O’zbekistonda tog’ o’simliklari va ularning ahamiyati Reja: I. Kirish II. Asosiy qism

Yong‘oq formatsiyasi-Juglandeta regiae
O‘zbekistonda Yong‘oq formatsiyasi cheklangan maydonlarda uchraydi. Ularning asosiy massivlari Chirchiq daryosi xavzasining yuqori tomonlarida, Ugom, Pekom va oqbuloq daryolari vohalarida tarqalgan. Ularni maydoni 1700 gektarni tashkil qiladi. (Kalmikova 1973).
Oxangaron. Qashqadaryo, Surxandaryo xavzalarida hamda Nurota tog‘larida Yong‘oqlar yakka-yakka yoki uncha katta bo‘lmagan guruhlar holida o‘sadi. O‘zbekistondan tashqari tabiiy Yong‘oqzorlar Tojikiston, Qirg‘iziston va Turkmanistonning ayrim tog‘lari hududlarida uchraydi. Markaziy Osiyo bo‘yicha Turkmanistonning ayrim tog‘lari hududlarida uchraydi. Markaziy Osiyo bo‘yicha Yong‘oqzorlarni maydoni 60 000 gektarni tashkil qiladi. Bu yerlarda Yong‘oqzorlarning eng katta massivlari tarqalgan. Aslida esa Yong‘oq areali Bolqon yarim orolidan, to Ximolaygacha cho‘ziladi. Larga xos umumiy, xossa shuki, ular juda qalin holatda va katta-katta maydonlarni hosil qilmaydi. Ular faqat ayrim guruhchalar sifatida tarqalishgan. Ular, odatda tog‘ zonasining chuqur va yaxshi ximoya qilingan vohalarida va soylarda tarqalgan.
Yong‘oqzorlarni umumiy holatini yaxshilash va xosildorligini oshirish chora-tadbirlari S.S. Kalmikov tomonidan ishlab chiqilgan. Bu tadbirlarga faqat shuni qo‘shimcha qilish mumin holos, qaysiki tabiiy Yong‘oqzorlarni mineral o‘g‘itlar bilan o‘g‘itlash. Bu tadbirda ularni o‘sish jarayonlari yaxshilanib, ularni xosildorligi 5-7 marta oshadi. (Butkov, Kamolov, Mirzaev, Topilov (1975).
Mezofil daraxtlar va butalardan tashkil topgan va biz tariflayotgan ushbu tipga yuqoridagilardan tashqari yana tol, terak, jiyda, aralash yulg‘unlar, hamda chakanda formatsiyalari kiradi. Biz imkoniyatlarimiz cheklanganligidan ularga batafsil to‘xtalib o‘taolmaymiz. Shuning uchun ushbu va boshqa o‘simliklar to‘g‘risidagi materiallar bilan tanishish uchun hurmatli talabalarni «O‘zbekistonning o‘simlilar qoplami» monografiyasini IV jildiga tavsiya qilamiz.
O‘zbekistonning mezofil o‘rmonlari to‘g‘risidagi muammolar:
Mezofil o‘rmonlarni kelib chiqishi, shakllanishi, tur tarkibi, strukturasi, fitotsenologiyasi. Ularni boshqarish, o‘zgartirish, hosildorligini oshirish muhofaza qilish chora-tadbirlari