Пайвандлаш ишлари


К.ирраларни пайвандлашга тайёрлаш ва пластиналарни пайвандлаш



Download 7,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/133
Sana13.07.2022
Hajmi7,91 Mb.
#792729
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   133
3. К.ирраларни пайвандлашга тайёрлаш ва пластиналарни пайвандлаш 
техникасини текшириш.
4. Пластиналарни кия холатда пайвандлаш учун зарур ток кучи кандай 
танланади?
5. Пластиналарни кия холатда пайвандлашда риоя к,илинадиган мех­
нат .хавфсизлиги коидаларини сузлаб беринг.
4.5. ВЕРТИКАЛ ТЕКИСЛИКДА ГОРИЗОНТАЛ \Л\1ДЛ ВЕРТИКАЛ 
ВАЛИКЛАР ХОСИЛ КИЛИШ
Кириш йул-йуригини куйидаги режа асосида утказиш тавсия 
этилади: иш урнини ташкил килиш ва металлни суюкдантириб коп­
лаш ишларини хавфсиз бажариш коидалари, вертикал валиклар хамда 
горизонтал валиклар хосил килиш.
Иш урнини ташкил килиш ва ишларни бажариш коидалари ав- 
валгидек. Ягона фарк шундаки, окдб тушаётган металл ва тошкол 
зарраларидан куйиб колиш хавфи ортади, бу хакда талабаларни огох- 
лантириш зарур.
Металлни суюклантириб бориш операцияларини курсата бош - 
лашда вертикал 
ва 
горизонтал валиклар хосил килиш пастки хамда 
Кия валиклар вужудга келтиришга 
Караганда 
анча кийин эканлиги- 
ни тушунтириш зарур. Бунга сабаб шуки, суюкданган металл уз 
Хажми таъсирида чукурчадан тошиб чикиб, пастга тушишга интила- 
ди (31-расм, а).
Суюк металл хажмини кенгайтириш учун бу холларда пайванд­
лаш токининг кучини пастки холатда пайвандлашдагидан 10— 15 фоиз 
камайтириш кераклигини эслатиш зарур.
Пайвандлашда ёй узунлигини жуда киска олиш зарур, шунда 
суюкданган электрод металлининг томчилари чокка осонрок утади (б). 
Вертикал валиклар хосил килаётганда электрод бирикма уки буйлаб 
Харакатлантириш томонга, юкорига бир оз киялатиб ушланиши 
керак (в).
5 6


а )
б )
• )
31-расм . В ер ти ка л ч о к л а р н и п а стд а н ю к р р и г а пай ван д лаш да 
э л е к т р о д н и н г \ олати .
А сосий металл \амда аввал суюкдангирилиб крпланган металл 
электроднинг к^ялатиб ушланишига к,араб суюкданади. Электродни 
пастга к^иялатиб ушлаш \ам Шумкин. Бу хрлда суюкланган металл 
томчиларини кузатиб туриш кулай булади. Вертикал валикларни, 
чокларни пастдан юкррига томон пайвандлаган маъкул. Вертикал 
валикларни ^осил кдлиш техникаси бир неча марта курсатилади. 
Бунда ей пластинанинг пастки нукрасила ёкдпади ва суток, металл 
ваннаси хрсил булгач, аввал горизонтал хдпатда куйилган электрод 
бир оз юкррига кутарилади. Шунда чок металл кртиб, нук^га хрсил 
к,илади, металлнинг кейинги томчилари ана шу ну^тада тутилиб 
крлади. Суюк, металл чукурчадан ок,иб чик.маслиги учун электрод 
юк;орига ва навбати билан икки томонга силжитма-тебранма \apa- 
катлантирилади. Бу металлнинг тезрок, кртишига имкон беради. Элек­
тродни бир жойда узок, ушлаб турмасдан, тез тебранма хдракатлан- 
тириш лозим. Электрод диаметри 3—4 мм. дан катта булмаслиги ке- 
рак.
Горизонтал валиклар хрсил кил и ш ни курсатишга утишда бу иш 
вертикал валиклар хрсил килишга Караганда анча кийинлиги, чун- 
ки сую к металл окиб тушиб, котиб колиши ва пластиналар тешилиб 
кетиши мумкинлиги, бундай камчиликчарни бартараф этиш мак,са- 
дида диаметри 4 мм. дан катга булмаган электродлардан фойдаланиш 
тавсия этилиши тушунтирилади. Электродни тебранма \аракатланти- 
риш окиб тушаётган металл томчиларининг юкорига ч и киши га ёрдам 
беради.
Талабалар машкдарини куйидаги режа асосида олиб бориш тав­
сия этилади: вертикал валиклар хрсил кдглиш, горизонтал валиклар
/\ОСИЛ КИЛИШ.
5 7


Вертикал валиклар \осил цилишга дойр машкдар кдлинлиги 
8—10 мм. ли пластиналарда 3—4 мм диаметрли электрод билан бажа- 
рилади. Пайвандлаш токининг кучи 120—160 А к,илиб олинади. Ва­
ликлар пастдан юкррига томон хрсил килинади. Пластиналарда ва­
ликлар \осил к,илинадиган жойларни бур билан белгилаб олиш учар- 
нинг параллел чи^ишига ёрдам беради.
Энг яхши узлаштирувчи талабаларга 5 мм диаметрли электрод 
билан 170—190 А токда валиклар \осил к^илишни топшириш мум- 
кин. Бу машк^ни бажариш к,ийинлиги шундаки, пайвандлашда \осил 
булган тошкрл чок юзасини ёпиб куйиши сабабли талаба чокнинг 
шаклланишини кура олмайди.
Пайвандлашда хрсил булаётган тошкдл суюк,ланган металлдан 
кам фарк, кдлишини талабалар тушуниб олишлари керак, шунинг 
учун уларнинг дик^кдтини суюкданган металлдан фарк^и уларок,, 
топщол мойли к,ора рангга эта булишига кдратиш лозим.
Иш уринларини айланиб чик,ишда талабалар эътиборини элек­
тродни чокнинг кундалангига бир маромда тебранма \аракатланти- 
риш, шунингдек, ёйни иложи борича к,иск,а олиш кераклигига кдра- 
тиш зарур. Талабаларга бунга факдт узок, вак,т машк, к,илиш оркдли 
эришиш мумкинлигини эслатиш даркор.
Горизонтал валиклар хрсил кдяишга о ид мапщ 3 мм диаметрли 
электродлар билан к,алинлиги 8—10 мм пластиналарда бажарилади. 
Ток кучи 80—100 А олинади. Горизонтал валиклар \осил кдлиш 
вертикал валиклар хрсил кдлишга нисбатан к^ийинрок,, чунки бу 
\олда чокнинг пастки к,исмига суюк, металл ок^иб тушиб кртиб крла- 
ди, устки к*исми эса тешилиб кетади. Бу хрл электродни спирал 
тарзида тебранма ^аракатлантиришни такрзо этади, шунда ок,иб ту- 
шаётган металл томчиларини электрод юкррига чик,ариб туради. Буни 
талабаларга эслатиб куйиш зарур. 3 мм диаметрли электрод билан 
валиклар \осил кдлишни узлаштириб олишганидан кейин талаба­
ларга валикларни 4 мм, баъзан эса хдтто 5 мм диаметрли электрод 
билан хрсил кдлишни топшириш мумкин. Назорат машк^и эни, ба- 
ландлиги ва зичлиги бир хил булган аловдда валиклар к^аторини 
хрсил ьушишдан иборат булиши лозим. Бажарилган иш сифати на- 
мунани куздан кечириб аникданади.
Якунловчи су^батда маипулотларга я куп ясаш, талабалар бажар- 
ган ишлар \акида суз юритиб, йул куйилган хатоларни курсатиш 
лозим. Уйга вазифа килиб пайвандлаш режимини танлашга дойр жад- 
валларни ёзиб ва к^ирраларга ишлов бермасдан, вертикал \амда го­
ризонтал чокларни пайвандлашда электродни тебранма ^аракат- 
лантириш чизмаларини чизиб келишни топшириш мумкин.
58


НАЗОРАТ УЧУII САВОЛЛАР
1. Вертикал ва горизонтал валиклар ,\осил кдпиш учун иш урни к,ан- 
дай ташкил к,илинади?
2. Пайвандлаш токининт кучини туф и танлаш.
3. Вертикал валиклар хрсил к,илиш кандай усулга асосланади?
4. Горизонтал валиклар ^осил к,илиш усули нимаси билан фарклана-
ди?
5. Вертикал ва горизонтал валиклар \осил к^илишда риоя кдпинадиган 
ме^нат хавфсизлиги кридаларини сузлаб беринг.
4 .6 . П Л А С Т И Н А Л А Р Н И Ц И Р Р А Л А Р И Г А И Ш Л О В Б Е Р М А С Д А Н , 
В Е Р Т И К А Л В А Г О Р И З О Н Т А Л Ч О К Л А Р
Б И Л А Н П А Й В А Н Д Л А Ш
Кириш йул-йуригини куйидаги режа асосида утказиш тавсия эти- 
лади: пластиналар к^ирраларини пайвандлаш га тайёрламасдан, верти­
кал чок билан х,амда горизонтал чок билан учма-уч пайвандлаш.
Йул-йурик, бошида вертикал ва горизонтал чокларни пайванд­
лаш техникаси бундан олдинги булимда ургатилган пайвандлаш иш- 
ларидан асосан кам фарк, кдлишини айтиб утиш лозим.
Чок узагининг яхши пайвандланишини таъминлаш мушкуллиги 
бу машкдарни бажаришдаги асосий к,ийинчиликдир. Яхши натижага 
эришиш учун пластиналарни пайвандлаш макрадида йинпида паст- 
ки чок билан пайвандлашдагидан кагтарок, гирк^иш крлдирилади.
Устки пластиналар к^ирраларини пайвандлашга тайёрламасдан, 
учма-уч пайвандлашни курсатишга киришганда талабаларга металлни 
суюкдантириб крплаш ишларида булганидек, бу хрдда \ам 3—4 мм 
диаметрли электродлар ва шунга яраша кучи пасайтирилган пайванд­
лаш токидан фойдаланиш тавсия этилишини эслатиш зарур (32-расм).
Талабалар машкларини 
куйидаги режа асосида 
утказиш тавсия этилади: 
пластиналар к^ирраларини 
пайвандлашга тайёрламас­
дан, вертикал чок билан 
\амда горизонтал чок би­
лан учма-уч пайвандлаш.
Бундай усулда пайванд­
лашга дойр машк, 6—8 мм. 
ли пластиналарда 3 мм диа­
метрли электродлар билан 
баж арилади. Т о к кучи

Download 7,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish