O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

IV.MUSTAHKAMLASH


A)Mashqlar orqali.


topshiriq. Berilgan gap juftliklarida nechtadan aniqlovchi va
to'ldiruvchi borligini aniqlang.
1. Sa'dullaning katta xonasiga kirdik. // Sa'dulla va Jo'rabeklarning katta, yorug' xonasiga kirdik. 2. A'lo o'qish — bizning asosiy vazifamiz. //A'lo o'qish — bizning va sizning asosiy va sharafli vazifamiz. 3. Kitoblarni ukam uchun oldim. // Kitoblarni, daftarlarni ukam va singlim uchun oldim. 4. Sizga bu baxtni istiqlol berdi. // Siz-u bizga bu baxt va toleni istiqlol berdi.
topshiriq. So'roqlar o'rniga ularga javob bo'ladigan so'zlar qo'ying.
(Kimlar?) 8- sinfning a'lochi o'quvchilaridir. Ular (qaysi?) kabi fanlarga qiziqadilar. (Qaysi?) yillar bu ikki sinfdoshim olimpiada g'olibi bo'ldilar.
223-mashq.41- topshiriq. Berilgan gaplarda qaysi bo'lak yoki bo'laklar
uyushib kelganini aniqlang.
1. Ichkaridagi gilos, tashqaridagi o'rik daraxtlari qiyg'os gullagan. // Ichkaridagi va tashqaridagi gilos daraxtlari qiyg'os gullagan. //Ich­karidagi va tashqaridagi gilos hamda o'rik daraxtlari qiyg'os gullagan. 2. Sa- lomatning singlisi, Akramning ukasi — 6- sinf a'lochilari. // Salomatning va Akramning singillari — 6- sinf a'lochilari. // Salomat va Akramlarning singil va ukalari — 6- sinf a'lochilari. 3. Qirlardagi lolalar va tog' etaklaridagi binafshalar kishiga huzur bag'ishlaydi. // Qirlardagi va tog' etaklaridagi lolalar hamda binafshalar kishiga huzur bag'ishlaydi.
2- topshiriq. Yuqoridagi guruhlab berilgan gaplar mazmunidagi nozik
farqlarni sharhlang.
224-mashq. Berilgan gapdagi bo'laklarning tobelanish chizmasini
chizing.
Mehnat yoshlarga ham, keksalarga ham izzat va obro' keltiradi.


B)Savollar orqali
1.Gapdagi qanday bo'laklar uyushiq bo'laklar deyiladi? Fikringizni isbotlovchi misollar keltiring.
2.Uyushiq bo'laklar o'zaro qanday bog'lanadi? Boshqa bo'laklar bilan-chi?
3.Qaysi gap bo'laklari uyushib kelishi mumkin?

V.BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI.UYGA VAZIFA
225-mashq. Ohang va teng bog'lovchilar orqali o'zaro birikkan uyushiq bo'laklarga 2 tadan misol topib yozing.