Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

Сонымен, әр топтағы көрсетілген тәрбие методтары екі жақты тәр-
бие ықпалын сипаттайды: 
бір жағынан, бұл методтар жеке адамның әлеу-
меттік адамгершілік ережелердi саналы меңгеруіне ықпал жасайды. Екiншi 
жағынан, тәрбиеленушілердің әртүрлі іс-әрекетте, мінез-құлықта, қарым-қа-
тынас жасауда белсенді азаматтық позицияда болу қажеттiгінен туындайды.
 
3.1.4. Тәрбие методтарын дұрыс таңдау және олардан тиімді 
пайдалану
.
Тәрбиенің түрлі методтарын таңдау мұғалімнің творчествосына, педаго-
гикалық шеберлiгiне байланысты. Себебi тәрбие методтары – тұтас педагоги-
калық процестің заңды бір құрамы.

---

121 
Тәрбие методтары тәрбиенің мақсатына, мазмұнына, принциптерiне жә-не 
нақтылы педагогикалық жағдайлардағы міндеттерді шешуге бағынышты 
болады.
Мұғалім барлық жағдайға бірдей тәрбие методы болмайтынын білуі ке-
рек. Бір жағдайда оң нәтиже берген әдіс, басқа бiр жағдайда балаға тiптен те-
ріс әсер етедi. Сондықтан тәрбиеші методтарды қолдануда педагогикалық-
психологиялық талаптарды білуі қажет.
Бала тәрбиесінде олардың дара және жас ерекшеліктерін зерттеп, оқу-
тәрбие процесін бала дамуының заңдылықтарына сүйене отырып ұйымдас-
тыру керек.
Тәрбиешi жеке адаммен, топпен, оқушылар коллективiмен жұмыс жүр-
гізгенде тәрбие процесінің ұзаққа созылатын үздіксіз әpi комплексті ерек-
шелігін ескеруі қажет.
Тұтас педагогогикалық процесте тәрбие әдісінің бірнеше түрін қолдану 
тиiмдi болып табылады.
 
Бақылау сұрақтары: 
1. Тәрбие методтары мен тәсілдері дегенiмiз не? 
2. Тәрбие құралдарына не жатады? 
3. Тәрбие методтарын топтастырудың (классификациялаудың) шартты-
лығы неде? 
4. Жеке адамның қоғамдық санасын қалыптастыру методтарына не жа-
тады?
5. Оқушыларда іс-әрекетті ұйымдастыру, қарым-қатынас жасау және қо- 
ғамдық мінез-құлықты қалыптастыру методына не жатады?
6. Оқушылардың мінез-құлқы мен іс-әрекеттерiн ынталандыру метод-
тары қандай?
7. Мінез-құлық, іс-әрекетке бақылау жасау, өзiн-өзi бақылауды ұйым- 
дастыру және өзiне-өзi баға беру методтарын сипаттап бер.
8. Тәрбие методтарын таңдауға қойылатын талаптар.