O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

Ona tili
MAVZU : Uyushiq kesim


MAQSAD: A) ta’limiy maqsad - O’quvchilarga mavzu haqida bilim berish
B) tarbiyaviy maqsad –o’quvchilarqalbida hamkorlik ,do’stlik tuyg’ularini sinngdirish
C) rivojlantiruvchi maqsad – Gapning uyushiq bo’laklaridan nutqda o’rinli foydalanish
DARS TURI: umumlashtiruvchi
USLUB: an’anavuy
JIHOZ:darslik
DARSNING BORISHI:
I. Tashkiliy davr : A) salomlashish
. B) davomatni aniqlash
II. UY VAZIFASINI SO’RASH
A)Mashqlar orqali.
225-mashq. Ohang va teng bog'lovchilar orqali o'zaro birikkan uyushiq bo'laklarga 2 tadan misol topib yozing


B)Savollar orqalli


1.Gapdagi qanday bo'laklar uyushiq bo'laklar deyiladi? Fikringizni isbotlovchi misollar keltiring.
2.Uyushiq bo'laklar o'zaro qanday bog'lanadi? Boshqa bo'laklar bilan-chi?
3.Qaysi gap bo'laklari uyushib kelishi mumkin?



III.YANGI MAVZU BAYONI
Gap tarkibida ikki va undan ortiq atov birliklari (so'z, ibora, so'z birikmalari) bilan ifodalangan kesim bo'lib, kesimni shakllantiruvchi vositalar faqat keyingi kesim tarkibida ifodalanib, barchasiga aloqador bo'lsa, bunday ko'p kesimli gap uyushiq kesimli gap sanaladi.
mashq. Qo'shma gap va uyushiq kesimli sodda gapdan iborat
juftliklar hosil qiling. Ularni o'zaro qiyoslab, ma'noviy- uslubiy farqlarini izohlang.
Shakllangan, ya'ni kesimlik shakllari (tasdiq, inkor, mayl, zamon, shaxs-son ma'nolari)ga ega bo'lgan kesim alohida bir hukmni ifodalaydi, muayyan gap markazini tashkil eta oladi. Shuning uchun ikki va undan ortiq shakllangan kesimli gaplar (lekin bunday gaplardagi kesimlar uyushiq bo'laklar tarzida bo'lmasa) qo'shma gaplar sanaladi.