O’zbekistonda bugungi kunda daryo va suv omborlari, kanallarga beriladigan suvlarni hisobga olish

Berilgan

1. 
   Daryoning suv sarfi Q = 4250 m³/s
   
2. 
   Daryoning nishabligi i = J = 0,00023
   
3. 
   Suvning loyqaligi
   
4. 
   Oqiziqlarning o’rtacha diametri d_o’rt = 0,2 mm = 0,0002 m
   
5. 
   Rostlovchi inshoot turi ko‘ndalang shpora (damba)
   
6. 
   Daryoning siqilish koeffitsiyenti n = 0,30
   
7. 
   O’rnatilish burchagi
   
8. 
   Plan sxema:
   

ISHNING BAJARISH TARTIBI
Daryo turg’un kengligini X. A. Ismagilov formulasi bilan hisoblaymiz:

1. 
   Daryoning plandagi turg’un uchastkasi kengligi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
   

B_T = 3,8 3,8 = 698 m


Bu yerda:
Q – o’zan shakllantiruvchi sarf;m³/s;
i – daryo suv sathining bo’ylama nishabligi;
a – suvda oqiziqlarning solishtirma og’irligi;
g – og’irlik kuchi tezlanishi; m/s²

Suvdagi oqiziqlarning solishtirma og’irligi quyidagicha aniqlanadi:

2. 
   Turg’un o’zandagi oqimning o’rtacha chuqurligi quyidagi (X. A. Ismagilov) formulasi bilan aniqlanadi:
   

= 0,095 = 4,11 m

3. 
   Turg’un o’zandagi oqimning o’rtacha tezligi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
   

4. 
   Daryo uchastkalari kinetiklik koeffitsiyenti (Frud soni) quyidagi formula bilan aniqlanadi:
   

Daryo o’zanida S. T. Altuninning klassik sxemasini qurish
Turg’un o’zanlar kengligi planda 1-2 radiusli aylanalarning tutashgan yoyi bo’yicha chizish mumkin: