Oziq ovqat texnologiyasi

Gidratlanmaydigan fosfatidlarni chiqarib tashlash. Gidrotatsiya jarayonidan so‘ng yog‘da 0,1-0,2 % fosfatidlar qoladi. Gidrotatsiyalanmagan fosfatidlarni yo‘qotish uchun gidrotatsiyalangan yog‘ni konsentrlangan fosfor kislotasi bilan ishlanadi (yog‘ og‘irligiga nisbatan 0,05-0,2 % miqdorda olinadi.
Suv miqdori: kungaboqar 0,5-3 %
paxta yog‘i 5 % gacha
loviya yog‘i 6 % gacha
Gidrotatsiya usullari. Turli gidratlash sxemalarda uzluksiz dozalash va gidratlash agentni va yog‘ni aralashtirishda reaktor-turbulizatorlardan foydalaniladi.
.
5 – rasm. Quyidagi rasmda reaktor-turbulizatorning tuzilishi ko‘rsatilgan
1 - yog‘ berish patrubkasi, 2 - reagent (suv, ishqor) berish patrubkasi, 3 – soplo, 4 - qabul qiluvchi kamera, 5 - aralashtirish kamera, 6 – nasadka, 7 - aralashma chiqish patrubkasidan iborat
Yog‘ - fosfatid emulsiyalarini fazalarga ajratish uchun separatorlar yoki tarelkali tindirgichlar qo‘laniladi.

6 – rasm. Gidratlash jarayonida hosil bo‘lgan fazalarni tarelkali tindirgichda ajratish texnologik sxemasi.

Rafinatsiya qilinmagan moy (1) avtomatik tarozida tortilib, (2) bakga kelib tushadi va (3) filtrlar, (4) nasos, (5) issiqlik almashgichda 45-50 ⁰С gacha isitilib, (6) rotametr orqali (8) aralashtirgichga beriladi. Suv (7) sath stabilizatori, (6) rotametr orqali (8) aralashtirgichga keladi. Moy va fosfatid emulsiyasi aralashmasi (9) ekspozitorda 30 min davomida ushlab turiladi, so‘ngra bu yerda 13 ayl/min tezlikda aralashtiriladi, koagulyasiya jarayoni ketadi va fosfatidlar parchasi kattalashib boradi, keyin esa moy va fosfatid emulsiyasi (10) tarelkali tindirgich-ajratgichda ajratiladi. Fosfatid fraksiyasi (11) bakga yig‘iladi gidrotatsiyalangan moy esa boshqa (13) bakga kelib tushadi. U yerdan (14) nasos yordamida rafinatsiyaning keyingi bosqichlariga yuboriladi. Fosfatid emulsiyasi (12) nasos yordamida fosfatid konsentratini quritishga yuboriladi.

Gidrotatsiyalangan moyni quritish. Nam gidratlangan moyini qisqa vaqt mobaynida ham saqlash mumkin emas, chunki namlik ta’sirida oksidlanish jarayoni kechadi. Natijada moyning kislota soni oshib ketadi. Shuning uchun gidratlangan moy kolonna to’ridagi uzluksiz ishlovchi vakuum quritish uskunasida quritiladi.