O’zbekistonda bugungi kunda daryo va suv omborlari, kanallarga beriladigan suvlarni hisobga olish

х
	ε	К	У1	У2	b	У3
1	2	3	4	5	6	7	8
0	0	0,84	0,84	427	427	0	427
144	0,5			329	412	83	373
288	1,0			303	408	105	359

Bu yerda: - planning siqilish koeffitsiyenti:

K – siqilgan kesimdagi o’zakning nisbiy kengligi:

Hisoblashnijadvalko’rinishidabajaramiz:

Siqilgan kesimdagi suvning chuqurligini I.V. Lebedev tavsiyasiga ko‘ra hisoblanadi:

Bunda: Z- yuqori girdob boshlanishi va siqilgan kesimdagi stvorlar orasidagi farq; ; ; - kinetik energiya tuzatmalari; h_L- uzunlik bo‘yicha ishqalanishdagi bosimning yo‘qolishi;
uni mavjud usullar bilan aniqlanadi.

h_l = i ·(l_ю+ l_cc) = 0,00025·(641+288) = 0,23 m
h_c= H = h_o’rt = 3,08 m
= 0,45 + 0,23 – 0,16 = 0,5 m
H₁ = H + Z_p = 3,08 + 0,24 = 3,32 m
, Z₁=0,47 + Z = 0,47 · 0,5 = 0,24m
h_c = H₁ – Z = 3,32 - 0,5 = 2,82 m
ormulanihisoblashda, birinchiyaqinlashuvda h_c = H deb qabulqilinib “Z”nitopiladi. Z_p–dimlanish miqdorini grafikdanolinadi. U holda yuqori byefdagi suvning chuqurligi H₁ = H + Z; siqilgan kesimdagi chuqurlikesa h_c = H₁ – Z_p;H₁ va h_c ning topilgan natijalari bo‘yicha hisoblash ikkinchi marta takrorlanadi.

Siqilgan kesimdagi tranzit oqimning o‘rtacha tezligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:

m/s

Siqilgan kesimdagi maksimal va minimal tezliklarning qiymati

U_max/V_T=f₁(n,_ш) vаU_min/V_T=f₂(n,_ш) grafiklar yordamida hisoblanadi.


U_{max c} = V_T = 3,16 m/s U_{min c}= 0,965 · 3,16 = 3,1 m/s
Siqilgan kesimdagi o‘zakdagi o‘rtacha tezlik


m/s
Siqilgan mintaqa bo‘yicha nisbiy minimal tezlikning o‘zgarishini grafigi yordamida nisbiy maksimal tezlikni esaU_max = U_{max с} da tanlangan stvorlar uchun X₁ = 0; X₂ = 0,51;l_cc qiymatlarda aniqlanadi va ularni quyidagi jadval ko‘rinishida keltiriladi.

1	2	3	4	5	6	7	8
0	0	0,78	2,47	1	3,16	0,92	2,91
144	0,5	0,92	2,91			0,97	3,07
288	1,0	1,0	3,16			1,0	3,16

3. 
   Harbirstvoruchunsiqilganoblastdagiyadroningkengligibo‘yichatezlikningtaqsimlanishini hisoblash
   

Har bir stvor uchun siqilgan oblastdagi yadroning kengligi bo‘yicha tezlikning taqsimlanishini quyidagi tenglama bilan quriladi:



Bu yerda:


U–aniqlanadigan tezligi,
y - tezlikning ordinatasi,
- yadroning kengligi

Hisoblashni quyidagi jadval ko’rinishiga keltiramiz:

X	Y1		( )^2	U^2max	U^2min		^2	U^2min + ^2	U	Umax cos		( )^2	U^2min + ( )^2	Uпр
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
0	0 106,75 213,5 320,25 427	0 0,25 0,5 0,75 1	0 0,0625 0,25 0,5625 1	9,99	6,1	3,89	0 0,24 0,97 2,19 3,89	6,1 6,34 7,07 8,29 9,99	2,47 2,52 2,66 2,88 3,16	8,47	2,37	0 0,15 0,59 1,33 2,37	6,1 6,25 6,69 7,43 8,47	2,47 2,5 2,59 2,73 2,91	1 0,99 0,97 0,95 0,92	0 8,11 14,1 18,2 23,1
144	0 82,25 164,5 246,75 329	0 0,25 0,5 0,75 1	0 0,0625 0,25 0,5625 1	9,99	8,5	1,49	0 0,09 0,37 0,84 1,49	8,5 8,59 8,87 9,34 9,99	2,92 2,93 2,98 3,06 3,16	9,43	0,93	0 0,06 0,23 0,52 0,93	8,5 8,56 8,73 9,02 9,43	2,92 2,93 2,96 3 3,07	1 1 0,99 0,98 0,97	0 0 8,11 11,5 14,1
288	0 75,75 151,5 227,25 303	0 0,25 0,5 0,75 1	0 0,0625 0,25 0,5625 1	9,99	9,9	0,09	0 0,01 0,02 0,05 0,09	9,9 9,91 9,92 9,95 9,99	3,15 3,15 3,15 3,15 3,16	9,99	0,09	0 0,01 0,02 0,05 0,09	9,9 9,91 9,92 9,95 9,99	3,15 3,15 3,15 3,15 3,16	1 1 1 1 1	0 0 0 0 0

Siqilgan kesimdagi teskari tezlikning qiymati quyidagi formula bilan hisoblanadi:

= -0,045 · 3,13 = -0,1409 m

Siqilgan mintaqaning qolgan qismlaridagi teskari tezlik esa quyidagi formula bilan hisoblanadi:
= U_нс · (0,5)²= -0,1409 · 0,5² = -0,035m/s
Bu yerda:X- nuqtaning koordinatasi.

Turbulent aralashish mintaqasidagi tezlikning “в” kenglik bo‘yicha taqsimlanishi quyidagi bog‘lanish yordamida quriladi:

Bu yerda: = (Y₂-Y) / (Y₂ - Y₁) tezlik U hisoblanadigan nuqtaning nisbiy ordinatasi.



Hisoblashni quyidagi jadval ko’rinishiga keltiramiz.

X	Y	ŋ	f (ŋ )		f (ŋ )
1	2	3	4	5	6	7
144	329 349,75 370,5 391,25 412	1 0,75 0,5 0,25 0	0,0 0,126 0,416 0,766 1,0	3,19	0 0,40 1,33 2,44 3,19	3,16 2,76 1,83 0,72 -0,03
288	303 329,25 355,5 381,75 408	1 0,75 0,5 0,25 0	0,0 0,126 0,416 0,766 1,0	3,30	0 0,42 1,37 2,53 3,30	3,16 2,74 1,79 0,63 -0,14

4.