«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati

Tarmoqning ish rejimi	УПК sig’imi С, мkФ	O’lchashlar						Hisoblashlar
U1, кВ	I1, А	U2’, кВ	U2, кВ	I2, А	Р, kVt		Q, кВА	ΔU кВ	ΔР3ф, kVt
To’la bo’lmagan kompensatsiya	0 (0%)
To’la kompensatsiya	2,25(45%)
O’ta kompensatsiya	5(100%)

4. 
   To’la kompensatsiya rejimini hosil qilish uchun virtual o’chirgichni o’chirmasdan turib УПК ni shuntlovchi kalit ochiladi. Kondensator sig’imini «С» tugmasini har bosganda 1% dan kamaytirish mumkin. “Shift” tugmasini bosib turib «С» tugmasini har bosganimizda sig’im 1% ga oshadi. Kondensator sig’imini yuklama va liniya boshidagi kuchlanishlar tenglashgunga qadar oshiramiz. To’la kompensatsiya tarmoq sxemasida ko’rsatilgan sig’imning 44 – 48% qiymatiga to’g’ri keladi. Virtual asboblar ko’rsatgichlarini 13– jadvalga kiritamiz.
   
5. 
   O’ta kompensatsiya rejimini hosil qilish uchun kondensator sig’imi 100% gacha(5 мkФ) oshiriladi. Virtual asboblar ko’rsatgichlarini 13– jadvalga kiritamiz
   

Hisoblash natijalarini qayta ishlash

1. 
   Tenglikdan foydalangan holda iste’molchi bir fazasining aktiv va reaktiv quvvatlarning haqiqiy qiymatlarini aniqlaymiz.
   

, ,
bu yerda U₂ – yuklamaning virtual voltmetr yordamida o’lchangan qiymati, kV.

2. 
   Turli rejimli kompensatsiyalarda EULdagi kuchlanish isrofini aniqlaymiz
   

3. 
   Turli rejimli kompensatsiyalarda uch fazali tarmoqdagi aktiv quvvat isrofini aniqlaymiz.
   

, bu yerda R – EULning aktiv qarshiliigi.

4. 
   Barcha hisoblash natijalari 13– jadvalga kiritiladi.
   

Nazorat savollari

1. 
   EULlaridagi kuchlanish isrofi nimalarga bog’liq?
   
2. 
   Reaktiv quvvatning ko’ndalang va bo’ylama kompensatsiyasi nimasi bilan farqi bor?
   
3. 
   EULning qaysi parametrlarini kamaytirish kuchlanish isrofini kamaytirishga yordam beradi?
   
4. 
   УПКning qo’llanilish sohalarini aytib bering.
   
1. 
   To’la bo’lmagan, to’la va ota kompensatsiya nima ekanligini tushuntirib bering.
   
2. 
   Nima uchun real tarmoqlarda to’la bo’lmagan kompensatsiya УПК lari ishlatiladi?
   
3. 
   Reaktiv quvvatning asosiy manbalari bo’lib nimalar hisoblanadi?
   
4. 
   Kondensator batareyalari reaktiv quvvatlari qanday boshqariladi?
   
5. 
   УПК kondensatorlarini boshqarishda qanaqa qiyinchiliklar mavjud?