«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati

O’lchash

Hisoblash

Iy, A

, A

Iam, A

Ку

Ta, c

Uy, kV

, kV

Uam, kV,

Um, kV,

t, sek

usul

hisoblash

usul

hisoblash

usul

hisoblash

usul

hisoblash

usul

hisoblash

Hisoblash natijalarini qayta ishlash

1. 
   Jadvalda keltirilgan ma’lumotlar bo’yicha nominal va qisqa tutashuv rejimlaridagi liniya va transformatordagi kuchlanish isroflari ΔUл, ΔUт hamda aktiv quvvat isrofi ΔPni hisoblang.
   

2. 
   Qisqa tutashuv tokini karraliligini hisoblang.
   

3. 
   Masshtabni saqlagan holda qisqa tutashuv o’tkinchi jarayoni grafigini daftarga chizing.
   
4. 
   Jadval ma’lumotlaridan foydalangan holda qisqa tutashuv zarba toki va amplituda tokini hisoblang. , = ;
   
5. 
   Qisqa tutashuv tokining mustaqil tashkil etuvchisi , zarba koeffitsiyenti
   
6. 
   O’tkinchi jarayonning nazariy parametrlarini quyidagi tengliklardan foydalanib topamiz: , , = , (φ=0 da),
   
7. 
   Bajarilgan ish bo’yicha xulosa qiling.
   

Nazorat savollari

1. 
   Elektr tarmoqlaridagi o’tkinchi jarayonlarni tushuntirib bering
   
2. 
   Elektr tarmoqlaridagi o’tkinchi jarayonlar nima sababdan kelib chiqadi?
   
3. 
   Elektr tarmoqlaridagi qisqa tutashuvlarni tushuntirib bering
   
4. 
   Elektr tarmoqlaridagi qisqa tutashuvlar nima sababdan kelib chiqadi?
   
5. 
   Elektr tarmoqlaridagi qisqa tutashuv asosiy turlarini ayting va tushuntirish sxemasini chizing
   
6. 
   Qisqa tutashuv toki qanday hisoblanadi?
   
7. 
   Majburiy va erkin qisqa tutashuv o’tkinchi jarayonlarini tushuntiring
   
8. 
   O’tkinchi jarayonlarning doimiy so’nish vaqti nima va u qanday hisoblanadi?
   
9. 
   Zarba koeffitsiyenti nima, qanday hisoblanadi va qaysi parametrlarga bog’liq?
   
10. 
    QT ning zarbaviy toki qanday kamaytiriladi?
    
11. 
    Elektr tarmoqlaridagi QT toklarini kamaytirish usullarini ayting.
    

Laboratoriya ishi №8. Transformatorning virtual modelini tadqiq qilish

Ishdan maqsad

1. 
   Transformatorni modellashtirish uslublari bilan tanishish
   
2. 
   Transformatorlarning asosiy almashinish sxemalari, turlari bilan tanishish
   
3. 
   Har xil yuklamalarda virtual transformatorlar asosiy ish rejimlarini tadqiq qilish
   
4. 
   Tadqiq qilinayotgan transformator tavsifini qurish.
   

Ishning nazariy qismi
O’zgaruvchan tok chastotasini o’zgartirmasdan kuchlanish qiymatini o’zgartiruvchi qurilma transformator deyiladi.
Izolyatsiyasi va sovutish tizimiga ko’ra transformatorlar moyli, havoli, elegazli va yonmaydigan suyuq dielektrik bilan to’ldirilgan turlarga bo’linadi. Kuch transformatorlari 10, 16, 25, 40, 63 кVA larga karrali nominal quvvatli qilib ishlab chiqiladi. Moyli transformatorlar eng ko’p tarqalgan tur hisoblanadi. 31-rasmda moyli transformator sxemasi ko’rsatilgan.



31– rasm.
Bu yerda 1-temir bak
2-magnit o’zak
3-chulg’am
4- РПН (ПБВ) qayta ulagich
5-past kuchlanish izolyatorlari
6- yuqori kuchlanish izolyatorlari
7-kengayish baki
8-chiqarish trubasi
9-osma radiator
10-havo puflash ventilyatori
11-transformator moyi
Sanoat transformatorlari standart bo’yicha son va harflar bilan quyidagicha belgilanadi va ularda quyidagilar ko’rsatiladi:
А)transformator fazalar soni:Т- uch fazali, О- bir fazali, agar ularning oldida A harfi turadigan bo’lsa – avtotransformator.
B) izolyatsiyalovchi vosita: М- moy, С-havo, Н– yonmaydigan dielektrik.
V)tolalangan chulg’amlar bo’lsa – Р, yuklama ostida boshqarish uskunasi(РПН) bo’lsa – Н
G)sovutish tizimi: puflab sovutish – Д, moy aylanishli – Ц, З – yopiq binolarda. Harflardan keyin tire bilan quyidagicha ko’rsatiladi: suratida - nominal quvvat(kVA), maxrajida – nominal kuchlanish(kV).
Belgilanishlarga misollar:

1.