«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti

Bino  va  inshootlarning  tom  (yopma)  konstruksiyalari. 
Bino  va  inshootlar  yopmalari 
(tomlari)ning  yuk  ko‟taruvchi  konstruksiyalari  to‟sin,  ferma  va  arka  singari  yig‟ma 
elementlardan iborat bo‟ladi. Ular orasidagi masofa (qadam) ko‟pincha 6  yoki 12 m  ni tashkil 
etadi.  Bulardan  tashqari  katta  oraliqlarni  yopishda  qobiq,  to‟lqinsimon  qubba  va  gumbaz 
ko‟rinishidagi  yaxlit  fazoviy  yupqa  devorli  yopmalar  ham  qo‟llaniladi.  Bunday  yopmalarda 
konstruksiya  materialidan  samarali  foydalaniladi.  Biroq,  shunga  qaramay,  tayyorlanishi  va 
o‟rnatilishi qulay bo‟lmaganligi sababli, qurilishda yassi tizimlar keng tarqalgan.