O„zbekistonda iqtisodiy geografik rayonlashtirish



Download 37,35 Kb.
bet1/11
Sana25.07.2021
Hajmi37,35 Kb.
#128584
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
cL521zZvXo9Q-kQq2lLWI8vlpAZ28Enl

O„ZBEKISTONDA IQTISODIY GEOGRAFIK RAYONLASHTIRISH.



Reja:


    1. Iqtisodiy rayonlashtirish haqida tushuncha.

    2. Iqtisodiy rayonlashtirishni o„ziga xos xususiyati.

    3. O„zbekistonda tarkib topgan hozirgi iqtisodiy rayonlar:

      1. Toshkent iqtisodiy rayoni.

      2. Mirzacho„l iqtisodiy rayoni.

      3. Samarqand iqtisodiy rayoni.

      4. Buxoro-Qizilqum iqtisodiy rayoni.

      5. Qashqadaryo iqtisodiy rayoni.

      6. Surxondaryo iqtisodiy rayoni.

      7. Farg„ona iqtisodiy rayoni.

      8. Quyi-Amudaryo iqtisodiy rayoni.




  1. Iqtisodiy rayonlashtirish haqida tushuncha. Hududiy mehnat taqsimoti va uning doimiy “yo„ldoshi” bo„lgan ixtisoslashuv natijasida iqtisodiy rayonlar shakllanadi. Ular esa mamlakat iqtisodiyotining hududiy tarkibini tashkil qiladi.

Agar ilgari iqtisodiy rayonlashtirish xalq xo„jaligini planlashtirish maqsadida ajratilgan bo„lsa, hozirgi sharoitda ular ishlab chiqarishni hududiy tashkil qilishning asosiy shaklini, davlat mintaqaviy siyosatining ob‟ekti, ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishni tartibga solib boorish va boshqarish uchun zarur. Qolaversa, iqtisodiy rayonlarsiz mamlakat xo„jaligi ichki tuzilishi, hududiy tarkib va tizimini o„rganish ham qiyin.

Iqtisodiy rayonlashtirish mamlakat hududining katta-kichikligiga unchalik bog„liq emas, eng muhimi iqtisodiy makon ichki jihatdan turlangan bo„lishi kerak. Ichki tafovutlar qanchalik katta bo„lsa, iqtisodiy rayonlar to„ri va tizimi ham shuncha rivojlangan bo„ladi.

Iqtisodiy rayonlarning turlari va shakllari har xil; ular butun mamlakat hududini o„z ichiga olishi yoki uning alohida joylarda, ya‟ni diskret holda ajratiladi. Bundan tashqari, iqtisodiy rayonlar umumiy va tarmoq rayonlarga bo„linadi.

Iqtisodiy rayon o„ziga xos hududiy hamda va hududiy tizimini tashkil etadi. Har qanday iqtisodiy rayon kompleks, hududiy majmua

211

pritsipiga asoslanadi. Bu komplekslik, eng avvalo turli daraja va ahamiyatga ega bo„lgan tarmoqlarning mavjudligi, ularning o„zaro muvofiqlashgan holda (proporsional) rivojlanishida o„z ifodasini topadi. Chunonchi, har bir rayonda ixtisoslashgan ya‟ni bozor ahamiyatiga ega bo„lgan tarmoq va tarmoqlar, ularni to„ldiruvchi yordamchi, ikkinchi darajali tarmoqlar va mahalliy ehtiyojlarga qaratilgan mahallliy bozorni to„yintiruvchi tarmoqlar mavjud bo„ladi. Shuning uchun bo„g„inning qaysi biri shakllanmagan bo„lsa, u holda to„laqonli iqtisodiy rayon to„g„risida so„z yuritish qiyin. Odatda, har bir yirik iqtisodiy rayon bazaviy tarmoqlarga ega bo„lishlari kerak. Ularga, masalan, elektro- energetika, qurilish sanoati kabilar kiradi. Ayni vaqtda bu tarmoqlar yuqoridagi 3 guruhdan iborat bo„g„inlarning biriga ham kirishi mumkin.



Iqtisodiy rayon hududiy mujassamlashuv va hududiy ixtisoslashuvning o„zaro uyg„unlashgan, ishlab chiqarishni joylashtirish va hududiy tashkil qilish, ushbu jarayon iqtisodiy samaradorligini oshiruvchi muhim omil va shakldir. Zero, har qanday iqtisodiy rayon yoki mintaqa biror bir xo„jalik tarmog„ini boshqa joylarga qaraganda bu yerda ko„proq to„planganligi, rivojlanganligi demakdir.


  1. Download 37,35 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish