Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

9. Ташкилий ривожланиш траекториясини белгилаб берувчи 
омиллар жумласига қуйидагилар киради: 
A. Институционал муҳит, шу жумладан институционал ривожланиш 
траекторияси ва активларнинг ўзига хослик даражаси. 
B. Мамлакат аҳолисининг умумий сони 
C. Хатарга нисбатан бетараф бўлган инсонлар улуши 

---

101
D. Ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг умумий даражаси. 
10. Ташкилий-ҳуқуқий шаклни танлаш мезонлари қайси жавобда
тўғри кўрсатилган? 
A. Мулкий ҳуқуқларнинг тафсирланиш даражаси ва эгалик қилиш ва 
қолдиқ қийматни олиш ҳуқуқларининг иқтисодий субъектлараро
тақсимланиши. 
B. Ташкилий-ҳуқуқий шаклни танлаш мезонларида трансакция 
харажатларини мавжуд эмаслигида. 
C. Шартномалар назарияси асосида 
D. Хуфёна иытисодиётни чеклаш асосида. 
 МАВЗУГА ДОИР МУҲОКАМА УЧУН САВОЛЛАР: 
1. “Принципиал” ва “агент” сўзлари нимани англатади? Улар ўртасидаги 
муносабатлар нималарга асосланади? 
2. Сизга яхши таниш бўлган ташкилотни танланг ва қуйидаги саволларга 
жавоб беринг: корхонада “принципал-агент” муаммоси қандай ҳал этилади; 
корхонанинг 
ташкилий 
тузилиши 
қанақа 
(унитар, 
холдинг, 
мультидивизионал, аралаш); корхона фирманинг қайси бенуқсон хилига 
кўпроқ яқин? 
3. Ўзбекистон бозорида ишловчи чет эл фирмасининг филиали қандай 
хилдаги корхона жумласига кириши мумкин? Жавобингизни асослашда 
қайси омиларни ҳисобга олиш лозим? 
4. Ўтиш хилидаги корхона барқарор ташкилий тузилма ҳисобланадими 
ёки ушбу бенуқсон хил ёрдамида фақат Б корхонанинг А фирмага 
айлантирилишидаги босқич ёритилганми? 
5. “Принципал-агент” 
муаммоларини ҳал этиш вариантларини 
тавсифлаб беринг? 
6. Фирманинг ички тузилмаси институционал иктисодиётда кандай 
шаклларга ажратилган улар хакида маълумотлар беринг? 
7. Фирмалар типологияси ва уларнинг ривожланиш траекторияси кандай 
амалга оширилади? 
8. Фирмаларнинг асосий хилларига тавсиф беринг? 
9. Бозорда 
ишончли ахборотнинг тарқатилиши рақобат билан 
рағбатлантирилади. Аксинча, “принципал” ва “агент” муносабатларининг 
одатий вариантида ахборот асимметрияси ва оппртунизм имкониятлари 
“агент”ни “принципал” билан найранг қилишга ундайди деган фикрни 
шархлаб беринг? 
10. 
Ташкилий ривожланиш траекториясини белгилаб берувчи 
омиллар жумласига нималар киради?