O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

1497-yilning
noyabr 
oyi oxirida Samarqand taxtini egallashga muvaffaq 
bo'ldi. 
Bi­
roq 
bu 
hol uzoqqa bormadi. Boburning Andijonga yuborgan ishonchli 
begi 
Uzun Hasan 
Boburning dushmani 
Ahmad Tanbai 
bilan til biriktirib 
Boburning ukasi 
Jahongir mirzoni 
Andijon taxtiga o'tqazish harakatiga 
tushgan edilar. Ular o'z maqsadlariga erishdilar ham. Vujudga kelgan 
harbiy-siyosiy tanglikni tushungan Bobur mirzo qanday bo'lmasin Andi- 
jonni saqlab qolishga qaror qildi va Samarqandni 
yuz kun 
idora etgan- 
dan so'ng uni tark etishga majbur bo'ldi. Samarqand taxtini 
Sulton Ali
mirzo 
egalladi.
Ayni paytda, Bobur mirzoning kichik ukasi 
Nosir mirzo 
Andijonga 
hujum qildi va Uzun Hasan hukmronligiga barham berib, hokimiyat- 
ni Bobur mirzoga topshirdi. Biroq vaziyat hamon og'irligicha qolaver- 
di. Chunonchi, Jahongir mirzo hali taxt da’vosidan voz kechmagandi. 
Qolaversa, Ahmad Tanbai ham hamon uni qo'llab-quvvatlayotgandi. 
N ihoyat, 1500-yili Bobur mirzo bilan Jahongir m irzo o'rtasida sulh tuzil- 
di. U nga ko'ra, S irda r/on ing shim oliy ta ra fi A xsi shahri bilan Jahongir 
m irzo ga , daryoning jan ub iy tom oni A ndijon shahri bilan B obur m irzoga 
b e ritd i.
Temuriylar saltanatining boshqa qismlarida ham Farg'onadagi kabi 
toj-u taxt uchun kurash davom etardi. O'sha davrtarixchisi 
Muhammad
Solih 
yozganidek: 
«Hamma bir-biridan q o'rqar edi. 0 ‘zlaricha shohlik 
talab q ilib m am lakatda ig'vo u ru g ‘in i sochardilar».
Temuriylar saltanatida boshlangan toj-u taxt uchun ayovsiz kurash

---

117
oqibatida saltanat inqirozga yuz tutdi. Natijada ko'pdan buyon Temuriy- 
lar saltanati hududlarini egallashni o‘z oldiga maqsad qilib qo'ygan Mu­
hammad Shayboniyxonning Movarounnahr va Xurosonni ëgallab olishi 
uchun qulay sharoit vujudga keldi.