O’zbekstan respublikasi joqari ha’m orta arnawli biLİm miNİstrliGİ

Pitkeriw qa’nigelik jumısımızdın’ izertleniw da’rejesi. 
Pitkeriw qa’nigelik jumısımızdın’ izertleniw da’rejesi Prezident İslam 
Karimov shıg’armalarında ja’miyettin’ h’a’r bir ag’zasının’ siyasiy bilimi, 
ko’nlikpesi h’a’m ta’jiriybesi menen xarakterleniwshi ekonomikalıq iskerliktin’ 
o’zine ta’n ko’rinisi bolg’an siyasiy reforma strategiyasının’ mazmunına ko’p 
dıqqat awdarıp kelinbekte. Biraq h’a’zirgi basqıshta siyasiy reformanın’ 
strategiyasın rawajlandırıw boyınsha ilimpazlar ta’repinen jeterli da’rejede 
izertlenilmey atır. «O’zimizdin’ g’a’rezsiz h’a’m rawajlanıw jolımız, - dep atap 
o’tedi İ.Karimov, - bul gu’l menen qaplang’an jol emes, bul totalitarizm 
miyrasınan azat bolıw h’a’m pa’kleniw, ideologiyalıq illettin’ jetkizgen zıyanların 
saplastırıwdın’ qıyın, uzaq dawam etetug’ın jolı. Bul-ja’h’a’n tsivilizatsiyasına 
qosılıw, h’aqıyqıy siyasiy h’a’m ekonomikalıq g’a’rezsizlikke erisiw jolı…..Bul 
joldan tek g’ana h’aqıyqıy watanparwarlar g’ana, o’zinin’ ma’mleketi h’a’m 
xalqının’ ta’g’diri ushın pu’tkil qa’lbi h’a’m ju’regin bag’ıshlag’an, o’zinin’ 
ma’plerin respublikanın’ qu’diretli h’a’m pa’rawan bolıwına erisiw maqsetlerine 
boysındıra alatug’ın, bug’an o’zinin’ ku’sh-g’ayratın, bilimi h’a’m miynetin 
bag’ıshlay alatug’ın adamlar g’ana ju’re aladı».
4
Siyasiy reformalardın’ 
strategiyalıq ma’seleleri Prezidentimizdin’ shıg’armalarında, Platon
5
, Lun Yuy, 
Aristotel, Popper.A
6
, Losev.A, Abdukamalov.R
7
, Ё.Abdullaev
8
h’.t.b. 
ilimpazlardın’ miynetlerinde analizlendi. Ja’miyettin’ aktiv ag’zası sıpatında h’a’r 
4
Қараңыз: Каримов И. Ўзбекистон- бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли. Т., «Ўзбекистон», 
1993, 127-бет. 
5
Қараңыз:Платон. Соч., в 3 т. М., 1971. Т.3. ч.1. стр 118 
6
Қараңыз: Поппер К. Открытое общество и его враги. Т.1. Чары Платона. М., 1972, с.124 
7
Қараңыз:
Абдукамалов Р. Авестийские тексты о государственности и праве: вопрос генезиса и эволюции 
структур. «Ўзбекистон тарихи», 2000, № 3, 22 бет
.
8
Қараңыз: Ё.Абдуллаев. Бозор иқтисодиѐти асослари.Т., 1997. 

---

7 
birimiz bazar ekonomikasının’ qa’liplesip barıwında qatnasıp atırmız. Usı protsess 
ma’mleket ushın da an’sat bolıp atırg’anı joq. Qanshadan-qansha sotsiallıq h’a’m 
ekonomikalıq problemalardı sheshimin tabıwda nızam h’a’m pa’rmanlar qabıl 
qılınbaqta. Xosh, «endigi jag’ında ne boladı? Ma’mleketimiz, Prezidentimiz 
qanday qarar qabıl qılar eken? Qashan turmısımız jaqsılanadı eken» dep 
tamashago’y bolıp tura beriw kerekpe yaki h’a’r birimiz problemalardı sheshiwge 
u’les qosıwımız kerekpe? 
Biraq h’a’zirgi basqıshta siyasiy reformanın’ strategiyasın rawajlandırıw 
boyınsha ilimpazlar ta’repinen jeterli da’rejede izertlenilmey atır. Usı ko’z qarastan 
h’a’zirgi sharayat, yag’nıy bazar qatnasıqlarına o’tiw h’a’r bir puqaranı, a’sirese 
jaslardı siyasiy reformalardın’ aktiv qatnasıwshılarına aylandırıp, olardı oqıtıw 
h’a’m ta’rbiyalawg’a bag’darlaytug’ın ilimiy jumıslardın’ jaratılıwın talap etedi.
Ja’miyetti reformalastırıw boyınsha tariyxta ullı izlerdi qaldırg’an filosof 
oyshıllardın’ pikirlerinen, sonın’ menen birge, Prezident İslam Karimovtın’ 
shıg’armalarında siyasiy reforma, ja’miyetimizdin’ barlıq tarawların 
reformalastırıwdın’ teoriyalıq h’a’m praktikalıq a’h’miyetin analizlewge u’lken 
itibar qaratıldı. O’zbekistan Respublikası o’zinin’ rawajlanıw jolının’ salmaqlı 
bo’limin basıp o’tti.
Sonın’ menen birge, Biz u’yrenip atırg’an Prezidentimizdin’ siyasiy reforma 
strategiyası ma’selelerine tiyisli shıg’armalarındag’ı siyasiy ideyalardı analizlew 
h’a’m sol shıg’armalarının’ tiykarında O’zbekistanda siyasiy reformalar 
strategiyasının’ o’lshemlerin anıqlawda alıp barılıp atırg’an sotsiallıq, siyasiy, 
ekonomikalıq, h’uqıqıy, ruwxıy iskerliklerdin’ za’ru’r wazıypaları bizin’ pitkeriw 
qa’nigelik jumısımızdın’ tiykarg’ı maqsetin beredi h’a’m ol to’mendegishe 
wazıypalardı sheshiwge qaratıldı:
-O’zbekistanda a’melge asırılıp atırg’an siyasiy reformalar strategiyasının’ 
ma’nis-mazmunına, reformalardın’ ja’miyet h’a’m insan o’mirindegi a’h’miyetine 
h’a’r ta’repleme ilimiy analiz jasaldı, sonın’ menen birge, ja’miyet turmısın 

---

8 
reformalastırıw boyınsha filosofiyalıq tariyxıy ko’z-qaraslardı analizlew arqalı 
milliy filosofiyalıq oy-pikirde jan’a bag’dar belgilenip berildi. 
-rawajlanıwdın’ o’zbek modelinin’ mazmun-ma’nisi, sotsiallıq-ekonomikalıq 
siyasiy reformalardın’ na’tiyjesin ta’miynlewdegi roli h’aqqında ken’ tu’sinik 
h’a’m bilim ko’nlikpelerdi rawajlandırıwdan ibarat. 
-g’a’rezsiz rawajlanıw jıllarında qolg’a kiritilgen jan’a h’a’m u’lken 
shoqqılardın’ na’tiyjesinde ma’mleketimizdin’ kelbeti pu’tkilley o’zgerip, onın’ 
du’nya ja’miyetshiliginde ornı h’a’m abırayı jetilisip baratırg’anlıg’ı anıq sanlar 
h’a’m statistikalıq analizler arqalı tu’sindirmeler berildi. 
- ja’miyetti reformalastırıwdın’ modeller klassifikatsiyasında o’zbek 
modelinin’ tiykarg’ı printsipleri salıstırılıp analizlendi, onı a’melge asırıwdın’ 
ilimiy izertlewdin’ metodologiyalıq printsipleri islep shıg’ıldı. 
- siyasiy reformalardı liberallastırıwdın’ sotsial filosofiyalıq tiykarları siyasiy 
ekonomikalıq rawajlanıw tarawındag’ı bul problemalardı sheshiwge qaratılıp, 
teoriyalıq kontseptsiyalardı real turmısqa engiziwge tikkeley o’zi basshılıq 
etkenligi ko’rsetip berildi.