45
Bul joldın’ o’zine sa’ykesligine kelsek, Shıg’ıs ma’mleketleri, a’sirese,
O’zbekistanda jasaw, islew, is-ilajlar o’tkiziw- h’a’mme-h’a’mmesi a’yyemnen
sherikshilikke, ja’ma’a’t bolıp is tutıwg’a tiykarlang’an. Bul jol O’zbekistandı
keleshekte ekonomikası rawajlang’an, demokratiyalıq jaqtan rawajlang’an,
sotsial
turaqlılıq h’u’kim su’rgen ma’mleketke aylandırıwdı go’zleydi, O’zbekistan
keleshegi ullı ma’mleket, degen ilimiy juwmaqqa tiykarlanadı. «Respublikanın’
bazar qatnasıqlarına o’tiwinde o’z jolınan izbe-izlik penen barıwı demokratiyalıq
o’zgerisler, respublikanı rawajlang’an ma’mleketler qatarına alıp shıg’ıw, onın’
xalıq aralıq abıray-itibarın bekkemlew ushın puxta materiallıq tiykar jaratadı».
33
Bul boyınsha O’zbekistan aldında to’mendegi wazıypalar turadı:
- «h’a’mme mu’lk formalarının’ ten’ligin ta’miynlew;
- ekonomikalıq iskerlikke erkinlik beriw;
- isbilermenlikti rawajlandırıw, isbilermenlikke ken’ jol ashıp beriw;
- erkin narq-bah’ag’a o’tiw;
- ekonomikalıq monopolizmge jol bermegen h’alda ba’sekilikke ken’ jol ashıp
beriw;
- islep shıg’arıwdın’ zamanago’y, milliy ma’plerge sa’ykes bolg’an
strukturasın jaratıw;
- qu’diretli ekonomikalıq potentsialg’a tayang’an h’alda ma’mlekettin’ milliy
baylıg’ın asırıp xalıqtın’ h’a’mme qatlamlarına pa’rawanlıq beriw, keleshekke
isenimdi qa’liplestiriw;
- xalıq aralıq ekonomikalıq qatnasıqlarg’a aktiv qatnasıw, ma’mleket
ekonomikasının’ ja’h’a’n xojalıg’ı menen integratsiyalanıwına erisiw». Ko’rinip
turg’anınday,
«bazar
ekonomikası
–
bul
ken’
ma’nisinde
erkin,
monopoliyalaspag’an, joqarı rawajlang’an h’a’m anıq sotsial bag’darg’a iye
bolg’an ekonomika bolıp esaplanadı».
34
«O’zimizdin’ g’a’rezsiz h’a’m rawajlanıw jolımız, - dep atap o’tedi
İ.Karimov, - bul gu’l menen qaplang’an jol emes, bul totalitarizm miyrasınan azat
33
Каримов И. Ўзбекистон – бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли.Т., «Ўзбекистон», 1993, 8-бет.
34
Қараңыз: Ё. Абдуллаев Бозор иқтисодиѐти асослари. Т.1997.й.145-бет.
46
bolıw h’a’m pa’kleniw, ideologiyalıq illetinin’ jetkizgen zıyanların saplastırıwdın’
qıyın, uzaq dawam etip atırg’an jolı. Bul ja’h’a’n tsivilizatsiyasına qosılıw,
h’aqıyqıy siyasiy h’a’m ekonomikalıq g’a’rezsizlikke erisiw jolı.....Bul joldan tek
g’ana h’aqıyqıy watanparwarlar g’ana, o’zinin’ ma’mleketi h’a’m xalqının’
ta’g’diri ushın pu’tkil qa’lbin h’a’m ju’regin bag’ıshlag’an, o’zinin’ ma’plerin
respublikanın’ qu’diretli h’a’m pa’rawan bolıwına erisiw maqsetlerine boysındıra
alatug’ın, bug’an o’zinin’ ku’sh-g’ayratın, intsiativası, bilimi h’a’m
miynetin
bag’ıshlay alatug’ın adamlar g’ana ju’re aladı».
35
Ha’zirgi waqıtta Germaniyada jasaytug’ın tanıqlı h’uqıqtanıwshı alım Leonid
Levitin h’a’m BMT ma’sla’h’a’tshisi, Oraylıq Aziya boyınsha ataqlı qa’nigelerden
biri professor Donald Karlayl u’sh tilde inglis, nemis, rus tillerinde shıg’arg’an
«İslam Karimov- jan’a O’zbekistan Prezidenti» kitabında «O’zbekistan jolı»
h’aqqında to’mendegilerdi bayan qılg’an. «O’zbekistan jolı» - bul İslam
Karimovtın’ jan’alıg’ı. Bul onın’ ekonomikalıq oylawının’ na’tiyjesi,
pikirlew
qa’bileti, siyasiy jol basshılıq talantı h’a’mde a’piwayı adamg’a ne kerekligin
biliwi h’a’m ta’biyiy, du’nya ta’jiriybesin ju’da’ jaqsı biliwinin’ na’tiyjesi».
36
Joqarıda ko’rip shıg’ılg’an bazar ekonomikasına o’tiwdin’ tu’rli
modelleri
barlıq ma’mleketlerdi bir ma’nzilge – erkin bazar ekonomikası sistemasına alıp
keledi. Biraq bazar qatnasıqları qa’liplesiwinin’ sotsial-ekonomikalıq, tariyxıy,
milliy h’a’m xalıq aralıq sharayatı h’a’r qıylı bolg’anlıg’ı sebepli, og’an o’tiwdin’
milliy o’zgeshelikleri de bar boladı. Usı ko’z-qarastan bir ma’mlekettin’
rawajlanıw jolın yaki rawajlanıw modelin barlıg’ınsha qabıl qılıp bolmaydı.
Frantsuz baspa so’zi «Liberason» xabarshısının’ «Tu’rkiya modeli» boyınsha
bergen sorayaına Prezidentimiz İ.Karimov to’mendegishe juwap berdi: «Tu’rkiya
bazar qatnasıqları jolına o’tip erisken o’zgerisleri menen h’u’rmetke ılayıq. Biraq
g’a’rezsiz O’zbekistan Tu’rkiya jolınan nusqa ko’shirmekshi emes»
37
. «Adamzat
birewdin’ boyına qarap o’zine ton pishpeydi».
35
Каримов И. Ўзбекистон – бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли.Т., «Ўзбекистон», 1993, 127-
бет.
36
Левитин.Карлайл.Ислам Каримов – Президент нового Узбекистана, Т., «Ўзбекистон», 1996, с.44.
37
«Халқ сўзи» рўзномаси, 1993 йил 1 август.
47
O’z ma’mleketi talapların esapqa almay milliy rawajlanıwdı
tamiynlew
mu’mkin emes. Tu’rli shet ma’mleketlerdin’ bag’darlamasına biler-bilmesten
tayanıp is tutqan G’MDA ko’lemindegi ayırım ma’mleketler qattı adastı.
Olarda
o’z xalqı, du’nyag’a ko’z-qarası, waqıya h’a’diyselerge mu’na’sebeti,
ma’mlekettin’ ekonomikalıq h’a’m sotsial h’alatın esapqa almay,
tayar
bag’darlamalardı tuwrıdan-tuwrı ko’shiriw jaman aqıbetlerge alıp keldi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
