“O’zbekistonda uchraydigan sutemizuvchilar,ovlanadigan vakillari,kasallik tarqatuvchi va noyob turlari”

Kemiruvchilar (Rodentia) turkumi. Kemiruvchilar sutemizuvchilar sinfi orasida eng ko‘p turlarga ega bolgan turkum hisoblanadi0 ‘zbekistonda 9 ta oilaga mansub 41 taturi uchraydi. Bu turkum vakillari tishlarining tuzilishi bilan xarakterlanadi. Pastki va yuqorigi jag‘larining har qaysi yarmida faqat bittadan kurak tishlari bo'ladi va ular ko‘rinib turadi. Qoziq tishlari yo‘q. 0‘simliklarning qattiq qismini, ya’ni ozuqani ezish uchun oziq tishlariningkeng chaynash yuzasi bor.

Kemiruvchilar turkumi vakillari:

1 - dumsiz sichqon;2-yumronqoziq;3-qo‘shoyoq;4kengurusimon kalamush
Oziq tishlarning yuzasida emal egatchalari bo'ladi. Tishlarining ildizi yo‘q va ular um r bo‘yi o‘sib turadi. Kemiruvchilarning tishlari 16 ta.
Sichqonlar (Muridae) oilasi vakillari yer yuzida keng tarqalgan. 0 ‘zbekistonda 5 ta turi uchraydi. Aksariyati yer ostida yashaydi. Ozig‘i, asosan o'simliklar, ayrim turlari hasharotlar bilan ham oziqlanadi. Tez voyaga yetishi va nihoyatda serpushtligi bilan xarakterlanadi.
Yirtqichlar (Carnivora) turkumining 240 ta turi va 7 ta oilasi (viverralar, sirtlonlar, mushuklar, suvsarlar, ayiqlar, yenotlar va itlar) bor. 0 ‘zbekistonda yirtqichlar turkum ining 5 ta oilasiga kiruvchi 26 ta turi uchraydi. Yirtqichlar, asosan hayvonlar bilan, ba’zan o ‘limtiklar bilan oziqlanadi. Ayrim turlari ozuqa sifatida o ‘sim liklardan ham foydalanadi (qora ayiq, bo'rsiq).
Sirtlonlar (Hyaenidae) oilasi.Sirtlonlarning oyoqlari kuchsiz. jag'lari o‘ta baquvvat va tishlari yirik boMib, qattiq suyaklarni ham g‘ajib chaynash xususiyatiga ega. Tashqi ko’rinishidan bo'rilarga o'xshab ketadi.O'zbekistonda yo‘l-yo'l sirtlon (Hyaena hyaena) uchraydi. Ular ko'pincha cho‘1 va chalacho'l hududlarida tarqalgan. tunda faol bo'ladi. Bir yilda bir marta 2-4 tadan bola tug'adi. Asosan o'limtiklar bilan oziqlanadi, ba'zan yirik tuyoqli hayvonlarga ham hujum qiladi.
YERTQICHLAR TURKUMI VAKILLARI;