O‘zbekiston xаlq demokrаtik pаrtiyasining ustаvi

IJTIMOIY DEMOKRATIK DAVLAT VA MAS`ULIYATLI FUQAROLIK JAMIYATINI SHAKLLANTIRISH
Davlat va jamiyat qurilishi sohasida O‘zbekiston XDP quyidagilar tarafdoridir:
Konstitutsiyaviy tuzum, fuqarolarning huquq va erkinliklarini himoya qilishga qodir hokimiyatga ega hamdamuxtor vakillari – deputatlar, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari orqali xalq oldida hisobdor kuchli ijtimoiy davlatni shakllantirish.
Mamlakatda fuqarolarning ijtimoiy huquq va manfaatlarini himoya qilish masalalarida haqiqiy vakolatlarga ega rivojlangan o‘zini o‘zi boshqarish institutlari, ijtimoiy faoliyat, ko‘ppartiyaviylik tizimi mavjud bo‘lgan to‘laqonli fuqarolik jamiyatini vujudga keltirish.
Bunda amaliy choralar sifatida partiya quyidagilarni taklif etadi:

davlat boshqaruvi apparati maqomi, davlat xizmatchilari vazifa, huquq va majburiyatlari, kasb malakasini oshirish va yuqori lavozimlarga ko‘tarilishi, ularning mehnat va ijtimoiy huquqlari, shuningdek, ular tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga rioya qilish uchun mas`uliyat choralarini qonun bilan belgilash;

ijroiya hokimiyat tomonidan nizom, yo‘riqnoma va shunga o‘xshash umumiy tusdagi qonunosti hujjatlarini chiqarish amaliyotini qonun bilan cheklash;
davlat va xo`jalik boshqaruvi apparati xodimlarining beboshligi, to‘rachiligi, poraxo‘rligi va korrupsiyaga qarshi kurashni me`yoriy-huquqiy yo‘naltirishning ta`sirchanligini oshirish;
muhim ijtimoiy muammolar bo‘yicha qarorlar qabul qilish oldidan hukumatning – siyosiy partiyalarning parlament fraksiyalari bilan, hokimliklarning – xalq deputatlari tegishli Kengashlardagi partiyalar deputatlik guruhlari bilan jamoat maslahatlashuvini albatta o‘tkazish to‘g‘risidagi qoidani tegishli qonunchilik hujjatlariga kiritish;
hukumatning parlament palatalari oldida faqat byudjet masalalari bo‘yichagina emas, balki:
har yili – Vazirlar Mahkamasining faoliyat dasturi bo‘yicha,

har yarim yillikda – mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy ahvoli to‘g‘risida,

zaruratga qarab – muhim milliy dasturlar bo‘yicha muntazam hisobot berishini amaliyotga kiritish;

hokimlar va ularning tasarrufidagi mahalliy ijroiya hokimiyat organlarining xalq deputatlari tegishli Kengashlari sessiyalarida muntazam hisob berishini ta`minlash;

fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari – mahalla mustaqilligini mustahkamlash, huquq va vakolatlarini kengaytirish, hokimlar va ularga bo`ysunadigan mahalliy ijroiya hokimiyat organlari rahbarlarining o‘z faoliyatlari to‘g‘risida fuqarolar yig‘inlari oldida muntazam ravishda hisob berish to‘g‘risidagi qonunda belgilangan vazifalariga og`ishmay rioya qilish uchun mas`uliyatini kuchaytirish;
kasaba uyushmalari, iste`molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari, pensionerlar, faxriylar, xotin-qizlar, yoshlarning jamoat birlashmalariga Konstitutsiyada belgilangan insonni huquq va erkinliklariga hamda amaldagi qonunchilikka rioya qilinishi ustidan jamoatchilik monitoringini yuritishda haqiqiy vakolatlar berish;
joylarda, tashkiliy-huquqiy birlashtirish yo‘li bilan xalq deputatlari Kengashlari qoshida fuqarolar yig`inlari oqsoqollar kengashlari, respublika “Mahalla”, “Sog‘lom avlod uchun”, “Nuroniy” jamg‘armalari, “Ma`naviyat va ma`rifat” kengashlari, “Kamolot” ijtimoiy yoshlar harakati, xotin-qizlar qo`mitasi, kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar va boshqa tashkilotlarning mahalliy bo‘linmalari ishtirokida fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish assotsiatsiyalarini tashkil etishni yo‘lga qo‘yish;
kishilarda faol fuqarolik nuqtai nazarini shakllantirish, o‘z konstitutsiyaviy huquq va erkinliklarini idrok etish, ulardan ongli ravishda foydalana olish va ularni sud orqali himoya qilish ko`nikmalarini hosil etishga qaratilgan davlat hamda fuqarolik ta`lim-tarbiya tizimlarini g‘ayrat bilan rivojlantirish;
qonunlarni bajarish, davlat organlari va mansabdor shaxslar tomonidan o‘z vazifalarini amalga oshirish, Konstitutsiyada belgilangan inson huquqlari va erkinliklariga og‘ishmay rioya qilish hamda ularni himoya qilishni ta`minlash ustidan faol jamoatchilik nazorati va oshkoralik instituti sifatida mustaqil ommaviy axborot vositalarining keng rivojlanishini izchil ta`minlash.