Oziq ovqat texnologiyasi kafedrasi oziq-ovqat texnologiyasi asoslari

Donning «pomol partiya» sini hisoblash
Aralashma komponentlari
Ko’rsatkichlar
Birinchi
ikkinchi
Talab qilinadigan partiya
Shaffofligi %
71
43
55
Talab qilingan shaffoflik 
komponentining farqi
71-55=16
55-43=12
Komponent partiyalarning
nisbatlari
12
16
12+16=28
Binobarin, 
43
28
12
*
100
1


m
%
%;
57
28
16
*
100
2


m
Grafik tuzish usuli.
Bu usulda “pomol” partiyasi tarkibini hisoblash uchun qog’ozga 
ikkita kesishuvchi chiziqlar o’tkaziladi, kesishish nuqtasiga “pomol” partiyasi uchun talab 
qilinadigan ko’rsatkich (aralashma kleykovinasi, shaffofligi yoki kul moddasi miqdori) qo’yiladi. 
Chiziqlarning chap tomonidagi uchiga aralashma komponentlarining ko’rsatkichlari yoziladi. 
Aralashma ko’rsatkichi bilan komponentlar ko’rsatkichi orasidagi farqni aniqlab, kesishuvchi 
chiziqlar ustiga yozib qo’yiladi. Komponentning ko’rsatkichi bilan chiqarilgan natija gorizontal 
chiziqlar bilan tutashtiriladi. O’ng tomondagi sonlar yig’indisi «pomol» partiyasining umumiy 
miqdorini ifodalaydi, har bir o’ng tomondagi son komponentning ulushini ko’rsatadi.
Misol. Ikki komponentli, shaffofligi 35 va 60% bo’lgan don partiyasidan, shaffofligi 50% 
bo’lgan pomol partiyasi tuzish kerak.
35
10
163

---

50
60 15
“Pomol” partiyasidagi qismlar soni 25 ni tashkil qiladi. Shunda shaffofligi 35% bo’lgan 
pomol partiyasi bo’lgan komponentning ulushiga 10 qism va ikkinchi komponentning ulushiga 
15 qism to’g’ri keladi.
Komponentlarni aralashtirish uchun:
Birinchisiga
Ikkinchisiga
%;
40
25
10
*
100

%;
60
25
15
*
100

Aralashmani shaffofligini tekshirib ko’ramiz:
%
50
100
60
*
60
40
*
35



С
shunga o’xshash uch yoki to’rt komponentlar uchun hisob-kitob qilinib, boshqa grafiklar 
tuzamiz.
ADABIYOTLAR
1.
O’zbekiston Respublikasi Prezident Islom Karimovning “O’zbekistonda Oziq-
ovqat dasturini amalga oshirishning muhim zaxiralari” mavzusidagi xalqaro konferensiyaning 
ochilish marosimidagi nutqi. Xalq so’zi gazetasi.
2.
Rukovodstvo po metodam issledovaniya, texnoximicheskomu kontrolyu i uchyotu 
proizvodstva maslojirovoy promqshlennosti. – L.: VNIIJ, 1987, 1-tom.
3.
L.I.Puchkova. 
Laboratornыy
praktikum po texnologii xlebopekarnogo 
proizvodstva. –M.: 1971, 
«Piщ.prom.»
-192s.
4.
L.V.Muravistkaya. Texnoximicheskiy kontrol pivovarennogo i bezalkogolnogo 
proizvodstv i 
osnovы
upravleniya kachestvom produkstii. –M.: 1987, «Agroprom», -256 s.
5.
A.T.Marx, 
T.F.Zыkina
i dr. Texnoximicheskiy kontrol konservnogo proizvodstva. 
–M.: Agropromizdat, 1989. -304s. 
6.
A.I.Anfimov, L.P.Lavrova. Myaso i 
myasnыe
produktы.
M.: «Izdatelstvo 
standartov» 1972g.
7.
B.S.Senchenko, I.A.Rogov. Texnologiya myasa i myasoproduktov: M.:, 
«Piщepromizdat»
1959g.
8.
«Texnologicheskiy sbornik» , Izdatelstvo «Mart» Rostov na Donu 2001g.
9.
A.A.Sokolov, «Texnoximicheskiy kontrol v myasnoy 
promыshlennosti»
M.:, 
«Piщepromizdat»
1953g.
10.
L.R. 
Torjinskaya, 
V.A. 
Yakovenko 
«Texno-ximicheskiy 
kontrol 
xleboproduktov». M.: Agropromizdat, 1986-396 s.
164

---