O'zlikni anglash tarixni bilishdan boshlanadi I. A. Karimov reja

ANUSHAXON (Abulmuzaffar Muhammad) (1663-1687)

• Abulg‘ozi Bahodirxonning o‘g‘li. Buxoro xoni Abdulazizga qarshi jang (1657-yil)da qahramonlik ko‘rsatib, jang taqdirini xivaliklar foydasiga hal qilgan va otasini o‘limdan saqlab qolgan.
• Anushaxon taxtga o‘tirgach, xonlik chegaralarini mustahkamlash uchun Yangi Kot, Shohobod qal`alarini qurdirgan. So‘ng, 1686-yil Buxoro xonligiga yurish qilib, G‘ijduvon, Hazora, Samarqand, Qarshi va Shahrisabzni egallagan.
• 1686-yili Subhonqulixon Anushaxonxonga qarshi fitna uyushtirdi. Anushaxon 1687-yil taxtdan tushirilib, ko‘ziga mil tortildi.
• Anushaxon Xivadagi Pahlavon Mahmud maqbarasiga dafn etilgan. Anushaxon davrida Qoraqalpog‘istondagi Sulton Bays bobo va Xivadagi Pahlavon Mahmud maqbaralari, Oq masjid ta`mirlangan, “Shajarayi turk” asari oxiriga yetkazilgan.

SHERG‘OZIXON (1715-1727)

• SHERG‘OZIXON (1715-1727)
• Jonto‘raxonning o‘g‘li. Madrasada tahsil olgan. 1715-yil
• Yodgorxon vafotidan so‘ng, Buxorodan keltirilib Xiva taxtiga o‘tqazilgan. Sherg‘ozixonga qarshi Orol bo‘yida yashovchi qoraqolpoqlar Eshimxon boshchiligida isyon ko‘tarishgan.
• 1715-yil Sherg‘ozixon Xurosonga yurish qilib Mashhadni egallagan, Nishopurni qamal qilib egallay olmagan (1716).
• Sherg‘ozixon hukmronligi davrida Xiva xonligiga qarshi Rossiya bosqinchilik hamlasini boshladi. Rossiya podshisi Pyotr I 1714-yili Bekovich-Cherkasskiy harbiy ekpeditsiyasini Xivaga yubordi. Bekovich-Cherkasskiy harbiy ekpeditsiyasining qirib tashlanishi (1717) Xiva-Rossiya munasabatlarini keskinlashtirib yubordi.

ELBARSXON (1728-1739)

• ELBARSXON (1728-1739)
• Shohniyozxon o‘g‘li. Uning hukmronligi davrida Xiva xonligida siyosiy ahvol
• keskinlashadi.
• 1736-yil Elbarsxon 3 ming turkman askarlarini Chin Vakil yovmut boshchiligida Xurosonga jo‘natgan. Bu qo‘shin Mand tekisligi va Olatog‘ atrofida eronliklarning qizilboshlilar qo‘shini ustidan zafar qozonib, katta o‘lja bilan qaytgan.
• 1739-yil fevralda Elbarsxon o‘zbek va turkmanlardan tashkil topgan qo‘shin bilan Xurosonga yurish qilib, Niso
• va Obivard atrofini talon-toroj qilib Xivaga qaytgan. 1739-yil oktabrda Nodirshoh Buxoroni olib,Xivaga qo‘shin tortgan. Eron qo‘shini Xonqani 7 kunlik qamaldan so‘ng egallagan, Elbarsxon va uning 20 ta amiri asir olingan va qatl etilgan.

• G‘OYIB IBN BOTIR(Qoraboyxon)