dav rida siyosat funksional 
jixatdan  iqtisoddan  birmuncha  ilgarilab  ketayotganini,  ko‗plab 
iqtisodiy  muammolar  kaliti  siyosiy  yechimlarda  ekanini  ham 
ko‗rmasdan  ilojimiz  yo‗q,  binobarin,  iqtisodiy  riv ojlanishning  siyosiy 
negizlarini  yaratish  dolzarblashyapti.    Iqtisodiy  muammolarning 
yechimi  –  iqtisodiyotning  o‗zidagina  emas,  u  bilan  funksional 
bog‗lanishdagi  boshqa  sohalarda,  birinchi  nav batda,  siyosatda, 
xuquqiy 
isloxotlarda, 
ma‘nav iyat 
o‗zgarishlarida 
ekani 
ayonlashmoqda.    Ikkinchi  tomondan,  siyosatning  tom  ma‘nodagi 
siyosat  bo‗lishi  uchun  unga  mustahkam  tagzamin  –  iqtisodiy  asos 
kerak,  demak,  funksional  jixatdan  ham  ular  biri-ikkichisiga 
bog‗langan. 
Xullas,  strukturaviy-funksional  taxlil  narsa-hodisani  ham  tuzilishi, 

Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish