O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
4.5. Turish holatini o‘rgatish metodikasi 
 
Voleybolda  turish  holati  o‘yin  texnik  uslublarining  eng  oddiysi 
bo‘lsa-da, yangi kelganlar uchun bu jarayonga jiddiy e’tibor va ko‘p vaqt 
talab qilinadi. Buning sababi, to‘g‘ri  turish  o‘yinchiga nafaqat keyingi 
harakatlari  uchun  qulay,  balki  to‘p  bilan  ishlashni  ko‘plab  usullarining 
asosiy,  muhim  elementi  hisoblanadi.  Unga  to‘p  uzatish,  to‘pni  qabul 
qilish, himoyada o‘ynash va boshqa o‘yin uslublari kiradi. 
To‘g‘ri  turishni  tezda  o‘rganib  olish  mumkin.  Mashq  va  o‘yinlarda 
turish  holati  ko‘nikmasini  mustahkamlash  qiyin.  To‘g‘ri  turishning 
boshqa 
texnik 
elementlarini 
takomillashtirishda, 
odatda, 
uni 
rivojlantirilmasa  va  istalgan  mashqlarni  bajarish  jarayonida  muntazam 
saqlab  qolinmasa,  uning  tendensiyasi  pasayib  boradi.  To‘g‘ri  turishni 
samarali  o‘rgatish  siri  mashqlar  mohiyatida  va  hatto,  metodik 
ko‘rsatmalarda  emas  (lekin  bu  ham  muhim),  balki  yosh  voleybolchilar 
tayyorgarligi davomiy jarayonida uni to‘g‘ri bajarish muntazamligidadir. 

---

185 
Mashg‘ulotlarni  shunday  tashkil  etish  kerakki,  unda  o‘yinlardan 
so‘ng voleybolda qad rostlashni bevosita o‘rgatishga o‘tish lozim. Bunda 
“sherigining oyog‘ini bos”, “sherigining tizzasiga qo‘lingni tekkiz” kabi 
o‘yinlarni  qo‘llash  samarali  bo‘ladi.  Shu  tarzda,  qad  rostlash  va  joy 
o‘zgartirishga  o‘rgatish  bir  vaqtda  aynan  bir  xil  mashqlar  yordamida 
o‘tkaziladi.  
O‘yin va mashqlar jarayonida o‘yinchi beli tik va tana holati tabiiy 
(odatda  qad  rostlash  bilan  mos  keladi)  bo‘lishi  kerak.  To‘g‘ri  turish 
texnikasini bevosita o‘rgatish bosqichidan so‘ng, ularga mos harakatli va 
sport  o‘yinlarini  qad  rostlash  ko‘nikmalarini  mustahkamlash  uchun 
qo‘llash  mumkin.  Voleybol  texnikasiga  bo‘lgan  asosiy  talablar  tayanch 
modelini yaratishga olib keladi (30-rasm).