P h aydarova

8-mashg‘ulot. SUYAKLI BALIQLAR SINFI
VAKILLARINI ANIQLASH
Kerakli materiallar va jihozlar: 
suyakli baliq larn in g
spirtda fiksirlangan kolleksiya materiallari; vannacha, pinset, 
preparoval ninalar, q o ‘l lupasi.
Mashg'ulotning maqsadi: 
0 ‘zbekistonda tarqalgan va 
kafedrada fiksirlangan holda saqlanayotgan baliqlarni aniqla- 
gichlar asosida sistematik holatini aniqlash.
Ishning mazmuni: 
baliqlar (Pisces) katta sinfi tog‘ayli 
baliqlar (Chondrichthyes) va suyakli baliqlar (Ostichthyes) 
sinflariga bo‘linadi.
Tog'ayli baliqlar sinfiga 650—700 ga yaqin tur kiradi va bu 
sinf plastinka jabralilar (Elasmobranchii) hamda yaxlit boshli- 
lar (Holocephali) kenja sinflarga bo‘linadi.
Suyakli baliqlar sinfiga 20000 dan ortiq tur kiradi va ular 
quyidagi 4 ta kenja sinfga bo‘linadi: tog‘ay-suyakli baliqlar (Chon- 
drostei), shu’la qanotli baliqlar (Actinopterygii), ikki xil nafas 
oluvchilar (Dipnoi) va panja qanotlilar (Crossopterygii). Bu ken­
ja sinflar ichida turlarining ko‘pligi va geografik tarqahshi jihati- 
dan shu’la qanotlilar kenja sinfi birinchi o ‘iinda turadi, ya’ni 
suyakli baliqlar sinfiga kiruvchi baliq turlarining 95 foizini tashkil 
etadi. 0 ‘zbekistonda suyakli baliqlarning 77 ta turi uchraydi.
Quyida 0 ‘zbekiston suv havzalarida keng tarqalgan va ama- 
liy hamda ilmiy ahamiyatga ega bo‘lgan suyakli baliqlar sinfi 
vakillarining sistematik holati aniqlagichlar asosida keltiriladi.
Suyakli baliqlarni aniqlashda quyidagi o ‘lchamlardan foy- 
dalanish tavsiya etiladi (42-rasm).
1.
Tanasining uzunligi 
- tum shug‘ining uchidan dum
suz-gich qanotining asosigacha bo‘lgan masofa.
2. 
Tanasining umumiy uzunligi 
— tum shug‘ining uchidan 
dum suzgich qanotining uchigacha b o ‘lgan masofa.
3.