Oziq-ovqat texnologiyalari

TEST SAVOLLARI
1.Madaniy moyli o’simliklarning yovvoyi o’simliklardan farqi.
A. ularning unumdorligi
V. o’simlikning bo’yi
C. o’simlikning ko’p yilliligi
D. o’simlikning bir yilliligi
2. Moylar tarkibida glitserin va yоg’ kislota borligini birinchi bor aniqlagan olimlar va aniqlangan yillar?
A. Lyaskovskiy A.E., FamintsinA.S. – 1984 va 1883 yillar
V. S.I.Ivanov, A.M. Goldovskiy – 1924 va 1941 yillar
C. V.V.SHeele, M.E.SHevrel – 1783 va 1823 yillar
D. O.B. SossYur – XIX asr 40 yillari
3. Qanday o’simliklar yоg’li (moyli) o’simliklar deyiladi?
A. faqat ozuqa moylari olinadigan o’simliklar
V. faqat texnik moylar olinadigan o’simliklar
C. ham ozuqa ham texnik moylar olinadigan o’simliklar
E. yоg’lar juda ko’p miqdorda to’playdigan o’simliklar guruhi
4. O’simlik moylarini qo’llashning asosiy ikkita yo’nalishi qaysilar?
A. oqlangan va oqlanmagan moylar
V. ozuqa va texnik moylar
C. suyuq va qattiq moylar
D. salat va konserva moylari
5. Jahon miqyosida birinchi o’rinda qo’llaniladigan ozuqa o’simlik moyi qaysi?
A. kungaboqar moyi
V. palma moyi
C. paxta moyi
D. soya moyi
E. zaytun moyi
6. Yopiq to’pgulli moyli o’simlik?
A. bo’yi juda past bo’lgan o’simliklar
V. yonaki shoxlari avval gullaydigan o’simliklar
C. asosiy o’qbandning uchi gul bilan tugallanadigan o’simliklar
D. bo’yi baland sershox o’simliklar
E. o’qbandining uchi gul bilan tugallanmaydigan o’simliklar
7. Moyli urug’larning asosiy zahira moddalari?
A. uglevodlar
V. lipidlar
C. oqsillar
D. yоg’kislotalar
8. Urug’nima?
A. murtak va endospermdan, ya’ni murtakni rivojlanishi uchun zarur moddalardan tashkil topgan organ
V. o’simlik vegitativ organi
C. meva ichidagi qism
D. o’simlik zahira moddalari to’planadigan endospermli organi
9. Mevalar qobiq to’qimalarining xususiyatiga ko’ra … bo’linadi
A. bir urug’li va ko’p urug’liklarga
V. boshoqlilarga va dukkaklilarga
C. ho’l mevalar va quruq mevalarga
D. pistasimonlar va qo’zoqsimonlarga
10. Ochiq to’pgulli moyli o’simliklar?
A. asosiy o’qbandning uchi gul bilan tugallangan o’simliklar
V. yonaki shoxlarning patski qismida gullar paydo bo’ladigan o’simliklar
C. sershox bo’yi past o’simliklar
D. baland kam shox o’simliklar
E. barcha to’p gulli o’simliklar
11. Urug’lardagi qaysi to’qimalar asosiy hisoblanadi?
A. Modda to’plovchi to’qimalar
V. qobiq to’qimalari
C. vegitativ organlar to’qimalari
D. modda to’plovchi va o’rab turuvchi to’qimalar
E. po’st va murtak to’qimalari
12. Murtakda moy to’plovchi yoki endospermsiz urug’lar turiga kiruvchi urug’larni ayting
A. kungaboqar, soya
V. kungaboqar, kunjut
C. soya, kanakunjut
D. soya, zig’ir
E. kanakunjut, zig’ir
13. Urug’qobig’i to’qimalarining mustahkamligini ta’minlovchi moddalar
A. oqsillar va uglevodlar
V. mum va mumsimon moddalar
C. yоg’lar va oqsillar
D. organik kislotalar
E. yоg’kislotalar
14. S.A.Ivanov nazariyasiga muvofiq qanday moyli o’simlik urug’larining moyliligi ko’p bo’ladi?
A. shimolroq va okean sathidan balandroqqa ekilganlarda
V. ko’p sug’orilgan o’simliklarda
C. janubiy rayonlarga ekilgan o’simliklarda
D. kam sug’orilgan o’simliklar
E. Okean sathidan past vodiylarga ekilgan o’simliklar
15. Urug’dagi moyning to’yinmaganlik darajasi yuqoriroq bo’ladi
A. o’simlik janubroq rayonda o’stirilsa
V. o’simlik shimolroq rayonda o’stirilsa
C. o’simlik shimolroq va okean sathidan yuqoriroq rayonda o’stirilsa
E. o’simlik okean sathidan pastroq rayonda o’stirilsa
16. S.L. Ivanov o’simliklar chidamligini molekulyar darajada shunday tushuntiradi:
A. urug’lar tarkibida moyning kam bo’lishi, uning chidamliligini oshiradi
V. to’yinmagan yоg’ kislotalar past temperaturada qotib qolmaydi, ko’pligi esa himoyalanish reaktsiyasini oshiradi
C. to’yingan yоg’ kislotalar ko’pligi himoyalanish reaktsiyasini oshiradi
D. to’yingan yоg’ kislotalar past temperaturada qotib hujayra strukturasini kuchaytiradi
17. Denaturatsiya deb nimaga aytiladi?
A. Oqsil strukturasining buzilishiga
V. oqsilning biosintez jarayoniga
C. hujayrada to’yingan yоg’ kislotalarining to’yinmaganlarga aylanishi
D. yоg’ kislotalarining biosintez jarayoniga
E. yоg’larning buzilishiga
18. Urug’ning tinch holatini ta’riflang
A. o’stirish uchun ekilgan urug’ tinch holatda bo’ladi
V. yig’ib terib olingan urug’ tinch holatda bo’ladi
C. aktiv modda almashinish jarayoni borayotgan urug’ tinch holatda bo’ladi
D. tinch holatdagi urug’ tashqi salbiy ta’sirlarga chidamsiz bo’ladi
E. мaksimal modda almashinish orqali urug’ tinch holatga, ya’ni tashqi muhit salbiy ta’siriga chidamli bo’ladi
19. Urug’ to’qimalari hujayralarining asosiy 2 ta elementlari qaysilardan iborat?
A. yadro va organellalar
V. sitoplazma va vakuolidan
C. ichki va tashqi qatlam
D. hujayra devorchasi va protoplast
E. mitoxondriya, ribosoma
20. Hujayralar tashqi devorlari orasidagi joy qanday nomlanadi?
A. birlamchi va ikkilamchi qatlamlar
V. hujayralararo qatlam
C. suyuqlik qatlam
D. plazmadesma
E. sitoplazma
21. Protoplast nimadan tashkil topgan?
A. sitoplazma va yadrodan tashkil topgan
V. vakuolilardan tashkil topgan
C. plazmadesmalar va organellalardan tashkil topgan
D. yadro va organellalardan tashkil topgan
E. sitoplazma va bir yoki bir necha vakuolidan tashkil topgan
22. Sitoplazmaning tuzilishi?
A. yadro va mitoxondriya
V. sitoplazma va vakuolilar
D. yadro va bir qancha organellalar
E. yadro va plazmadesmalar
23. Pishgan urug’larda hujayralar o’zaro qanday bog’lanadi?
A. plazmadesmalar orqali
V. kanallarsiz bog’langan
C. hujayralararo qatlam orqali
D. hujayra devorchalari orqali
24. Urug’ pishishi bilan uning qobig’i qotib boradi, bunga sabab nima?
A. tsellyulozaning qurishi
V. hujayra devorlarining qalinlashishi
S. lignin moddasi bilan to’lib borishi
D. lignin va suberin moddasi teng bo’lishi
25. Asl moyli o’simliklar tavsifi?
A. kungaboqar, kanakunjut, kunjut, maxsar, tung
V. chigit, tung, soya, eryong’oq, zigir
C. sedana, uzum, chigit, tung, maxsar
D. kunjut, soya, chigit, eryong’oq
26. Tolali moyli o’simliklar.
A. paxta, zigir va kanop
V. soya, sedana, chigit
C. zigir, eryong’oq, tung
D. kunjut, chigit, soya
27. Urug’larning fizik-kimyoviy ko’rsatkichlari asosiylarini belgilang.
A. sorbtsionligi, gigroskopligi, teplofizik xossalari
V. moyliligi, gigroskopikligi, namligi
C. sorbtsionligi, moyliligi, teplofizik xossalari
D. namligi, harorati, desorbtsion xossasi
E. sorbtsion, gigroskopik va kimyoviy xossalari
28. Urug’larning absolyut og’irligi deb nimaga aytiladi?
A. 1 tonna urug’ning og’irligi
V. 0 % namlikdagi 1000 dona urug’ning og’irligi
C. ma’lum namlikdagi 100 dona urug’ning og’irligi
D. 1 hajm urug’ning og’irligi
E. 0 % namlikdagi 1 hajmurug’ning og’irligi
29. Erkin yоg’ kislotalari quyidagi qaysi fizik metod bilan aniqlanadi
A. kislota soni
V. yod soni
C. sovunlanish soni
D. Rodan soni
E. Xromatografiya
30. Miristin yоg’ kislotasining formulasini belgilang
A. CH₃(CH₂)₈COOH
V. CH₃(CH₂)₁₂COOH
C. CH₃(CH₂)₁₄COOH
D. CH₃(CH₂)₁₆COOH
E. CH₃(CH₂)₁₀COOH
31. Quyidagi ko’rsatkichlardan qaysi biri moddaning kimyoviy ko’rsatkichiga kiradi?
A. qotish harorati
V. nur sindirish ko’rsatkichi
C. Gener soni
D. titr
E. erish harorati
32. To’yingan stearin yоg’ kislotasining formulasini belgilang
A. CH₃(CH₂)₈COOH
V. CH₃(CH₂)₁₀COOH
C. CH₃(CH₂)₁₄COOH
D. CH₃(CH₂)₁₆COOH
E. CH₃(CH₂)₂₀COOH
33. Quyidagi kimyoviy ko’rsatkichlarning qaysi biri yоg’ kislotasi tarkibida qo’shbog’ borligini belgilaydi?
A. yod soni
V. kislota soni
C. sovunlanish soni
D. Gener soni
E. Reyxert-Meysel soni
34. Quyidagi yоg’ kislotalardan kaprin kislotasini belgilang
A. CH₃(CH₂)₁₀COOH
V. CH₃(CH₂)₁₆COOH
C. CH₃(CH₂)₈COOH
D. C₁₇H₃₄O₂
E. C₁₅H₃₁COOH
35. Ouyidagi usullardan qaysi biri moylarning zichligini eng aniq hisoblashga imkon beradi?
A. Areometrik – piknometrik usul
V. Areometrik usul
C. Piknometrik –gidrostatik tarozi usullari
D. Piknometrik usul
36. Quyidagi yog’ kislotalardan n-olein kislotani aniqlang
A. CH₃(CH₂)₁₀ CHqCH (CH₂)₄COOH
V. CH₃(CH₂)₃ CHqCH (CH₂)₇COOH
C. CH₃(CH₂)₇ CHqCH (CH₂)₇COOH
D. CH₃(CH₂)₅ CHqCH (CH₂)₉COOH
E. CH₃(CH₂)₅ CHqCH (CH₂)₇COOH
37. C₁₈H₃₂O₂ tartibga ega bo’lgan yog’ kislotada nechta qo’shbog’ bor?

A. bitta qo’shbog’
V. ikkita qo’shbog’
C. uchta qo’shbog’

D. to’rtta qo’shbog’
38. Quyidagi yog’ kislotalarning qaysi biri yuqori erish haroratiga egadir?

A. C₁₇H₃₁COOH
V. C₁₅H₃₁COOH

C. C₁₇H₂₉COOH
D. C₁₃H₂₇COOH
39. Paxta moyining yod soni nechaga teng?
A. 95-100
V. 70-80
C. 100-120
D. 150-170
40. C₁₈H₃₄ O₂ tarkibiga ega bo’lgan yog’ kislotasining nechta qo’shbog’i bor?
A. to’rtta qo’shbog’
C. uchta qo’shbog’
D. ikkita qo’shbog’
E. bitta qo’shbog’
41. Quyidagi yog’ kislotalarning qaysi biri past qotish haroratiga ega?

A. C₁₇H₃₅COOH
V. C₁₅H₃₁COOH
C. C₁₃H₂₇COOH
D. C₁₇H₃₁COOH
E. C₁₉H₃₇COOH
42. Rafinatsiya qilingan oliy nav paxta moyining rangi qizil birliklarda necha bo’lishi kerak?
A. 7-8 qizil birlikkacha
V. 12-16 qizil birlikkacha
C. 8-10 qizil birlikkacha
D. 1-3 qizil birlikkacha
44. Quyidagi moddalardan qaysi biri gossipol antranilatidir?

A. C₃₀H₂₈Ha₂O₈

V. C₃₀H₃₂H₂O₆
C. C₄₄H₄₀H₂O₁₀
D. C₃₂H₃₄H₄O₈
E. C₄₂H₄₀H₂O₆

45. Quyidagi to’yingan yog’ kislotalar qatorida qaysi biri linol kislotadir?
A. CH₃(CH₂)₇CH=CH (CH₂)₇COOH
V. CH₃(CH₂)₄CH=CH-CH₂CH=CH (CH₂)₇COOH
C. CH₃(CH₂)₂CH=CH-CH₂CH=CH-CH₂CHqCH (CH₂)₇COOH
D. CH₃(CH₂)₅CH=CH (CH₂)₉COOH
E. CH₃(CH₂)₇CH=CH-CH=CH-CH=CH (CH₂)₇COOH
46. Reyxert –Meysel soni yog’dagi yog’ kislotaning qaysi xususiyatini ko’rsatadi?
A. sovunlanishini
V. suvda eruvchanligini
C. to’yinmaganligini
D. hamligini
E. sovunlanmaydigan modda miqdorini
47. Quyidagi yog’ kislotalar qatoridan stearin kislotasini ko’rsating
A. CH₃(CH₂)₁₀COOH
V. CH₃(CH₂)₁₄COOH
C. CH₃(CH₂)₁₆COOH
D. C₁₇H₃₄O₂
E. C₁₇H₃₂O
48. Quyidagi moddalardan qaysi biri natriyli gossipol?
A. C₃₀H₃₂O₈
V. C₄₂H₄₀H₂O₆
C. C₄₄H₄₀H₂O₁₀
D. C₃₀H₂₈Ha₂O₈
E. C₃₂H₃₄ H ₄O₈
49. Qaysi yog’ kislotasi suvda yaxshi eriydi?
A. linolen kislota
V. miristin kislota
C. moy kislota
D. stearin kislota
E. olein kislota
50. Quyidagi yog’ kislotalari qatoridan palmitin kislotasini ko’rsating
A. CH₃(CH₂)₁₀COOH
V. CH₃(CH₂)₁₆COOH
C. CH₃(CH₂)₁₄COOH
D. CH₃(CH₂)₁₈COOH
E. CH₃(CH₂)₁₂COOH
51. Quyidagi moddalardan qaysi biri gossipoldir?
A. C₃₂H₃₄ H ₄O₈
V. C₄₂H₄₀H₂O₆
C. C₃₀H₃₀O₈
D. C₃₀H₂₈Ha₂O₈
E. C₄₄H₄₀H₂O₁₀
52. Triglitseridlardan qaysi yo’l bilan salomas olinadi?
A. gidroliz
V. sovunlanish
C. gidrogenizatsiya
D. alkogoliz
E. atsedoliz
53. Mumsimon moddalar yog’ moddalarining qaysi sinfiga kiradi?
A. yuqori molekulali yog’ kislotalari va yuqori molekulali spirtlarning murakkab efirlari
V. yuqori molekulali yog’ kislotalari
C. yuqori molekulali spirtlar
D. yuqori molekulali yog’ kislotalar va quyi molekulali spirtlarning murakkab efirlari
E. quyi molekulali yog’ kislotalari va yuqori molekulali spirtlarning murakkab efirlari
54. Triglitseridlardan qaysi yo’l bilan yog’ kislotalarning natriyli tuzini olish mumkin?
A. atsidoliz
V. amonoliz
C. pereeterifikatsiya
D. sovunlash
E. gidrogenizatsiya
55. Quyidagi formuladan qaysi biri mumsimon moddaga tegishlidir?
A. R - OH
V. R - COOH
C. R – O - R
D. R – CH - COOH

OH
E. R – COOR₁
56. Triglitseridlarni qaysi yo’l bilan suyuq holatdan quyuq holatga o’tkazish mumkin?
A. gidrogenizatsiya
V. alkogoliz
C. gidroliz
D. atsedoliz
E. sovunlanish
57. Quyidagi yog’ kislotalarining qaysi biri yuqori erish haroratiga ega?
A. C₁₇H₃₁COOH
V. C₁₇H₃₃COOH
C. C₁₇H₂₄COOH
D. C₁₇H₃₅COOH
E. C₁₇H₃₇COOH
58. Triglitseridlarning parchalanishi quyida ko’rsatilgan reaktsiyalarning qaysi biri bo’yicha boradi?
A. gidrogenizatsiya
V. pereeterifikatsiya
C. oksidlanish
D. gidroliz
E. alkogoliz
59. Triglitseridlarning glitserin bilan yog’ kislotasiga parchalanishi reaktsiyalarning qaysi biri bo’yicha boradi?
A. sovunlanish
V. alkogoliz
C. gidroliz
D. gidrogenizatsiya
E. pereeterifikatsiya

60. Quyidagi moddalardan qaysi biri sterindir?

A. C₃₀H₃₀O₈
V. C₂₇H₄₆O
C. C₁₈H₃₆O₂
D. C₁₆H₃₂O₂
E. C₁₄H₂₈O₂
61. Quyidagi moddalardan qaysi biri karotindir?
A. C₃₀H₃₀O₈
V. C₂₇H₄₆O
C. C₄₀H₅₆
D. C₁₄H₂₈O₂
E. C₁₂H₂₄O₂
62. Quyidagi kimyoviy ko’rsatkichlarning qaysi biri yog’dagi yog’ kislotalarining miqdorini ko’rsatadi?
A. yod soni
V. kislota soni
C. sovunlanish soni
D. Gener soni
E. Rodan soni
63. Quyidagi triglitseridlarni qaysi biri yuqori erish haroratiga ega?
A. CH₂OCOC₁₇H₃₁
CH OCOC₁₇H₃₂
CH₂OCOC₁₇H₃₁
V. CH₂OCOC₁₇H₃₁
CH OCOC₁₇H₃₁
CH₂OCOC₁₇H₃₃
C. CH₂OCOC₁₅H₃₅
CH OCOC₁₇H₃₅
CH₂OCOC₁₇H₃₅
D. CH₂OCOC₁₇H₃₃
CH OCOC₁₇H₃₁
CH₂OCOC₁₇H₃₃
E. CH₂OCOC₁₅H₃₁
CH OCOC₁₅H₃₁
CH₂OCOC₁₅H₃₁