П ьесалар с е р д а р о м а д жой кам бағалаи к а й б эмас м о м а к а л д и р о к

(борган сари жаҳли чиқиб).
Пўлатустунларинг- 
ни эшитдим, жин ургур, тағин ниманг бор? Устунларни 
бўлса тузатибсан! Хўш, тағин-чи?
К у л и г и н. Бошқа ҳечнарса.
Д и к о й . Сенингча момақалдироқ ўзи нима? А ? Қани 
гапир, нима?
К у л и г и н. Электричество.
Д и к о й
( депсиниб).
Қанақа илинтричиства! Ш у 
га- 
пингдан кейин, қанақасига энди муттаҳам эмассан-а! Мома- 
қалдироқни худо гуноҳларимиз кўпайгани учун юборади, сен 
бўлсанг, қандайдир темир ходалар, паншахалар блан мома- 
қалдироқни қайтармоқчи бўласан, худоё ўзингкечир! Нимаг 
сен, кофирмисан, а? Гапир, кофирмисан?
К у л и г и н . Савел Прокофьич жаноблари, Державин 
шундай деган эди:
Улганимда бутун гавдам чириб кетажак,
Лекин ақлим чақмоқларга амр этажак.
Д и к о й. Мана шу сўзларинг учун сени ҳоким тўрага 
тутиб бериш керак; сенинг адабингни ўша беради! Ҳой, ха- 
лойиқ, эшитдингларми, бунинг гапларини!
К у л и г и н . Бунга итоат қилишдан бўлак чора йўқ! М е- 
нинг ҳам миллионим бўлгандан кейин гаплашаман! 
( Қ ў л с и л
- 
таб чиқиб кетади.)
Д и к о й . Қаердан топасан, ўғирлайсанми? Ушланг униГ 
Оббо муттаҳам ўғри-эй! Бу халқ блан муомала қилиш учун 
қандай одам бўлиш керак, билолмай қолдим. 
(Х алққа му~
рожаат қилиб.)
Ҳой, ла’натилар, кимни гуноҳга ботираяп- 
сиз! Бугун ўзимни тутмоқчи эдим, у бўлса, жўрттага, жаҳ- 
лимга тегиб кетди. 
Гўрингда тўнғиз қўпкур-эй. 
(Зар да
блан.)
Ёмғир тиндими ўзи? 
•
1-нчи. Тинди шекилли.
Д и к о й . Тинди шекилли-я! Сен, аҳмоқ, бундай чиқиб 
қара! Шекилли-я.
1- нчи 
(гумбаз остидан чиқиб).
Тинибди!
Д и к о й чиқиб кетади, унинг орқасидан бошқалар ҳам чиқиб кетиша- 
ди. Саҳна бироз бўш қолади. Кейин Варвара шошиб гумбаз остига 
келади, бекиниб туриб атрофни кузатади.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

У Ч И Н Ч И С А Ҳ Н А
В а р в а р а, кейин Б о р и с киради.
В а р в а р а. Борис шекилли.
Саҳна ортида Б о р и с кўринади.
Тсс, Тсс 
(Борис уёқ-буёққа қарайди.)
Бу ёққа кел. 
(Қ ў ли блан имо қилади.)
Б о р и с киради.
Энди нима қилдик? Айт, нима қиламиз.
Б о р и с. Нима бўлди?
В а р в а р а . Худо урди! Эри келиб қолди, билмадинг- 
ми? Кутмаганда келиб қолса бўладими!
Б о р и с. Йўқ, хабарим йўқ эди.
В а р в а р а. Катерина нима қилишини билмай боши 
қотиб қолди.
Б о р и с . Хайрият эри йўқлигида ўн кунгина ўйнаб қол- 
ган эканман. Энди унн кўриш қам амри-маҳол.
В а р в а р а . Ҳали сен шунақамисан! Қулоқ сол! Худди 
безгак тутгандек титрайди; рангги оппоқ, бир нарсасини 
йўқотган одамдай уйда изғиб юрипти. Кўзлари бўлса чана- 
ғидан чиқай-чиқай дейди! Бугун эрталаб роса уввос уриб 
йиғлади. Эй худоё, нима қилишимни ҳам билмайман.
Б о р и с. Балким юпаниб қолар!
В а р в а р а. Невлай-да! Эрининг 
кўзига қаролмайди. 
Онам буни пайқаб қолди, энди худди илондай пойлаб юрип- 
ти: буни кўриб у баттар бўлаяпти. Бечорага раҳминг кела- 
ди, кишининг! Узим ҳам қўрқаяпман.
Б о р и с . Сен нимадан қўрқасан?
В а р в а р а . Сен уни билмайсан! У жуда ғалати. Унинг 
қўлидан ҳамма иш келади! Шундай қиладики...
Б о р и с . Е раббий! Нима қилиш керак-а? 
Сен унга 
яхшилаб гапирсанг бўларди. Наҳотки гапга қулоқ солмаса?
В а р в а р а.. Гапирдим. Ҳеч қулоқ солмайди. Яхшиси 
индамаганинг дўруст.
Б о р и с. Сенингча, у нима қилиши мумкин?
В а р в а р а. Эрининг оёғига йиқиладию ҳаммасини айта- 
ди. Мен мана шундан қўрқаяпман.
Б о р и с (
чўчиб).
Наҳотки шундай қилса!
В а р в а р а. Унинг қўлидан келади.
, Б о р и с . Ҳ озир қаерда?
В а р в а р а. Ҳ озир эри блан боққа чиқишди, онам ҳам
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

бирга. Истасанг сен ҳам бор. й ўқ, яхшиси қўй, борма, яна 
ўзини йўқотиб қўймасин тағин.
Олисдан момақалдироқ овози эшитиладн.
Момақалдироқми?