O’zbkiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi

 
 
Karfagen madaniyati 
Karfagen Misr, Xett, Bobil va Osuriya 
madaniyatlarini doimiy ta'siri ostida bo’lgan va shu 
sababli uning madaniyati sinkretik (madaniyatlar 
qo`shilmasi hosilasi) xususiyatiga ega edi. 
Karfagenning muntazam urushlar bilan bandligi 
yuqori darajada rivojlangan madaniyatning 
taraqqiyotiga shart-sharoit yaratmaydi. Jumladan, 
adabiyot, tasviriy san'at va falsafa zaif’rivojlangan. 
Amaliy fanlardan agronomiya, geografiya, 
matematika, fortifikasiya va astronomiya sezilarli
rivojlanadi. Britaniyaga dengiz sayoxati
Atlantikaning ekvatorial qirgogiga Gannonning
mashhur sayohati va Karfagen atrofini mudofaa 
devorlari bilan o’rab olish tabiiy fanlarning 
taraqqiyoti natijasi edi. Magon tomonidan maxsus 
yozilgan agronomiya traktati lotin tiliga tarjima
qilingan. Karfagenliklar qadimda Afrika, o’rtayer 

---

326 
dengizi, atlantika qirg`og`i, Kanar va Azor
orollarining eng aniq geografik xaritasiga ega 
bo’lganlar. Karfagen panteonining bosh xudolari 
ma'buda Tinnit va Vaal-Melkart edi. Tinnit shahar 
homiysi, donolik, mo’l-ko’lchilik va tirilayotgan 
tabiat, hayotbaxsh ne’mat yaratuvchisi edi. 
Dushmanlarni qurqituvchi Molox - urush xudosi 
bo’lib, ba'zida odamlarni qurbonlikka keltirishni 
talab qilgan. Bu xudolar sharafiga Finikiya 
an'analarini, Misr motivlarini va yunon me'morchiligi 
usullarini o’zida to’plagan sinkretik uslubda 
ibodatxonalar qurilgan.Karfagen madaniyati g`arbiy 
o’rtayer dengizi va Shimoliy Afrika tarixida muhim 
iz qoldirdi. 

Tayanch iboralar
Koloniya, Gades, Utika, Pitius, Ebes, Pireney, 
Gannon, Puni urushlari, Misr, Xett, matematika, 
Tinnit, geografiya, Osuriya, Bobil, Vaal-Melkart, 
Molox, Magon, Ebes, puni, er. avv. 146- yil, alaliy 
jangi, Malx