O`zbekiston tarixi fanining predmeti va o`rganish obekti. Vatanimiz hududida tashkil topgan dastlabki davlatlar Tarix fani va uning vazifalari

Mavzu 4. Buyuk ipak yo’li va hozirgi zamon.
Buyuk Ipak yo’lining vujudga kelishi va uning tarixiy nomlari. Buyuk Ipak yo’lining asosiy vazifalari. “La’l yo’li” mil. av. 3 – 2 mingyilliklarda vujudga kelgan u Pomir tog’laridan boshlanib Eron va Old Osiyo va Misr orqali o’tgan. Badaxshondan qazib olinadigan lojuvard toshi qadimgi Sharq zargarlari tomonidan yuksak baholangan.
“Shoh yo’li” mil. av. 6 – 4 asrlarda Kichik Osiyo shaharlarini O’rta yer dengizi bo’yidagi Efes, Sardi shaharlarini Eron poytaxtlaridan biri – Suza bilan bog’lagan. Buyuk Ipak yo’li 12 ming chaqirimcha uzunlikda bo’lgan. “Ipak yo’li” atamasining fanga kiritilishi.
Buyuk Ipak yo’lining tarmoqlari. Xitoydan to O’rta yer dengizi orqali Rimgacha bo’lgan yo’nalishlar. Buyuk ipak yo’lida tashilgan maxsulotlar aynan O’rta Osiyo xududidan xorijiy mamlakatlarga olib borilgan mahsulotlar turlari.
Amir Temur va temuriylar davrida Buyuk Ipak yo’li shuhratining yanada oshishi. Bu davrda amalga oshirilgan obodonchilik ishlari.
16 asrga kelib Buyuk Ipak yo’li mavqeining pasayishi va uning sabablari. Buyuk geografik kashfiyotlar.
Buyuk Ipak yo’li va hozirgi zamon. Buyuk Ipak yo’lining ahamiyati. Bu borada qabul qilingan davlat dasturlari va loyihalar. “Buyuk Ipak yo’li va muloqot yo’li” dasturining ahamiyati. Jahon xalqlari orasida Buyuk Ipak yo’lining madaniyat almashinuv vazifasi. 

O’zbek xalqining etnik shakllanishi. 
“Etnos” tushunchasining mazmun – mohiyati. O’rta Osiyo hududidagi qadimgi urug’ – qabilalar va aholi. Xorazmiylar, baqtriyaliklar, so’g’diylar, dovonliklar, qang’lar, sak va massagetlarning turmush tarzi va madaniyati. O’zbek xalqining etnik asosini tashkil etgan qadimgi aholi. Etnik shakllanishni o’rganishga O’z.Res. Prezidenti I.A.Karimovning fikrlari.
O’zbek xalqining etnik shakllanishidagi asosiy uchta muhim davr. Birinchi bosqich – miloddan avvalgi 3 – 2 asrlar ekanligi. Bu davrdagi etnogenes jarayonlar. O’rta Osiyo hududida ko’chib kelgan urug’ va qabilalar.
Ikkinchi bosqich – 9 – 12 asrlar. Turkiy qavmlarning to’liq shakllanishi. Yag’molar, qarluqlar,chigillar va boshqa urug’ – qabilalarning ijtimoiy hayoti. Turkiy qavmlarning antropologisi haqidagi nazariyalar.
Uchinchi bosqich – 15 asrning oxiri 16 asrning boshlarida Movarraunahr hududiga Dashti Qipchoq o’zbeklarining kelishi. “O’zbek” atamasining keng yoyilishi va bu haqdagi xilma – xil talqinlar. Antropologiyadagi o’zgarishlar. Etnik shakllanishni hozirgi davrda o’rganishning ahamiyati, dolzarbligi va bu borada qilinayotgan amaliy ishlar.