O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI

“O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti” kafedrasi

fanlaridan

TESTLAR TO‘PLAMI

Namangan-2016

Falsafa, etika, estetika va mantiq qadimiy fanlardan bo‘lib, jamiyat tarixida uch ming yildan ko‘proq davr mobaynida o‘rganib kelinmoqda.

Jamiyat tarixiy-taraqqiyoti boshlangan davrdan boshlab, ya’ni insoniy jamoa shakllana boshlangan paytdan ijtimoiy ong turi sifatida tafakkur, axloq-odob, go‘zallik va san’at tushunchalari shakllana boshladi.
Ushbu testlar to‘plami OO‘MTV tomonidan 2011 yilda tasdiqlangan Namunaviy o‘quv dasturi va shu dasturda tavsiya etilgan adabiyotlar ro‘yhatidagi darslik hamda o‘quv qo‘llanmalar asosida tuzildi.
To‘plam universitet talabalari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, falsafa, axloqshunoslik, estetika va mantiq fanlaridan bilimlairni chuqurlashtirish va mustahkamlash uchun xizmat qiladi. To‘plamdan JN, ON va YaN turlarida talabalar bilimini baholashda foydalaniladi.


Tuzuvchi: o‘qit. N.Mirzaholov

Taqrizchi: f.f.n. dots. D.Raximboyeva

“Falsafa, etika, estetika, mantiq” fanlaridan ushbu testlar to‘plami Namangan Davlat universitetining “O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti” kafedrasining 2016__yil «___»____________dagi ____son yig‘ilishida muhokama qilingan va tasdiqlangan.

FALSAFA FANIDAN TEST SAVOLLARI

1. 
   Borliqni asosi, bilish muammolari, insonning vazifasi va olamdagi o‘rnini qaysi fan o‘rganadi?
   

1. 
   Falsafa
   
2. 
   Ontologiya
   
3. 
   Gnoseologiya
   
4. 
   Etika
   

2. 
   Jamiyat bilan huquqni qo‘shib borliqni mohiyatini asoslovchi ijtimoiy ongning dunyoqarash shakli qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
   

1. 
   Falsafa
   
2. 
   Sotsiologiya
   
3. 
   Tarix
   
4. 
   Kulturologiya
   

3. 
   Falsafa fanining dunyoqarash funksiyalari nimalardan iborat?
   

1. 
   Falsafa insonga o‘zini o‘zi va olamdagi o‘rnini tushunishga yordamlashadi
   
2. 
   Falsafa o‘z davri madaniyatining refleksiyasini amalga oshiradi
   
3. 
   Falsafa mavjud tuzumning kamchiliklariga qarshi kurashish uchun kishilar faoliyatini yo‘naltiradi
   
4. 
   Falsafa kishilar harakterini yaxshilashga ko‘maklashadi
   

4. 
   Dunyoqarash bu –
   

1. 
   Insonni olamga va o‘ziga nisbatan munosabatini harakterlovchi qarashlar, baholar, emotsiyalar yig‘indisi
   
2. 
   Kishilarda mavjud bilimlar yig‘indisi
   
3. 
   Inson ongida jamiyatda obyektiv mavjud bo‘lgan ijtimoiy munosabatlar in’ikos etishi
   
4. 
   Shaxsning nuqtai nazarlari yig‘indisi
   

5. 
   Diniy dunyoqarashning asosiy belgisi nimadan iborat?
   

1. 
   Olamdagi hodisalarning o‘zgarishiga ta’sir o‘tkazuvchi g‘ayritabiiy kuchlarning mavjudligiga ishonish
   
2. 
   Fan yutuqlariga shubha bilan qarash va uning yutuqlarini inkor etish
   
3. 
   Inson erkini inkor etish va uning taqdiri avvaldan xudo tomonidan belgilab qo‘yilishini e’tirof etish
   
4. 
   Yagona yaratuvchi xudoga ishonish
   

6. 
   Xudoning mavjudligini inkor etuvchi yo‘nalish qanday nomlanadi?
   

1. 
   Ateizm
   
2. 
   Skeptitsizm
   
3. 
   Agnostitsizm
   
4. 
   Neotomizm
   

7. 
   Ontologiya bu –
   

1. 
   Borliq va uning fundamental prinsiplari haqidagi ta’limot
   
2. 
   To‘g‘ri fikrlash shakllari haqidagi ta’limot
   
3. 
   Jarayonlarning umumiy mohiyatga ega ekanligi haqidagi ta’limot
   
4. 
   Fanning mohiyati va tabiati haqidagi ta’limot
   

8. 
   Gnoseologiya bu –
   

1. 
   Bilishning tabiati va mohiyati haqidagi ta’limot
   
2. 
   Fanning rivojlanishi va funksiyalari haqidagi ta’limot
   
3. 
   Tafakkurning mantiqiy shakllari va qonunlari haqidagi ta’limot
   
4. 
   Olamning mohiyati va tuzilishi haqidagi ta’limot
   

9. 
   Antropologiya bu –
   

1. 
   Odam haqidagi ta’limot
   
2. 
   Rivojlanish va o‘zaro aloqadorlik haqidagi ta’limot
   
3. 
   Tabiiy sharoitda hayvonlarning hatti harakati haqidagi ta’limot
   
4. 
   Jamiyat haqidagi falsafiy ta’limot
   

10. 
    Aksiologiya bu –
    

1. 
   Qadriyatlar haqidagi ta’limot
   
2. 
   Rivojlanish haqidagi ta’limot
   
3. 
   Adolat nazariyasi
   
4. 
   Bir guruh odamlarning boshqalaridan ustunligi haqidagi nazariya
   

11. 
    Etika bu –
    

1. 
   Axloq va axloqiy qadriyatlar haqidagi ta’limot
   
2. 
   Bir guruh odamlarning boshqalaridan Axloqiy ustunligi haqidagi ta’limot
   
3. 
   Borliq haqidagi ta’limot
   
4. 
   Rivojlanish haqidagi ta’limot
   

12. 
    Falsafaning bilish muammolarini o‘rganuvchi bo‘limi qaysi?
    

1. 
   Gnoseologiya
   
2. 
   Ontologiya
   
3. 
   Etika
   
4. 
   Estetika
   

13. 
    Materialistik falsafaning ta’limotiga ko‘ra falsafaning asosiy masalasi nima?
    

1. 
   Ongning materiyaga munosabati
   
2. 
   Hayotning mazmuni
   
3. 
   Tabiiy va ijtimoiiy olamlarning o‘zaro munosabati
   
4. 
   Jamiyat rivojlanishining harakatlantiruvchi kuchlari
   

14. 
    Idealizm uchun harakterli bo‘lgan ta’kid . . .
    

1. 
   Ong birlamchi bo‘lib, materiya ongdan mustaqil holda mavjud bo‘lmaydi
   
2. 
   Materiya va ong ikki ilk ibtido bo‘lib bir – biridan mustaqil holda mavjud bo‘ladi
   
3. 
   Bu qat’iy ziddiyatsiz bo‘lgan tabiat haqidagi mulohazalar tizimi
   
4. 
   Ong birlamchi bo‘lib materiya mavjud emas
   

15. 
    Dualizm uchun harakterli bo‘lgan tezis . . .
    

1. 
   Materiya va ong ikki ilk ibtido bo‘lib bir – biridan mustaqil holda mavjud bo‘ladi
   
2. 
   Ong birlamchi bo‘lib, materiya undan mustaqil ravishda mavjud bo‘lmaydi
   
3. 
   Bu qat’iy ziddiyatsiz bo‘lgan tabiat haqidagi mulohazalar tizimi
   
4. 
   Ong birlamchi bo‘lib materiya mavjud emas
   

16. 
    Qaysi falsafiy yo‘nalish tarafdorlarining ta’kidlashicha “hech qanday buyumlar mavjud emas. Biz faqat buyumlar haqida gapirishga ko‘nikganmiz; haqiqatda esa faqat bizning tafakkurimiz va bizning idrokimiz bilan “Men”imiz mavjud”dir.
    

1. 
   Subyektiv idealistlar
   
2. 
   Dualistlar
   
3. 
   Obyektiv idealistlar
   
4. 
   Materialistlar
   

17. 
    Quyidagi fikrda qaysi dunyoqarash tipi haqida so‘z ketadi: “O‘zida reallik va fantaziyani, tabiiylik va g‘ayritabiiylikni, bilim va e’tiqodni, fikr va hissiyotni omuxtalashtirgan dunyoni yaxlit tushunishdir shaklidir”.
    

1. 
   Mifologiya
   
2. 
   Falsafa
   
3. 
   Din
   
4. 
   Fan
   

18. 
    Xristian va islom ilohiyotida ta’kidlanishicha xudo butun olamni olti kunda yaratgan. Xudoni o‘zi esa tanasiz intellekt, mukammal shaxsdir. Bu falsafadagi qaysi yo‘nalish ta’limotiga to‘g‘ri keladi?
    

1. 
   Obyektiv idealizm
   
2. 
   Subyektiv idealizm
   
3. 
   Panteizm
   
4. 
   Vulgar materializm
   

19. 
    Agnostitsizm bu –
    

1. 
   Bilish nazariyasidagi olamni monand anglash mumkinligini inkor etuvchi yo‘nalish
   
2. 
   Inson tajribasiga ishonchsizlik
   
3. 
   Olamdagi barcha jarayonlarni o‘zaro alaqodorlik va rivojlanishda ko‘ruvchi nuqtai nazar
   
4. 
   Olamni bilishni ratsional yo‘llarini inkor etish
   

20. 
    Olamni bilish imkoniyatini inkor etuvchi ta’limot qaysi?
    

1. 
   Agnostitsizm
   
2. 
   Materializm
   
3. 
   Dogmatika
   
4. 
   Pozitivizm
   

21. 
    G‘arbiy yevropa falsafasidagi falsafaning bilish imkoniyati, xususiy o‘ziga xos predmeti mavjudligini inkor etuvchi yo‘nalish qaysi?
    

1. 
   Pozitivizm
   
2. 
   Hayot falsafasi
   
3. 
   Pragmatizm
   
4. 
   Neotomizm
   

22. 
    Buddizm va jaynizmda inson intilishlarining maqsadini anglatuvchi ruhning oliy holati . . .
    

1. 
   Nirvana
   
2. 
   Sansara
   
3. 
   Jen
   
4. 
   Dao
   

23. 
    Ontologiya nimani o‘rganadi?
    

1. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   
2. 
   Insonning olamga bo‘lgan munosabati haqidagi falsafiy bilim
   
3. 
   Borlik to‘g‘risidagi falsafiy bilim
   
4. 
   Olam, inson va jamiyatning obektiv-universal mohiyati to‘g‘risida
   

24. 
    Gnoseologiya nimani urganadi?
    

1. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   
2. 
   Bilish falsafasi
   
3. 
   Olamni anglash, bilish nazariyasi
   
4. 
   Bilishning shakli, usullari va imkoniyatlari
   

25. 
    Metodologiya nimani o‘rganadi?
    

1. 
   Bilish va o‘zgaruvchan faoliyat usullarini
   
2. 
   O‘zgaruvchan faoliyat usullarini
   
3. 
   Bilish usullarini
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

26. 
    Teologiya nimani o‘rganadi?
    

1. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   
2. 
   Olam va odamning munosabatini din bilan bog‘lovchi tizim
   
3. 
   Umrning mazmuninin ilohiyot bilan bog‘lovchi yo‘nalish
   
4. 
   Mohiyatni diniy etikod tushunchalari bilan bog‘lovchi tizim
   

27. 
    O‘rta asr falsafasiga oid “Bilim bu kuchdir” iborasi qaysi mutafakkirga tegishli?
    

1. 
   Bekon
   
2. 
   Geraklit
   
3. 
   Pifagor
   
4. 
   Dekart
   

28. 
    Qaysi mutafakkir o‘z asarida “Inson o‘z tabiatiga ko‘ra ijtimoiy tafakkurga ega bo‘lgan jonzod” iborasini ishlatgan?
    

1. 
   Aristotel “Siyosat” asarida
   
2. 
   Bekon o‘z asarlarida
   
3. 
   Alisher Navoiy “Xamsa”da
   
4. 
   Dekart o‘z asarlarida
   

29. 
    Kubraviya tariqatining mohiyati qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
    

1. 
   Tangriga o‘z xohishi bilan yuzlashish, ollohga etiqodi pokligi uchun barcha narsalardan voz kechish
   
2. 
   “Dil ba yoru dast ba kor”
   
3. 
   63 yoshdan keyingi hayot inson uchun hayot emas
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

30. 
    Sharq mutafakkirlaridan qaysi biriga “Ikkinchi muallim” unvoniga muyassar bo‘lgan?
    

1. 
   Forobiy
   
2. 
   Yassaviy
   
3. 
   Moturidiy
   
4. 
   Najmiddin Kubro
   

31. 
    Sharq mutafakkirlaridan Forobiy olamni ikki ko‘rinishda . . .
    

1. 
   “Vujudi vojib” va “Vujudi mumkin”
   
2. 
   Moddiy hamda ijtimoiy olam
   
3. 
   Inson olami
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

32. 
    “Oddiy javharlar paydo bo‘lish va yo‘q bo‘lishni bilmaydi” degan g‘oya qaysi mutafakkirga tegishli
    

1. 
   Beruniy
   
2. 
   Yassaviy
   
3. 
   Forobiy
   
4. 
   Ibn Sino
   

33. 
    Beruniyning ijtimoiy qarashlari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan
    

1. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   
2. 
   Abadiylik birinchi sabab bilan bog‘liqdir, chunki u yaratuvchi umrini anglatadi
   
3. 
   Olamning Olloh tomonidan yaratilganligini etirof etadi
   
4. 
   Qatiy zaruriyat va tamoyillarga bo‘ysunadigan hodisalarga siklik tarzda hosil bo‘ladigan jarayonlar kiradi
   

34. 
    Sxolastika so‘zining manosi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan
    

1. 
   O‘qish joyi, maktab
   
2. 
   Ota
   
3. 
   «Himoya qilish»
   
4. 
   «Madrasa»
   

35. 
    Sxolastika falsafasining asosiy mohiyati . . .
    

1. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   
2. 
   Barcha mavjudlikning mohiyati xristianlik dini bilan bog‘liq
   
3. 
   Xristianlik dinining jamiyatdagi ustuvorligi
   
4. 
   Xristianlik dunyoning asosi
   

36. 
    Antik falsafaning rivojlanish asrlari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan
    

1. 
   Eramizdan avvalgi VI asrdan eramizning VI asrlargacha
   
2. 
   Eramizdan avv XXVIII – XVIII asrlarda
   
3. 
   Eramizning VI – XVI asrlari
   
4. 
   Eramizdan avvalgi VI– II asrlar
   

37. 
    Antik falsafaning asosiy prinsipi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan
    

1. 
   Kosmotsentrizm
   
2. 
   Teotsentrizm
   
3. 
   Antropotsentrizm
   
4. 
   Daulizm
   

38. 
    «Upanishadalar»ning ma’nosi nima?
    

1. 
   «Sirli bilim»
   
2. 
   «To‘rt qoida»
   
3. 
   «Sirli kitob»
   
4. 
   «Katta axloq»
   

39. 
    «Falsafa» atamasini birinchi bo‘lib qo‘llagan allomu bu...?
    

1. 
   Pifagor
   
2. 
   Arastu
   
3. 
   Aflotun
   
4. 
   Suqrot
   

40. 
    «Falsafa»ni «hikmatni qadrlash ilmi» deya ta’riflagan mutafakkir kim?
    

1. 
   Abu Nasr Forobiy
   
2. 
   Abu Bakr Roziy
   
3. 
   Abu Rayhon Beruniy
   
4. 
   Abu Ali ibn Sino
   

41. 
    «Fozil odamlar shahri» asari muallifi kim?
    

1. 
   Abu Nasr Forobiy
   
2. 
   Abu Rayhon Beruniy
   
3. 
   Abu Ali Ibn Sino
   
4. 
   Abu Bakr Xorazmiy
   

42. 
    «Ekzistensial falsafa» qachon paydo bo‘lgan?
    

1. 
   XX asrning 30 yillarida
   
2. 
   XIX asrning 30 yillarida
   
3. 
   XII asrning 30 yillarida
   
4. 
   XXI asrning boshlarida
   

43. 
    Antissientizm falsafasining mohiyati nima?
    

1. 
   Jamiyat taraqqiyotida fanning rolini inkor etadigan falsafiy oqim
   
2. 
   Bu diniy falsafiy ta’limot
   
3. 
   Bu inson va uning dunyoda o‘zini anglashi haqidagi falsafiy ta’limot
   
4. 
   Fanning rolini mutlaqlashtiradigan diniy oqim
   

44. 
    «Apologetika» so‘zining lug‘aviy ma’nosi bu...?
    

1. 
   “Himoya qilish”
   
2. 
   “Ruhlantirish”
   
3. 
   “Ishontirish”
   
4. 
   “Iymonga chaqirish”
   

45. 
    «Kategoriyalar» asarining muallifi kim?
    

1. 
   Arastu
   
2. 
   Immanuil Kant
   
3. 
   Ogyust Kont
   
4. 
   Fridrix Vilgelm Gegel
   

46. 
    «Patristika» so‘zining ma’nosi...?
    

1. 
   «Ota» («padre»)
   
2. 
   «Himoya»
   
3. 
   Vatanparvar
   
4. 
   Odillik
   

47. 
    «Sistema» deganda nimani tushunasiz?
    

1. 
   Narsa va hodisalarning bog‘lanishi, aloqadorligi, munosabatining tartibi, tadrijiy rivojlanishni ifodalaydi
   
2. 
   Narsalarning munosabati, aloqasi, muhim jihatlari, o‘zaro bog‘lanishlari strukturaviy bog‘lanishlarni ifodalaydi
   
3. 
   Maxsus, zaruriy, muhim, tartibli tadrijiy rivojlanishni ifodalaydi
   
4. 
   Olamda individual namoyon bo‘ladigan tadrijiy rivojlanishni ifodalaydi
   

48. 
    Agnostiklar bu...?
    

1. 
   «Olamni bilish mumkin emas» deb hisoblovchi oqim vakillari
   
2. 
   «Bilish bilimning natijasidir» degan qarashni ilgari surgan oqim vakillari
   
3. 
   Bilishning shakllari va darajalarini ajratuvchi oqim vakillari
   
4. 
   «Olamni bilish mumkin» deb hisoblovchi oqim vakillari
   

49. 
    Aqliy bilish bu ....?
    

1. 
   Bilishning yuqori bosqichi, faqat insonlargagina xos bo‘lgan bilishdir
   
2. 
   Barcha tirik mavjudotlarga xos bo‘lgan, sezgilar vositasida bilishdir
   
3. 
   Bilishning oliy bosqichi, faqat insonlarga xos bo‘lgan bilish
   
4. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   

50. 
    Aksiologiya bu...?
    

1. 
   Qadriyatlar haqidagi ta’limot
   
2. 
   Bilish haqidagi ta’limot
   
3. 
   Borliq haqidagi ta’limot
   
4. 
   Axloq haqidagi ta’limot
   

51. 
    Antropologiya nimani o‘rganadi?
    

1. 
   Inson mohiyatini, uning tabiat va jamiyatdagi o‘rnini o‘rganadi
   
2. 
   Tabiat va tabiat hodisilarini o‘rganadi
   
3. 
   Tabiat va jamiyatning estetik tomonlarini o‘rganadi
   
4. 
   Jamiyatning iqtisodiy tomonlarini o‘rganadi
   

52. 
    Bilish darajalari qaysilar?
    

1. 
   Quyi, yuqori, oliy
   
2. 
   Past, o‘rtacha, yuqori
   
3. 
   Ilmiy, falsafiy, diniy
   
4. 
   Aqliy, ruhiy, hissiy
   

53. 
    Bilish nima?
    

1. 
   Insonning tabiat, jamiyat va o‘zi to‘g‘risida bilimlar xosil qilishga qaratilgan, aqliy, ma’naviy, faoliyat turi
   
2. 
   Bilimning natijasi
   
3. 
   Bilish insonni hayvondan ajratib turadigan xislat bo‘lib, hissiyotga tayanadigan ilmiy mezon
   
4. 
   Insonni bilish imkoniyatlari
   

54. 
    Bilish obyekti bu...?
    

1. 
   Tadqiqotchi-olim, faylasuf, san’atkor va boshqalarning, umuman insonning bilimlar hosil qilish uchun ilmiy faoliyati qaratilgan narsa, hodisa va munosabatlar
   
2. 
   Bilim sohalari, texnik fanlar, insonning bilim bilan shug‘ullanishi
   
3. 
   Har bir hodisa mohiyatini bir tomondan namoyon bo‘lishi
   
4. 
   Eng kichik zarralar bilish obyekti va munosabatlari
   

55. 
    Bilish predmeti bu...?
    

1. 
   Subyektning bilish faoliyati qamrab olgan bilish obyektining ayrim sohalari va tomonlari
   
2. 
   Tabiat va jamiyatni o‘rganishga qaratilgan yo‘nalish
   
3. 
   Insonni o‘rganishga qaratilgan yo‘nalish
   
4. 
   Borliqni o‘rganishga qaratilgan yo‘nalish
   

56. 
    Bilishning subyekti nima?
    

1. 
   Bilish bilan shug‘ullanuvchi va butun insoniyat bilishning subyekti
   
2. 
   Tadqiqotchi-olim, faylasuf, san’atkor va boshqalarning, umuman insonning bilimlar hosil qilish uchun ilmiy faoliyati qaratilgan narsa, hodisa va munosabatlar
   
3. 
   Jamiyatning muhim elementi bo‘lib, faqatgina tabiatshunoslikni o‘rganuvchilar
   
4. 
   Borliq
   

57. 
    Bilishning falsafiy muammolari bilan shug‘ullanadigan falsafiy ta’limot bu...?
    

1. 
   Gnoseologiya
   
2. 
   Sotsiologiya
   
3. 
   Ontologiya
   
4. 
   Aksiologiya
   

58. 
    Butun dunyo, barcha davlatlar va xalqlarning ishtirokisiz echish mumkin bo‘lmagan muammolar qanday muammolar?
    

1. 
   Umumbashariy muammolar
   
2. 
   Mintaqaviy muammolar
   
3. 
   Mahalliy muammolar
   
4. 
   Individual mummolar
   

59. 
    Gnostiklar bu ...?
    

1. 
   «Dunyoni bilish mumkin» deb hisoblaydigan faylasuflar
   
2. 
   «Dunyoni to‘liq bilish mumkin emas» deb hisoblaydigan faylasuflar
   
3. 
   «Dunyoni anglash mumkin emas» deb hisoblaydigan faylasuflar
   
4. 
   «Dunyoni to‘liq o‘rganish mumkin emas» deb hisoblaydigan faylasuflar
   

60. 
    Davrlar o‘tishi bilan, taraqqiyot rivojlangan sari o‘zgarib boradigan haqiqat turi bu...?
    

1. 
   Nisbiy haqiqat
   
2. 
   Mutlaq haqiqat
   
3. 
   Mifologik haqiqat
   
4. 
   Konkret haqiqat
   

61. 
    Davr o‘tishi bilan, taraqqiyot rivojlangan sari o‘zgarmaydigan haqiqat turi bu...?
    

1. 
   Mutlaq haqiqat
   
2. 
   Nisbiy haqiqat
   
3. 
   Mifologik haqiqat
   
4. 
   Konkret haqiqat
   

62. 
    Demokrit fikricha «Olamdagi narsalar asosi ...lardan tashkil topgan?
    

1. 
   Atomlardan
   
2. 
   Sonlardan
   
3. 
   Suvdan
   
4. 
   Tuproq, suv, havo, olovdan
   

63. 
    Jamiyat moddiy hayoti ehtiyojlariga qaysilar kiradi?
    

1. 
   Oziq-ovqat, kiyim-kechak, turar joy, moddiy ne’matlar ishlab chiqarish, moddiy boyliklar, tabiiy zahiralar
   
2. 
   kitoblar, texnika va texnologiya, internet
   
3. 
   suv, havo, neft, gaz, oziq ovqatlar
   
4. 
   ma’naviy tadbirlar, ma’rifiy suhbatlar, oziq ovqatlar
   

64. 
    Imkoniyat va voqelik bu...?
    

1. 
   Narsa va hodisalarning makon va zamondagi rivojlanish tendensiyasini ta’minlash qonuniyatlariga asoslangan rivojlanishning namoyon bo‘lishidir
   
2. 
   Umumiy mantiqiy tamoyil
   
3. 
   Narsa va hodisalarning rivojlanish jarayonini ichki birligi
   
4. 
   Narsa va hodisalarning rivojlanish jarayonini tashqi birligi
   

65. 
    Individual ong bilan ijtimoiy ongning bir-biridan farqi nimada?
    

1. 
   Individual ongning subyekti alohida shaxs bo‘lsa, ijtimoiy ongning subyekti jamiat hisoblanadi.
   
2. 
   Individual ong bilan ijtimoiy ongning farqi yo‘q
   
3. 
   Individual ongning subyekti jamiyat, ijtimoiy ongning subyekti alohida shaxs
   
4. 
   Individual ongning subyekti xalq, elat, millat bo‘lsa, ijtimoiy ong subyekti alohida inson
   

66. 
    In’ikos nima?
    

1. 
   Voqelikda narsa va hodisalarning inson miyasida aks etishi
   
2. 
   Voqelikda narsa va hodisalarning o‘lchovi
   
3. 
   Voqelikda narsa va hodisalarning o‘zaro aloqasi
   
4. 
   Voqelikda narsa va hodisalarning mikro va makro tuzilishi
   

67. 
    Qadimgi Hindiston dastlabki yozma manbalari va eposliri?
    

1. 
   Vedalar, Ramayana, Mahabharata, Kalala va Dimna
   
2. 
   Tavrotda, Ramayana, Mahabharata
   
3. 
   Injilda, Ramayana, Mahabharata, Kalala va Dimna
   
4. 
   Avestoda, Alpomishda
   

68. 
    Qarama-qarshilik birligi va kurashi qonunining mohiyati nimada?
    

1. 
   Narsa va hodisa-larning bir-birini taqozo etuvchi va shu bilan birga inkor etuvchi kuchlarning o‘zaro munosabati
   
2. 
   Narsa va hodisalarning miqdoriy tarzda namoyon bo‘lishi
   
3. 
   Narsalarning umumiylii, yaxlitligi, nisbiy barqarorligida
   
4. 
   Predmetning hajmi, o‘lchovi, og‘irligi, harakat tezligida
   

69. 
    Qonun bu…?
    

1. 
   Olamdagi narsa va hodisalarning muhim, zaruriy, umumiy va takrorlanib turuvchi aloqadorliklarini o‘rganadi
   
2. 
   Qonun zaruriy bog‘lanishlarni o‘rganadi
   
3. 
   Qonun aloqadorliklarni, hodisalarni o‘rganadi
   
4. 
   Narsa va hodisalarning miqdoriy tarzda namoyon bo‘lishi
   

70. 
    Metafizika so‘zining lug‘aviy ma’nosi nima?
    

1. 
   Grekcha so‘z bo‘lib “fizikadan keyin” degan ma’noni anglatadi
   
2. 
   Grekcha so‘z bo‘lib “uslub” degan ma’noni anglatadi
   
3. 
   Yunoncha so‘z bo‘lib “uslubiyat” degan ma’noni anglatadi
   
4. 
   Lotincha so‘z bo‘lib “donishmandlik” degan ma’noni anglatadi
   

71. 
    Mifologiya bu ...?
    

1. 
   Mif-«afsona», logos-«ta’limot»
   
2. 
   Mif-«sarguzasht», logos-«ta’limot»
   
3. 
   Mif-«dunyoqarash», logos-«ta’limot»
   
4. 
   Mif-«ilohiyat», logos-«ta’limot»
   

72. 
    Neopozitivizm qanday ma’noni anglatadi?
    

1. 
   Neo–«yangi» va pozitiv – «ijobiy»
   
2. 
   Neo-«yangi» va pozitiv- «amaliy»
   
3. 
   Pozitiv-«qarshi» va neo-«yangilik»
   
4. 
   Neo-«yangi» va pozitiv-«faollik»
   

73. 
    Odatiy ong bu ...?
    

1. 
   Hayotiy tajriba asosida vujudga kelgan oddiy xulosalar, qarashlar majmuidir
   
2. 
   Nazariyotchilar, olimlar ishlab chiqqan nazariy qarashlar va ilmiy bilimlar tizimi
   
3. 
   Jamiyatning ichki strukturasini belgilaydigan ijtimoiy ong shakli
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

74. 
    Nazariy ong deganda nima tushunasiz?
    

1. 
   Nazariyotchilar, olimlar ishlab chiqqan nazariy qarashlar va ilmiy bilimlar tizimi
   
2. 
   Xayotiy tajriba asosida vujudga kelgan oddiy xulosalar, qarashlar majmuidir
   
3. 
   Jamiyatning ichki strukturasini belgilaydigan ijtimoiy ong shakli
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

75. 
    Ong nima?
    

1. 
   Ong – oliy in’ikos shakli
   
2. 
   Ong – moddiylikni miyada aks etishi
   
3. 
   Ong – biologik harakat
   
4. 
   Ong – miyaning mahsuli
   

76. 
    Pifagorchilar ta’limotiga ko‘ra olamning asosida nima yotadi?
    

1. 
   Sonlar
   
2. 
   Suv
   
3. 
   Havo
   
4. 
   Atom
   

77. 
    Plyuralizm qanday ma`noni anglatadi?
    

1. 
   Lotin tilidan olingan bo‘lib “ko‘plik” degan ma’noni anglatadi
   
2. 
   Yunoncha “yakka” degan ma’noni anglatadi
   
3. 
   Lotin tilida «ikki» degan ma’noni ifodolaydi
   
4. 
   Lotin tilida «jism» degan ma’noni ifodolaydi
   

78. 
    Rivojlanish nima?
    

1. 
   Orqaga qaytmaydigan, ilgarilama miqdoriy va sifatiy o‘zgarishdir
   
2. 
   Orqaga qaytmaydigan, sifatiy, shakliy o‘zgarish
   
3. 
   O‘zgarishlarning shakli, muayyan sistema
   
4. 
   Olamdagi har qanday o‘zgarish
   

79. 
    Sinergetika ta’limotining asoschisi kim?
    

1. 
   N.Prigojin
   
2. 
   Pifagor
   
3. 
   Arastu
   
4. 
   Abu Nasr Farobiy
   

80. 
    Sistema nima?
    

1. 
   Sistema-grekcha so‘z bo‘lib, butunlik, yaxlitlik elementlardan tashkil topgan birikma
   
2. 
   Elementlarning funksional faoliyati
   
3. 
   Sistema muhim metadalogik faolyat
   
4. 
   Samaradorlikni ta’minlaydigan faolyat
   

81. 
    Sifat deganda nimani tushunasiz?
    

1. 
   Narsalarning ichki va tashqi muayyanligi bo‘lib, uning qator xossa, belgi, xususiyatlari birligi
   
2. 
   Hajmi, o‘lchovi, og‘irligi, harakat tezligi va shu kabilar bilan harakterlanadi
   
3. 
   Narsalarning o‘xshash tomonlarini ifodalaydi
   
4. 
   Olamdagi narslarning umumiy va zaruriy tomonlarini o‘rganadi
   

82. 
    F.Nitsshe o‘zining “Zardo‘sht tavallosi” asarida qanday g‘oya ilgari surilgan?
    

1. 
   Kuchli shaxslarni tarbiyalash goyasi
   
2. 
   Irodasiz kishilarni yetaklash g‘oyasi
   
3. 
   Mahluqlik g‘oyasi
   
4. 
   Xalqchillik g‘oyasi
   

83. 
    Diniy dunyoqarash.....
    

1. 
   Teologiya
   
2. 
   Gnoseologik
   
3. 
   Sotsiologik
   
4. 
   Sofistik
   

84. 
    Haqiqat tushunchasiga berilgan ta’rif qaysi qatorda to‘g‘ri ifodalangan?
    

1. 
   Inson bilimining voqeilikka muvofiq kelishidir
   
2. 
   Haqiqat nisbiylikka va mustaqillikka ega bo‘lgan falsafiy tushuncha
   
3. 
   Haqiqat xamisha obyekti va harakterga ega bo‘lgan falsafiy tushuncha
   
4. 
   Haqiqat konkretlikka ega bo‘lgan falsafiy tushuncha
   

85. 
    Harakat turlari qaysilar?
    

1. 
   Mexanik, fizik, kimyiviy, biologik, ijtimoiy
   
2. 
   Ijtimoiy, sotsiologik, biologik, fizik, mexanik
   
3. 
   Mexanik, fizik, jismoniy, biologik, madaniy
   
4. 
   Mexanik, kimyoviy, biologik, ijtimoiy, jismoniy
   

86. 
    Hindlar “Veda”ni kim tomonidan aytilgan so‘zlar deb biladi?
    

1. 
   Braxma
   
2. 
   Ram
   
3. 
   Lakshman
   
4. 
   Krishna
   

87. 
    Ekzistensiya so‘zining tom ma’nosi nima?
    

1. 
   Mavjud bo‘lmoq
   
2. 
   Himoyalanish
   
3. 
   Erkinlik
   
4. 
   Ihtiyorlik
   

88. 
    Yunon tilida “baxs va suhbatlashish san’ati” degan ma’nolarni ifodalaydigan falsafiy ta’limot bu…?
    

1. 
   Dialektika
   
2. 
   Materializm
   
3. 
   Metafizika
   
4. 
   Plyuralizm
   

89. 
    «Falsafa» so‘zining lug‘aviy ma’nosi to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni belgilang?
    

1. 
   Yunoncha, phileo – sevaman va sophia – donolik
   
2. 
   Yunoncha, phileo – sevaman va sophia – bilish
   
3. 
   Lotincha, philo – sevaman va sophi – donishmandlik
   
4. 
   Lotincha, phileo – sevaman va sophia – donolik
   

90. 
    Dunyoqarashning tuzilishi qanday?
    

1. 
   Dunyoni sezish, idrok etish, tushunish
   
2. 
   Dunyoni tasavvur qilish
   
3. 
   Axloqni yuksaltirish
   
4. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   

91. 
    Quyidagilarning qaysi biri dinning funksiyasi emas?
    

1. 
   Farovonlik funksiyasi
   
2. 
   Tartibga solish funksiyasi
   
3. 
   Kommunikativ funksiyasi
   
4. 
   Dunyoqarashni shakllantirish funksiyasi
   

92. 
    Dunyoqarashning qaysi shakllari e’tiqod va tuyg‘ularga tayangan?
    

1. 
   Mifologik va diniy dunyoqarash
   
2. 
   Falsafiy dunyoqarash
   
3. 
   Ilmiy dunyoqarash
   
4. 
   Kundalik dunyoqarash
   

93. 
    Falsafiy dunyoqarash dunyoni nimalarga tayangan holda tushuntiradi?
    

1. 
   Aql va bilimlarda
   
2. 
   Tuyg‘ularda
   
3. 
   E’tiqodda
   
4. 
   Sezgilarda
   

94. 
    Quyidagilardan qaysi biri dialektik bilimlar sohasiga tegishli?
    

1. 
   Rivojlanish va o‘zgarishlar haqidagi ta’limot
   
2. 
   Axloq haqidagi ta’limot
   
3. 
   Hayot haqidagi ta’limot
   
4. 
   Qonunlar va usullarni o‘rganuvchi fan
   

95. 
    Tafakkur qonunlari va usullari haqidagi fan bu?
    

1. 
   Mantiq
   
2. 
   Dialektika
   
3. 
   Etika
   
4. 
   Tarix
   

96. 
    Materialistlar bu….
    

1. 
   Olamni azaldan, moddiy deb, ong bu materiyaning mahsuli deyuvchilar
   
2. 
   Ongni birinchi o‘ringa qo‘yuvchilar
   
3. 
   Olamning markaziga madaniyatni qo‘yuvchilar
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

97. 
    Fanning mohiyati bu - ...?
    

1. 
   Borliq to‘g‘risidagi ob’ektiv bilimlarni aniqlash va tizimlashtirish
   
2. 
   Borliq to‘g‘risidagi sub’ektiv bilimlar
   
3. 
   Dalillarsiz aniqlash
   
4. 
   Hujjatlarni yig‘ish
   

98. 
    XX asrning 30-40 yillarida fan-texnikaning taraqqiyoti nimaga olib keldi?
    

1. 
   Fan-texnika inqilobiga
   
2. 
   Ma’naviyatning inqirozi
   
3. 
   Olamning anglashning qiyinlashuviga
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

99. 
    Obyektiv dunyoga va insonning undagi o‘rniga, odamzotning o‘zini qurshagan borliqqa va o‘z-o‘ziga bo‘lgan munosabatiga nisbatan yondashuvlar tizimi, bu - ...
    

1. 
   Dunyoqarash
   
2. 
   Tafakkur
   
3. 
   Idrok
   
4. 
   Tasavvur
   

100. 
     Falsafiy bilimning muhim tarkibiy qismlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni belgilang?
     

1. 
   Ontologiya, gnoseologiya, fan metodologiyasi, ijtimoiy falsafa, etika, aksiologiya, logika, estetika, falsafiy antropologiya
   
2. 
   Fenomenologiya, gnoseologiya, fan metodologiyasi, ijtimoiy falsafa, etika, aksiologiya, falsafiy antropologiya
   
3. 
   Pragmatizm, pozitivizm, strukturalizm, etika, estetika, aksiologiya, fenomenologiya
   
4. 
   Ontologiya, ma’naviyat asoslari, g‘oyalar falsafasi, falsafa tarixi, antropologiya
   

101. 
     Dunyoni idrok etish bu?
     

1. 
   Atrof borliqni ideal obrazlarda tasavvur qilishdir
   
2. 
   Bu o‘zini qurshagan dunyoni sezgilar yordamida hissiy idrok etish
   
3. 
   Inson o‘zini tushunish
   
4. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   

102. 
     Falsafiy tafakkur Qadimgi Sharq va G‘arbda ijtimoiy ongning dastlabki shakli sifatida qanday ko‘rinishda vujudga kelgan?
     

1. 
   Mifologiya
   
2. 
   Ontologik
   
3. 
   Gnoseologik
   
4. 
   Dialektik
   

103. 
     Mifologiyada dastlab qanday masalalar qo‘yilgan?
     

1. 
   Dunyo qanday vujudga kelgan va u qanday rivojlanadi? Hayot va o‘lim nima?
   
2. 
   Nega tug‘ildik va nimaga o‘lamiz
   
3. 
   Biz kimmiz nega tug‘ildik
   
4. 
   Unday nazariya bo‘lmagan
   

104. 
     Markaziy Osiyoda ma’naviy-falsafiy merosning eng qadimgisi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
     

1. 
   Avesto
   
2. 
   Talmut
   
3. 
   Injil
   
4. 
   Qur’oni Karim
   

105. 
     “Ezgu fikr, ezgu so‘z, ezgu amal” g‘oyasi kim tomonidan ilgari surilgan?
     

1. 
   Zardusht
   
2. 
   G‘azzoliy
   
3. 
   Nasafiy
   
4. 
   Navoiy
   

106. 
     “Ahmoqni maqtagan aslida unga yomonlik qiladi” ushbu fikr kimga tegishli?
     

1. 
   Demokrit
   
2. 
   Epikur
   
3. 
   Suqrot
   
4. 
   Platon
   

107. 
     Milet maktab asoschisi kim?
     

1. 
   Fales
   
2. 
   Geraklit
   
3. 
   Demokrit
   
4. 
   Pifagor
   

108. 
     Milet maktabining qaysi namoyondasi olamning asosiga suvni qo‘ygan?
     

1. 
   Fales
   
2. 
   Geraklit
   
3. 
   Demokrit
   
4. 
   Pifagor
   

109. 
     Anaksimen olam asosiga nimni qo‘ygan?
     

1. 
   Havoni
   
2. 
   Suvni
   
3. 
   Tuproqni
   
4. 
   O‘tni
   

110. 
     Olam asosiga apeyronni qo‘ygan G‘arb faylasufi kim?
     

1. 
   Anaksimandr
   
2. 
   Demokrit
   
3. 
   Platon
   
4. 
   Fales
   

111. 
     “Ayni bir daryoga ikki marta tushishi mumkin emas, ikkinchi marta tushayotgan odamga yangi suvlar oqadi” degan fikr qaysi faylasufga tegishli?
     

1. 
   Geraklit
   
2. 
   Suqrot
   
3. 
   Arastu
   
4. 
   Platon
   

112. 
     “Osmon har bir insonning jamiyatdagi o‘rnini belgilaydi, uni taqdirlaydi, uni jazolaydi” bu fikr kim tegishli?
     

1. 
   Konfutsiy
   
2. 
   Nyaya
   
3. 
   Lao Szi
   
4. 
   G‘azzoliy
   

113. 
     Konfutsiyning qaysi talimoti uning muhim talimotiga aylangan?
     

1. 
   Osmon qonuni
   
2. 
   Tabiat - inson oshyoni
   
3. 
   Jamiyatda davlatning o‘rni
   
4. 
   Ijtimoiy tabaqalanish
   

114. 
     Qadimgi hind falsafiy maktablarining ikki guruhi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
     

1. 
   Astika va Nastika
   
2. 
   Vedanta, Sankxya
   
3. 
   Yoga, Vaysheshika
   
4. 
   Nyaya va Mimansa
   

115. 
     Dunyo bo‘linmas bo‘lakchalar (atomlar)dan tashkil topgan, degan ta’limotni ilgari surgan yunon faylasufi kim?
     

1. 
   Demokrit
   
2. 
   Fales
   
3. 
   Geraklit
   
4. 
   Anaksimen
   

116. 
     IX-XIII asrlarda qaysi mutafakkirlar Markaziy Osiyo hududida yashab ijod etgan?
     

1. 
   Al-Xorazmiy, Forobiy, Ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy
   
2. 
   Forobiy, Ibn Rushd, Farididdin Attor
   
3. 
   Mirzo Ulug‘bek, Qozizoda Rumiy, Beruniy
   
4. 
   Alisher Navoyi, Forobiy, Al-Xorazmiy, Ibn Sino
   

117. 
     Yangi davrda fanlarning rivojlanish jarayonida falsafada qanday ajralishlar sodir bo‘ldi?
     

1. 
   Sxolastika va din
   
2. 
   Tabiat va din
   
3. 
   Sxolastika va tabiat
   
4. 
   Falsafada ajralishlar bo‘lmadi
   

118. 
     Sharq mutafakkirlaridan kim borliq muammosini hal qilishda «Vujudi vojib» va «Vujudi mumkin» ning o‘zaro nisbatiga murojaat qiladi?
     

1. 
   Forobiy
   
2. 
   Al - Xorazmiy
   
3. 
   At – Termiziy
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

119. 
     «... – falsafiy kategoriya sifatida dunyoni, uning butun rang – barangligi va turli – tuman namoyon bo‘lish shakllari bilan yaxlit aks ettirish imkonini beradi», bu nima?
     

1. 
   Borliq
   
2. 
   Yo‘qlik
   
3. 
   Bilish
   
4. 
   Harakat
   

120. 
     Borliqning shakllari nechtaga bo‘linadi?
     

1. 
   4 ta
   
2. 
   3 ta
   
3. 
   2 ta
   
4. 
   5 ta
   

121. 
     «... – inson va uning faoliyatidan qat’i nazar mavjud bo‘lgan narsalar va jarayonlar borlig‘i», bu nima?
     

1. 
   Tabiat borlig‘i
   
2. 
   Inson borlig‘i
   
3. 
   Ma’naviy borliq
   
4. 
   Ijtimoiy borliq
   

122. 
     Ma’naviy borliq nechtaga bo‘linadi?
     

1. 
   2
   
2. 
   3
   
3. 
   4
   
4. 
   5
   

123. 
     Individuallashgan ma’naviy borliq - bu nima?
     

1. 
   Insonning ichki dunyosi
   
2. 
   Insonning tashqi dunyosi
   
3. 
   Ijtimoiy makon va vaqt
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

124. 
     Falsafaning qaysi sohasida borliq va yo‘qlik, mavjudlik va nomavjudlik muammolariga doir masalalar o‘rganiladi?
     

1. 
   Ontologiyada
   
2. 
   Gnoseologiyada
   
3. 
   Aksiologiyada
   
4. 
   Ijtimoiy falsafada
   

125. 
     Qadimgi Sharqda ilk marotaba qaysi manbada borliq masalalari tahlil qilingan?
     

1. 
   Veda va Upanishadalarda
   
2. 
   Konfutsiy ta’limotida
   
3. 
   Islom falsafasida
   
4. 
   Daosizmda
   

126. 
     Ontologiya tushunchasini falsafada birinchi bor kim qo‘llagan?
     

1. 
   X.Volf
   
2. 
   D.Yum
   
3. 
   J.Berkli
   
4. 
   I.Kant
   

127. 
     Dunyoni tushunish zamirida yotuvchi, nisbatan barqaror va mustaqil holda mavjud mohiyat nima deb atalad?
     

1. 
   Substansiya
   
2. 
   Shakl
   
3. 
   Vaqt
   
4. 
   Harakat
   

128. 
     Birinchi asos sifatida ikkita substansiya olingan falsafiy yondashuv nima deb ataladi?
     

1. 
   Dualizm
   
2. 
   Totemizm
   
3. 
   Fetishizm
   
4. 
   Deizm
   

129. 
     Falsafa tarixida dualizmning yorqin vakili sifatida o‘rin olgan faylasuf kim?
     

1. 
   R.Dekart
   
2. 
   Gegel
   
3. 
   Shelling
   
4. 
   Spinoza
   

130. 
     Dunyoning negizida ikkita emas balki undan ko‘proq mohiyat borligini tan oluvchi ta’limot?
     

1. 
   Plyuralizm
   
2. 
   Dualizm
   
3. 
   Deizm
   
4. 
   Monizm
   

131. 
     Monizm ta’limotiga to‘g‘ri ta’rif berilgan qatorni ko‘rsating?
     

1. 
   Dunyoning narsalar va hodisalar rang – barangligi bir substansiyadan iborat
   
2. 
   Dunyoning negizida ikkita emas undan ko‘proq mohiyat bor
   
3. 
   Birinchi asos sifatida ikkita substansiya olingan falsafiy yondashuv
   
4. 
   Dunyoning to‘rt asosi haqidagi ta’limot
   

132. 
     “Men fikrlayapman demak, demak men mavjudman” iborasi muallifi kim?
     

1. 
   Dekart
   
2. 
   Spinoza
   
3. 
   Kant
   
4. 
   F. Nitsshe
   

133. 
     Dunyoda mavjud barcha jismlar makonlar necha o‘lchamga ega?
     

1. 
   3
   
2. 
   4
   
3. 
   5
   
4. 
   2
   

134. 
     Materiya borlig‘ining barcha ob’ektlar mavjudligining davomiyligini va keyingi holat o‘zgarishlarini tavsiflovchi shakl sifatida qaysi falsafiy kategoriya ta’riflanadi?
     

1. 
   Vaqt
   
2. 
   Makon
   
3. 
   Jism
   
4. 
   Ong
   

135. 
     Falsafada turli jismlarning makonda mexanik siljishi, tabiiy jarayonlar va hodisalar holatlarining har qanday o‘zgarishi nima deyiladi?
     

1. 
   Harakat
   
2. 
   Rivojlanish
   
3. 
   Zamon
   
4. 
   Jism
   

136. 
     Harakatning asosiy xususiyatlari qanday?
     

1. 
   Abadiy va mutloq
   
2. 
   Nisbiy va o‘tkinchi
   
3. 
   Jarayon
   
4. 
   O‘tkinchi
   

137. 
     Harakatsizlikning asosiy xususiyatlari qanday?
     

1. 
   Nisbiy va o‘tkinchi
   
2. 
   Abadiy va mutloq
   
3. 
   Jarayon
   
4. 
   Abadiy
   

138. 
     Harakat shakllari nechtaga bo‘linadi?
     

1. 
   5
   
2. 
   4
   
3. 
   3
   
4. 
   2
   

139. 
     Tabiiy jarayonlar va hodisalar holatlarining har qanday o‘zgarishi bu - ...
     

1. 
   Harakat
   
2. 
   Taraqqiyot
   
3. 
   Rivojlanish
   
4. 
   O‘zgarish
   

140. 
     Elementar zarrachalar, maydon va atomlarning harakati qanday harakat hisoblanadi?
     

1. 
   Fizik harakat
   
2. 
   Ximik harakat
   
3. 
   Biologik harakat
   
4. 
   Ijtimoiy harakat
   

141. 
     Atomlar va molekulalarning harakati qanday harakat xisoblanadi?
     

1. 
   Ximiyaviy
   
2. 
   Biologik
   
3. 
   Fizik
   
4. 
   Ijtimoiy
   

142. 
     Insonning ongli faoliyati, inson tafakkuri, ijtimoiy guruhlarning faoliyati, o‘zaro munosabatlari, jamiyat miqyosidagi ijtimoiy fikrlar harakatning qanday turiga kiradi?
     

1. 
   Ijtimoiy harakat
   
2. 
   Biologik harakat
   
3. 
   Fizik harakat
   
4. 
   Ximik harakat
   

143. 
     «Ekologiya» atamasi etimologik jihatdan yunoncha oikos va logos so‘zlaridan kelib chiqqan bo‘lib, oikos-bu....
     

1. 
   Uy, boshpana
   
2. 
   Tabiat
   
3. 
   O‘simlik
   
4. 
   Ta’limot
   

144. 
     Ibtidoiy odamlar mehnat qurollarini yasash uchun nimadan foydalanganlar?
     

1. 
   Tosh va yog‘ochdan
   
2. 
   O‘simlik va hayvondan
   
3. 
   Jez va temirdan
   
4. 
   Yog‘och va hayvondan
   

145. 
     “Tabiatga salbiy antropogen ta’sir darajasi ortida tabiiy muhit tanazzuli orqaga qaytarib bo‘lmaydigan xususiyat kasb etadigan holat... deyiladi.”
     

1. 
   Ekologik tanglik
   
2. 
   Ekologik rivojlanish
   
3. 
   Ekologik o‘sish
   
4. 
   Ekologik sakrash
   

146. 
     «Noosfera» bu— ?
     

1. 
   Aql-idrok sohasi
   
2. 
   Tabiiy bilim sohasi
   
3. 
   Ijtimoiy soha
   
4. 
   Iqtisodiy rivojlanish sohasi
   

147. 
     Gumanizm so‘zining ma’nosi?
     

1. 
   Insonparvarlik
   
2. 
   Mehnatsevarlik
   
3. 
   Tinchliksevarlik
   
4. 
   Milliylik
   

148. 
     Inson uni qurshagan boshqa odamlar tomonidan qanday idrok etilishi, tavsiflanishi va baholanishini aks ettiruvchi ijtimoiy hodisa bu- …?
     

1. 
   Shaxs
   
2. 
   Harakat
   
3. 
   Ong
   
4. 
   Ongsizlik
   

149. 
     Ong va ong osti hodisalarni ilk bor mufassal o‘rgangan faylasuf kim?
     

1. 
   Z.Freyd
   
2. 
   K.Yung
   
3. 
   D.Yum
   
4. 
   E.Fromm
   

150. 
     Miqdoriy ifodalash, sezish yoki kuzatish mumkin bo‘lmagan, massasi ham, energiyasi ham yo‘q, moddiy ob’ektlar kabi muayyan shakl-shamoyilga ham ega bo‘lmagan falsafiy kategoriya, bu –
     

1. 
   Ong
   
2. 
   Sezgi
   
3. 
   Harakat
   
4. 
   Mohiyat
   

151. 
     «O‘zingni bilsang, olamni bilasan» degan ibora qaysi muallif qalamiga mansub?
     

1. 
   Suqrot
   
2. 
   Aflotun
   
3. 
   Aristotel
   
4. 
   Demokrit
   

152. 
     “Dialektika” so‘zining ma’nosini toping.
     

1. 
   yun. Dialektika – suhbat qurish san’ati
   
2. 
   yun. Dialektika – sezgi, xis-tuyg‘u
   
3. 
   yun. Dialektika – ong
   
4. 
   yun. Dialektika – ongsizlik
   

153. 
     Narsalar, hodisalarning bir holatdan boshqa holatga o‘tishi bu - …?
     

1. 
   O‘zgarish
   
2. 
   Qonun
   
3. 
   Rivojlanish
   
4. 
   Sabab
   

154. 
     Qarama-qarshilik bu - …?
     

1. 
   Predmetning bir-birini istisno etuvchi va bir-birini nazarda tutuvchi tomonlaridir
   
2. 
   Narsalar, hodisalarning bir holatdan boshqa holatga o‘tishi
   
3. 
   Miqdor va sifat o‘zgarishlarining bir-biriga o‘tishi
   
4. 
   Ob’ektiv dunyoning aksariyat yoki hatto barcha narsalari, hodisalari va jarayonlari bo‘ysunadi
   

155. 
     Narsaning ichki xususiyati, predmetni mazkur jihatdan farqlash uchun zarur va etarli bo‘lgan xossalar majmui bu–...?
     

1. 
   Sifat
   
2. 
   Qarshilik
   
3. 
   Ziddiyat
   
4. 
   Harakat
   

156. 
     Dialektika kategoriyalarini tizimga solish va formal mantiqiy fikrlashning umumiy qonunlarini ishlab chiqishga urinish kimning ijodi bilan bog‘liq?
     

1. 
   Arastu
   
2. 
   Aflotun
   
3. 
   Suqrot
   
4. 
   Demokrit
   

157. 
     “Sof aqlning tanqidi” asrining muallifi kim ?
     

1. 
   Kant
   
2. 
   Fixte
   
3. 
   Shelling
   
4. 
   Gegel
   

158. 
     Borliq hodisalari va unda hukm suruvchi munosabatlarning muhim mazmunini o‘zida aks ettiruvchi falsafiy tushuncha nima?
     

1. 
   Kategoriya
   
2. 
   G‘oya
   
3. 
   Gipoteza
   
4. 
   Mulohaza
   

159. 
     Fan va falsafa kategoriyalarining farqi nimada?
     

1. 
   Falsafiy kategoriyalar o‘ta keng tushunchalardir
   
2. 
   Fan kategoriyalari o‘ta ma’noli
   
3. 
   Falsafa kategoriyalari juda oz
   
4. 
   Fan kategoriyalari irratsionallikni tan oladi
   

160. 
     Yakkaga nisbatan umumiy, umumiyga nisbatan yakka hodisa qaysi kategoriyani toping?
     

1. 
   Xususiylik
   
2. 
   Umumiylik
   
3. 
   Yakkalik
   
4. 
   Ayrimlik
   

161. 
     Faqat mazkur ob’ektga xos bo‘lgan xossalarni ifodalovchi kategoriya qaysi?
     

1. 
   Yakkalik
   
2. 
   Umumiylik
   
3. 
   Xususiylik
   
4. 
   Xodisa
   

162. 
     Quyidagilardan qaysi biri narsaning boshqa bo‘linmaydigan zarrasini anglatadi?
     

1. 
   Element
   
2. 
   Struktura
   
3. 
   Sistema
   
4. 
   Butun
   

163. 
     Qaysi mulohaza to‘g‘ri?
     

1. 
   Oqibat sabab ta’sirida vujudga keladi
   
2. 
   Sabab oqibat ta’sirida vujudga keladi
   
3. 
   Butun va qism fan kategoriyalaridir
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

164. 
     Amalga oshgan borliqni tavsiflovchi falsafiy kategoriya qaysi?
     

1. 
   Voqelik
   
2. 
   Zaruriyat
   
3. 
   Tasodif
   
4. 
   Butun
   

165. 
     Struktura nima?
     

1. 
   Narsalar va hodisalarning tarkibiy qismlari o‘rtasidagi qonuniy aloqa yo‘li
   
2. 
   Narsaning boshqa bo‘linmaydigan qismi
   
3. 
   Narsaning eng umumiy xossalari
   
4. 
   Narsaning, predmetning yaxlit belgilari
   

166. 
     Falsafada “narsa o‘zida” g‘oyasi kimga tegishli?
     

1. 
   Kant
   
2. 
   Shelling
   
3. 
   Gegel
   
4. 
   Fixte
   

167. 
     Borliqning umumiy, muhim tomonlari, xossalari, aloqalari va munosabatlari haqida fikrlash uchun qo‘llaniladigan o‘ta keng tushunchalar majmui, bu - ...
     

1. 
   Falsafiy kategoriyalar
   
2. 
   Fan kategoriyalari
   
3. 
   Umumiy kategoriyalar
   
4. 
   Atamalar
   

168. 
     Bilish haqidagi ta’limot bu - ...?
     

1. 
   Gnoselogiya
   
2. 
   Ontologiya
   
3. 
   Ideologiya
   
4. 
   Epistemologiya
   

169. 
     Bilim bu - ...?
     

1. 
   Haqiqatga mos keladigan va asoslangan ishonchdir
   
2. 
   Bilim - yolg‘on ma’lumot
   
3. 
   Hali asoslanmagan fikr
   
4. 
   Haqiqatga mos kelmaydigan fikr
   

170. 
     Subyektning bilish faoliyati qaratilgan narsa yoki xodisa bu ...?
     

1. 
   Obyekt
   
2. 
   Makon
   
3. 
   Zamon
   
4. 
   Tushuncha
   

171. 
     Inson ongi yordamida oladigan dunyo xaqidagi ma’lumotlarning eng oliy darajasi nima?
     

1. 
   Bilim
   
2. 
   Hissiyot
   
3. 
   Sezgi
   
4. 
   Tasavvur
   

172. 
     Falsafada gnoseologiya nimani o‘rganadi?
     

1. 
   Bilish jarayonining umumiy, falsafiy mohiyati va muammolarini o‘rganadi
   
2. 
   Bizning muayyan narsalar haqidagi bilimlarimiz va (yoki) e’tiqodlarimizning ishonchlilik darajasini o‘rganadi
   
3. 
   Tafakkurning umumiy qonuniyatlarini o‘rganadi
   
4. 
   Bilim va e’tiqodimizning ishonchlilik darajasini o‘rganadi
   

173. 
     Ratsionalizm bu...
     

1. 
   Aqliy bilim
   
2. 
   Xissiy bilim
   
3. 
   Emperik bilim
   
4. 
   Tajribaviy bilim
   

174. 
     Ilmiy bilish darajalarini ko‘rsating.
     

1. 
   Empirik va nazariy
   
2. 
   Xissiy va amaliy
   
3. 
   Transendental va aqliy
   
4. 
   Empirik va amaliy
   

175. 
     Haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz anglab etish qobiliyati nima deb ataladi?
     

1. 
   Intuitsiya
   
2. 
   Xulosa
   
3. 
   Tafakkur
   
4. 
   Sezgi
   

176. 
     Bilish jarayonini, inson ongini o‘tmish va kelajak bilan bog‘lovchi, egallangan bilimlarni saqlovchi hodisa nima deyiladi?
     

1. 
   Xotira
   
2. 
   Tasavvur
   
3. 
   Xayol
   
4. 
   Idrok
   

177. 
     Qachonlardir insonning sezgi a’zolariga ta’sir ko‘rsatgan va keyinchalik miyada saqlanib qolgan aloqalar bo‘yicha gavdalanadigan narsalarning obrazlari bu - ...
     

1. 
   Tasavvur
   
2. 
   Xotira
   
3. 
   Xayol
   
4. 
   Idrok
   

178. 
     Sezgi a’zolari orqali olingan bilim qanday bilim hisoblanadi?
     

1. 
   Hissiy
   
2. 
   Aqliy
   
3. 
   Tanssendental
   
4. 
   Irratsional
   

179. 
     Qanday haqiqat to‘g‘ri, biroq noto‘liq, taxminiy, vaqt va joyning ma’lum tarixiy shart-sharoitlari bilan cheklanadi?
     

1. 
   Nisbiy haqiqat
   
2. 
   Mutloq haqiqat
   
3. 
   Subyektiv haqiqat
   
4. 
   Obyektiv haqiqat
   

180. 
     Odatda noto‘g‘riligi ayon bo‘lgan tasavvurlarni bila turib haqiqat darajasiga ko‘tarish sifatida tushunish?
     

1. 
   Yolg‘on
   
2. 
   Haqiqat
   
3. 
   Shubha
   
4. 
   Ishonch
   

181. 
     Bilimning mutloq qadriyati – ?
     

1. 
   Haqiqat
   
2. 
   Shubha
   
3. 
   Yolg‘on
   
4. 
   Yanglishish
   

182. 
     Falsafa metodlari qaysilar?
     

1. 
   Dialetika, metafizika, sofistika, eklektika
   
2. 
   Tarixiy, ob’ektiv, sub’ektiv
   
3. 
   Doimiy, vaqtinchalik, mavsumiy
   
4. 
   Analiz, induksiya, deduksiya
   

183. 
     Falsafada hech qanday bilim faoliyati bilan bog‘lanmagan bir-biriga zid dalillarga asoslanadi?
     

1. 
   Eklektika
   
2. 
   Dialektika
   
3. 
   Sofistika
   
4. 
   Metofizika
   

184. 
     «Sinergetika» so‘zining ma’nosi?
     

1. 
   Kelishuv, hamkorlik, o‘zaro ta’sir
   
2. 
   Yurakdan, chin dildan degani
   
3. 
   O‘ylamoq, hayol surmoq
   
4. 
   Kuzatish, chuqur tahlil qilish
   

185. 
     Dialog nima?
     

1. 
   Savol- javob metodi
   
2. 
   Qarama- qarshilik metodi
   
3. 
   Tortishuvlar metodi
   
4. 
   Munozara metodi
   

186. 
     “Kashf etaman, topaman” ma’nosini anglatuvchi so‘z...
     

1. 
   Evristika
   
2. 
   Abduksiya
   
3. 
   Eksperiment
   
4. 
   Unday so‘z yo‘q
   

187. 
     Tushunish bu …….?
     

1. 
   Fikr yuritish orqali simvolda yashirin ma’noni aniqlash demak
   
2. 
   Borliqni anglash
   
3. 
   Olimning iqtisodiy yondashuvi
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

188. 
     Tushunish jarayoni nima bilan bog‘liq bo‘ladi?
     

1. 
   Anglab etish ya’ni inson uchun ma’lum ma’noga ega bo‘lgan narsalarni aniqlash bilan
   
2. 
   Izohlash bilan
   
3. 
   Tavsiflash bilan
   
4. 
   Talqin bilan
   

189. 
     “Simvol” so‘zining ma’nosi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
     

1. 
   Yunoncha “ramz”, “shartli belgi”
   
2. 
   Yunoncha, “o‘xshatish”
   
3. 
   Yunoncha, “qiyoslash, o‘lchash”
   
4. 
   Yunoncha, “o‘lchash”
   

190. 
     Jamiyatni ma’naviy kichik tizimini vujudga kelishi nimalar bilan belgilanadi?
     

1. 
   Har xil ijtimoiy va ma’naviy ehtiyojlar bilan
   
2. 
   Ijtimoiy va moddiy ehtiyojlar bilan
   
3. 
   Mulkiy ehtiyojlar bilan
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

191. 
     “Madaniyat”so‘zining ma’nosi qaysi javobda to‘g‘ri keltirilgan?
     

1. 
   Arabcha “madina” shahar degani
   
2. 
   Davlat so‘zidan olingan
   
3. 
   Inglizcha “uy” degani
   
4. 
   Lotincha “kitob” so‘zidan olingan
   

192. 
     Jamiyatda siyosiy munosabatlarni tartibga soluvchi davlat va siyosiy tashkilotlar, institutlar va muassasalar majmui bu?
     

1. 
   Siyosiy tizim
   
2. 
   Diniy tizim
   
3. 
   Axloqiy tizim
   
4. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri
   

193. 
     Ajdodlar tomonidan yaratilgan va har bir jamiyatning ijtimoiy-madaniy jarayoniga kiritilgan qadriyatlar majmui bu...?
     

1. 
   Madaniy meros
   
2. 
   Diniy iqtisodiy
   
3. 
   Huquqiy siyosiy
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

194. 
     Biologizm bu...?
     

1. 
   Insonning tabiiy-biologik xususiyatlari
   
2. 
   Insonning huquqiy-siyosiy xususiyatlari
   
3. 
   Insonning ma’naviy-ruhiy xususiyatlari
   
4. 
   To‘g‘ri javob yo‘q
   

195. 
     Insonning ijtimoiy xususiyatlari?
     

1. 
   Sotsiologizm
   
2. 
   Psixologizm
   
3. 
   Biologizm
   
4. 
   Barcha javoblar to‘g‘ri