O`zbekistonning yaqin xorij mamlakatlari bilan tashqi iqtisodiy aloqalari mundarija I. Kirish

O‘zbekiston Respublikasining tashqi savdo aylanmasida MDH mamlakatlari va boshqa xorijiy davlatlarning hajmlari dinamikasi (yanvar-dekabr, mln. AQSh dollari, ulush %da)

2019 yilda boshqa xorijiy davlatlarning TSAsi MDH davlatlariga nisbatan tezroq o‘sdi (o‘sish sur’ati 129,7 %) va jami TSAdagi ulushi 65,4 %ni tashkil etdi. Xususan, Tojikiston, Turkmaniston, Qirg‘iziston va Qozog‘iston kabi qo‘shni davlatlar bilan TSAda so‘nggi yillarda katta o‘zgarishlar kuzatildi. Misol uchun, so‘nggi uch yilda TSA Qirg‘iziston va Turkmaniston bilan 3 barobarga hamda Tojikiston va Qozog‘iston bilan 2 barobarga oshgan. Afg‘oniston bilan tashqi savdo
aylanmasi yiliga 600 mln. AQSh dollari darajasida saqlanib qolmoqda. Qirg‘iziston, Tojikiston va Afg‘oniston bilan faol tashqi savdo balansi kuzatilganini mamlakatning tashqi savdodagi faoliyatini ijobiy natija sifatida baholash mumkin. Boshqa davlatlar (qo‘shni davlatlardan tashqari) bilan esa TSAda eng yuqori ulush Xitoy, Rossiya, Koreya, Turkiya va Germaniya davlatlari hissasiga to‘g‘ri kelgan. Asosiy hamkor-davlatlar qatorida Eron va Fransiya bilan faol tashqi savdo balansi ta’minlangan.


2.2. O`zbekistonning yaqin xorijiy davlatlar bilan import aloqalari

2020- yilning yanvar-dekabr oylarida import hajmi 21 171,5 mln. AQSh dollarini va 2019- yilga nisbatan 87,2% ni tashkil etdi. Import tarkibida eng katta ulush, mashinalar va transport asbob-uskunalari (37,6%), sanoat tovarlari (16,9%) hamda kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga oʻxshash mahsulotlar (13,7%) hisobiga toʻgʻri keldi.

Tovarlar importi dinamikasi tahliliga koʻra, 2020- yilning yanvar-dekabrida import qilingan tovarlar hajmi, oʻtgan yilning mos davriga nisbatan 1 911,3 mln. AQSh dollariga kamaydi va 19 955,1 mln. AQSh dollarini tashkil etdi. Xizmatlar importi esa 1 216,4 mln. AQSh dollariga yetdi.
2020- yilning yanvar-dekabr oylari yakuni boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan 147 davlatdan tovarlar va xizmatlar importi amalga oshirildi. Yetti yirik hamkor davlatlar (Xitoy Xalq Respublikasi, Rossiya Federatsiyasi, Koreya Respublikasi, Qozogʻiston, Turkiya, Germaniya va Chexiya Respublikasi) jami importning 71,9% ulushini tashkil qildi, bu 15 228,2 mln. AQSh dollarini tashkil etdi.
Avvalroq Spot, 2020-yilda O’zbekistonda xizmat ko’rsatish sohalari qanday rivojlanganligi haqida yozgan edi.