O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

1500-yili 
Muhammad Shayboniyxon 
Samarqandni 
egalladi. Bu 
hodisa Samarqand hukmdori Sulton Ali mirzoning onasi 
Zuhrobegi
og'aning 
xoinlar gapi bilan ish tutishi oqibatida sodir bo'ldi. Xoinlar 
Zuhrobegi og'ani Muhammad Shayboniyxonga maxfiy ravishda 
«Men 
ham o'zbek urug'idanm an, agar s iz m eni nikohingizga olsangiz, o 'g ‘lim 
bilan sizning hukm ingizni tan o lib , S am arqandni siz xon hazratlariga 
topshirurm iz»
mazmunidagi xatni yuborishga ko'ndiradilar.
Aynipaytda, Zuhrobegi og'a Shayboniyxon oldiga 
Termiz, Chag'ani-
yon, Hisor 
va 
Badaxshon 
zabt etilgach bu hududlarni o'g'li Sulton Ali

---

120
mirzoga berilishi shartini ham qo'ygandi. Muhammad Shayboniyxon 
o'zini bu shartlarga rozidek qilib ko'rsatdi.
Samarqand taxti egallangach esa Sulton 
Ali 
mirzo qatl etildi. Ona- 
si Zuhrobegi og'a esa boshqa kishiga nikohlab berildi. Shu tariqa Mu­
hammad Shayboniyxon 
1501-yili 
Samarqandni uzil-kesil egalladi. Kat­
ta qo'shinga ega bo'lgan Muhammad Shayboniyxon endi butun Mo- 
varounnahrni egallashga kirishdi.
1503-yili Toshkent 
va 
Shohruxiya 
shaharlarini egalladi. Ularga 
Ulug'bek mirzoning Abulxayrxonga uzatilgan qizi Robiya Sultonbe- 
gimning o'g'illari 
Ko‘chkunchi sulton 
va 
Suyunchxo'jalami hokim 
etib 
tayinladi.
1504-yili
esa 
Farg'ona 
egallandi. Shu tariqa butun Movarounnahrda 
shayboniylar sulolasi hukmronligi o'matildi. 
Samarqand 
shahri poytaxt 
etib belgilandi. 
Buxoro 
shahrini esa ukasi 
Mahmud sultonga 
topshirdi.
Xorazm va Xurosonning eaallanishi.
Muhammad Shayboniyxon 
Movarounnahrda mustahkam o‘rnashib olgach Xorazmni zabt etish- 
ga kirishdi.