O‘zbekiston tarixi

AZATA – “Avesto”ga ko‘ra o‘sha zamon (miloddan avvalgi birinchi ming yilliklar) jamoasining a’zolari asosan “azata”lardan tashkil topgan. Erkin shaxs, ozod ma’nosida ishlatilgan.

AZARXO‘RRO – muqaddas olov. Miloddan avvalgi VI-V asrlarda to islom dini tarqalgunga qadar otashparastlar o‘rtasida azarxo‘rroga e’tiqod juda kuchli bo‘lgan. Muqaddas olov har bir mamlakat va shaharda, maxsus joylarda – otashkadalarda saqlanib, u kecha-kunduz yonib turgan. Otashkada xizmatchisi bo‘lgan koxin esa atrabon deb yuritilgan.

Ayl – Amir Temur qo‘shinida o‘n kishilik harbiy bo‘linma.

AYMOQ – 1) mo‘g‘ul va turkiy xalqlarda qadimgi urug‘larning parchalanishidan kelib chiqqan turli tarmoqdagi o‘zaro qon-qardosh oilalar birlashmasi yohud ittifoqi; 2) O‘rta asrlarda mo‘g‘ullarda yirik er-mulk, ba’zan xonlik.

AYMOQLAR – Afg‘oniston va O‘zbekistonda yashovchi bir qancha turkiy qabila va urug‘larning umumiy nomi.

AKES (Ak) – Turkmanistondagi Tajan daryosining antik davr tarixchilari asarlarida uchraydigan qadimgi nomi.

AKinak – Miloddan avvalgi 1 ming yilliklarda qadimgi forslar va skif (sak)lar ishlatgan uzunligi 40-60 santimetr keladigan kalta temir qilich, hanjar. Qo‘l jangida sanchuvchi qurol sifatida ishlatilgan.

Antik davr (lot. antiquus – qadimgi) – O‘rta Osiyo tarixida miloddan avvalgi IV asrdan (yunon-makedon istilosidan) boshlab milodiy V asrga qadar bo‘lgan davr antik davr deb yuritiladi. Qadimiy noyob moddiy yodgorliklar antikvar buyumlar deyiladi.