O’zbekiston resrublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Multimedia ilovalarini yaratuvchi mualliflik dasturlari tahlili

Keyingi yillarda multimedia hujjatlarini yaratishga oid juda ham ko’plab dasturiy ta’minotlar ishlab chiqilgan. Ulardan biri AutoPlay dasturidir.Istalgan fayl yoki fayllar to’plamini bitta muhitga b irlashtirish, qolaversa, CD yoki DVD disklar uchun Autorun-menyusi hosil qilishda Autoplay Media Studio eng kuchli vizual paket hisoblanadi.Multimedia texnologiyalariga asoslangan amaliy dasturlarni yaratish uchun AutoPlay MediaStudio dasturidan foydalanish foydalanuvchilar uchun juda oson va qulay interfeysni taqdim etadi.

AutoPlay MediaStudio bilan ishlashda deyarli dasturlash ishlari talab qilinmaydi. Foydalanuvchi faqat turli dizaynli dasturiy muhitni tanlash uchun bir nechta tayyor shakllardagi loyiha shablonlaridan foydalanishi mumkin .

Bunda amaliy dastur muhitini dizaynga boy holatga tashkil etish uchun Autoplay dasturiy vositasi tarkibida tayyor obyektlar mavjud bo’lib, ular tarkibiga buyruq tugmasi, tovush kuchaytirgichi, fayllarni printerdan bosmaga chiqarishni ta’minlovchi, Web-saytllarni ochuvchi va ularga murojaatni amalga oshirib beruvchi qator funksional obyektlarni kiritish mumkin.Amaliy dastur uchun grafik qobiqlarni yaratish, uni avtmatik ishga tushirish uchun AutoPlay MediaStudio barcha kerakli fayllarni o’zi yaratadi. Foydalanuvchilar zimmasiga esa faqat qattiq disk va kompakt diklarni yozish uchun tayyor loyihalarni shakllantirish vazifasi qoladi.

Dastur foydalanuvchilarga obyektlarni o’zaro bog’lashni amalga oshirishga yordam beradigan yuzlab vositalarni taqdim eta oladi.Autoplay Media Studio dasturi muhitida Visual Basic, Visual C++, Java, Macromedia Flash kabi qator tizimlarda yaratilgan hujjatlarni ham bemalol qayta ishlash mumkin.

Avtomatik ishga tushuvchi oynalarni o’zining kutubxonasidagi “niqob”lardan foydalangan holda ixtiyoriy shaklda (formada) yaratish mumkin. Bunday “niqob” sifatida .jpg, .bmp va .png kabi formatdagi fayllardan foydalanilsa ham bo’ladi.

Qolaversa, ma’lumotlarni CD uchun tayyorlagan holda uni dasturning o’zidan turib, CD yoki DVDga yoza olishi AutoPlay MediaStudio dasturi naqadar keng imkoniyatlarga ega ekanligini ko’rsatadi.Tayyor loyiha bunda .exe kengaytmali fayl sifatida o’zi ochiluvchi arxiv ko’rinishda yoki qattiq diskdagi alohida papkada shakllantirilishi mumkin.Bundan tashqari, dasturga matnni orfografik tekshirish imkoniyati ham kiritilgan. Dasturning bu xossasi uning Label, Paragraph va Button kabi obyektlari bilan birga ishlaydi. Agar dastur kompyuterga to’liq versiya bilan o’rnatilgan bo’lsa, matnni orfografik tekshirish uchun uning kutubxonasida juda katta hajmdagi lug’atlar bo’lishi mumkin.Shunday qilib, AutoPlay Media Studio 8.0 ning yangi versiyasi quyidagi imkoniyatlarga ega holda iste’molga chiqarilgan:

1. Avtomatik ishga tushuvchi xususiy menyu, interfaol taqdimotlar, multimedia-ilovalar, sanoqli daqiqalarda dasturiy ta’minotlarni yaratish;

2. Loyihaga turli-tuman fotografiya, musiqa, video, animatsiya, matn va boshqalarni biriktira olish xususiyati;

3. Web-ilova yaratishga mo’ljallangan mukammallashgan instrumentlar;

4. XML, SQL va shifrlash mexanizmlari bilan ishlay olishi;

5. RTF-formatli hujjatlar bilan ishlay olishi;

6. Slayd-shou bilan ishlash imkoniyati;

7. Matn rangini o’zgartirish uchun RadioButton obyektining mavjudligi;

8. Bosmaga chiqarishning kengaytirilgan funksiyasi;

9. Obyektlarni formatlash imkoniyati;

10. Kalit so’zlar yordamida qidiruv tizimining mavjudligi;

11. CD, DVD kabi kompakt disklarga yozish imkoniyati va hokazo.

AutoPlay MediaStudio dasturi dasturiy tilni bilish kerakmasdan ingl. Uskunalar yordamida CD / DVD disklarini yaratish uchun mo’ljallangan.

AutoPlay MediaStudio Foydalanuvchi birorta maxsus bilim talab va o’rganish juda oson emas, bir do’st va evristik interfeyslarni ega. bir ob'ekt modeli shaklida taqdim ish oxirida AutoPlay MediaStudio yaratilgan dastur. Ushbu model alohida sahifalar guruhidan iborat. Bu sahifalarida siz grafikalar, musiqa, matn, video, Flash, HTML vakili mumkin, va hokazo. Har qanday element muayyan harakatlar berilishi mumkin ob'ektlarni joylashtirish mumkin. Agar "Play" tugmasini bosganingizda siz sichqoncha kursor naqsh ko’chirish Masalan, matn sharhi bilan sodir bo’lishi mumkin, tugmasini bir kino o’ynab boshlanadi, va hokazo Dasturda ob'ektlar bilan bog'liq yuzlab turli harakatlar mavjud. AutoPlay Media Studio’da juda ko’p tayyor andozalar mavjud.

AutoPlay MediaStudio multimedia loyihalarini ishlab chiqish uchun keng imkoniyatlar va boy vositalar to’plamiga ega. Dasturni autorun fayllarini yaratish uchun emas, balki, masalan, interaktiv dasturiy ta'minot yoki multimedia taqdimotini yaratish uchun ham ishlatishingiz mumkin.

Asosiy xususiyatlar:

- Dasturga dasturlarni ishga tushirish, tovushlarni ijro etish, fayllarni chop etish, Internet-saytlarni ochish uchun turli xil tugmachalarga ega menyularni yaratish uchun tayyor shablonlarni o’z ichiga oladi.

- Bundan tashqari siz tanlagan istalgan tarkibingiz - musiqa, video, flesh-animatsiya, matn bilan loyihangizni osonlik bilan bezashingiz mumkin.

- C ++ / Java-da ishlab chiqilgan professional mahsulotlar uchun hech qanday tarzda AutoPlay MediaStudio yordamida yaratilgan loyihalar.

- AutoPlay MediaStudio yordamida yaratilgan dastur yakuniy bosqichda ob'ekt modeli shaklida taqdim etiladi. Ushbu model Internet-saytlarda qo’llaniladigan alohida sahifalar guruhidan iborat. Ushbu sahifalarda har qanday moslamalarni (grafik, matn, video, Flash, HTML va boshqalar) joylashtirishingiz mumkin.

- Loyihaning har qanday elementi, ob'ekt yoki sahifa bo’lsin, siz aniq harakatni belgilashingiz mumkin. dasturda ob'ektlar bilan bog'liq yuzlab turli xil harakatlar mavjud.

- Shuningdek, AutoPlay Media Studio’yu qo’shimcha plaginlari bilan ham kengaytira olasiz. Ularning yordami bilan siz dasturda eng ko’p bajaradigan vazifalaringizni tez-tez avtomatlashtirasiz. Misol uchun, animatsiya menyularini, katalog daraxtini, ma'lumotlar bazasini tezda yaratishingiz va boshqarishingiz mumkin.

- niqoblar shaffofligi bilan o’zboshimchalik shaklidagi autorun oynalarini yaratish imkoniyati. Bunday maskat formatida .jpg, .bmp, .png shaklidagi grafik fayllar sifatida ishlay olishi mumkin.

- CD-R (CD-RW) dasturini to’g'ridan-to’g'ri yozish imkoniyati. Tayyorlangan loyiha o’z-o’zidan ochiladigan arxiv sifatida yoki qattiq diskda alohida papka sifatida saqlanishi mumkin.

- O’rnatilgan matn terish tekshiruvi. Ushbu parametr, kirish, xat va tugma moslamalarni bilan ishlaydi. Dasturning to’liq versiyasi matn kiritish jarayonida AutoPlay Media Studio’da imlo tekshiruvini amalga oshiradigan ko’plab plaginli lug'atlarni o’z ichiga oladi.

- Foydalanuvchilar AutoPlay MediaStudio qo’shimcha ravishda video taqdimotiga, professional kontent elementlariga, onlayn forumga, kunlik texnik yordamga va boshqa ko’plab xizmatlarga kirish imkoniyatiga ega bo’ladi.

Bundan tashqari ko’plab mualliflik dastrulari mavjud bo’lib, ular haqida qisqacha ma’lumotlar bilan tanishtirib o’tamiz.

    Articulate Storyline

Articulate Storyline kurslar yaratish uchun mo’ljallangan eng mashhur dasturlardan biri bo’lib, u moslashuvchan, foydalanishda qulay va turli maqsadli kurslar yaratish uchun ishlab chiqilgan. Articulate Storyline — uch utilitli (Presenter, Quizmaker, Engage) paket, o’rgatuvchi kurslarni, taqdimotlar, testlar va kontentning boshqa shakllarini iPadda ko’rish va masofali ta’lim tizimlariga integ­rallanishi mumkin bo’lgan Flash va HTML5 formatlarda yaratish imkoniyatini beradi. Dastur murakkab interfaol ssenariylarni amalga oshirish uchun deyarli cheksiz imkoniyatlarni taklif etadi. Endi o’quv kursining murakkab interfaol ssenariysini yaratish uchun dastur tuzishni yoki Flashni qo’llashni bilish shart emas — Storyline buning uchun barcha vositalarni taklif etadi. Ushbu dasturning xusu­siyati oson o’zlashtirilishida, shuningdek, yaratilayotgan loyihalar­ning yorqin vizual uslubida: Articulate mahsulotlarida ishlangan roliklar boshqa e-learning muharrirlaridan ko’ra yanada zamonaviyroq va dinamikroq ko’rinadi. Dastur Microsoft Office 2007ga o’xshash interfeysga ega, ishlab chiquvchilar foydalanuvchilar o’rganishlari oson bo’lishi maqsadida tashqi ko’rinishini PowerPointga maksimal o’xshashligini ta’minlaganlar. Yuqorida buyruqlar to’plamidan iborat klassik Ribbon-panel joylashgan.

Barcha turdagi multimediyali kontentlar: video, flash, ovoz, veb-obyektlarni qo’yishni qo’llab-quvvatlaydi. Barcha ko’p tarqalgan video (flv, avi, wmv, mov, mpeg, dv, 3g) va ovoz (mp3, wma, wav, m4a, aac, aiff, ogg) formatlari importlanadi, bundan tashqari, Internetdagi rolikning HTML-kodini yoki veb-kameradan video-yozish, ovozni esa mikrofondan yozib qo’yish mumkin. SWF — roliklari ham muammosiz qabul qilinadi, bu esa boshqa multimediya muharrirlarining loyihalari bilan integratsiyalash bo’yicha cheksiz imkoniyatlarni ochadi. Veb-sahifalar slaydlarda freymlar ko’ri­nishida aks etadi. Ulardan foydalanish mumkin va bu ham roliklarni lo­yihalash imkoniyatlarini kengaytiradi.

Articulate Storyline asosiy xususiyatlari:

• 
  Foydalanuvchining intuitiv interfeysi. Oddiy interfeys foydala­nuvchini qo’shimcha o’qishini talab etmasdan kurslarni noldan boshlab yoki shablonlar asosida yaratish imkonini beradi. Interfeysning mantiq va ko’rinishi Microsoft PowerPoint bilan o’xshash.
  
• 
  Slaydlar shablonlari. Noldan boshlab yoki shablonlar yordamida slaydlar yaratish. Shablonlar o’lchovlari sozlovlari oddiy. Kurslarning qo’shimcha shablonlarini va slaydlarini E-Lear­ning Heroes saytidan yuklab olish imkoniyati.
  
• 
  Personajlar. 47500tagacha chizilgan va fotopersonajlarni, yuz ifodalarni va turish holatlarni slaydlarga qo’shish.
  
• 
  Interfaollik. Muayyan harakatlarni qachon ishga tushurishni aniqlash uchun triggerlarni qo’llash. Slayddagi komponentlar o’rtasida bir necha o’zaro ta’sirlar yaratish uchun slaydlar qatlamlari bilan ishlash.
  
• 
  Slaydlarda generatsiya, tahrirlash va obyektlarning o’zaro ta’si­rini nazorat qilish.
  
• 
  Holatlar va o’zgaruvchilar. Ishtirokchi harakatlariga javob be­rish uchun obyektlarni sozlash imkoniyati. Misol uchun, bosilganda tugmacha rangini almashtirishi mumkin, personajlar — noto’g‘ri harakatda yuz ifodasini o’zgartirishlari va hokazo. Agar ting­lovchi noto’g‘ri javob bersa, unga qo’shimcha savollardan yoki yanada soddaroq vazifalardan iborat slaydlar ochilishi mumkin.
  
• 
  20dan ortiq turli xil tipdagi savollar. Bundan tashqari, ixtiyoriy shakllar slayddagi ixtiyoriy obyekt yordamida savollar yaratish imkoniyatini beradi.
  
• 
  Drag-and-dropni qo’llab-quvvatlaydi. Olib o’tish bilan slaydga obyektlar qo’shish.
  
• 
  Ekran holatlarini yozib olish. Yozuv elektron kurs bilan qanday ishlashni namoyish etadi.
  
• 
  Simulyasiya DT. Storyline ekranini bir marotaba yozib olingandan so’ng avtomatik ravishda, yozuvni bir necha qadamma-qadam yo’riqnomalarga segmentlaydi. Yozuv osongina tah­rirlanadi — hatolik bo’lganda, uni qayta yaratish shart emas. Natijada tinglovchilar vazifalarning bajarilishini, shuningdek, ularning test muhitidan o’tishini ko’rib chiqishlari mumkin.
  
• 
  HTML5 va Flash texnologiyalarining, shuningdek, mobil qurilmalarini qo’llab-quvvatlashi. Kurslarni iPad, shaxsiy kompyu­terlar, noutbuklar, Android, iPad va hokazolarga moslashgan qurilmalar uchun turli formatlarda nashr etish.
  
• 
  Section 508, tilni o’ngdan chapga yozish, SCORM va AICC (hisobotlarda) standartlarini qo’llab-quvvatlash.
  
• 
  Kurs (avtomatik tarzda generatsiyalanadigan) daraxtini ko’rish imkoniyati.
  
• 
  Namoyishlarni yaratish vosita yetarlicha qulayligi, slayd tartibi bo’yicha o’ynash va video roliklarni yaratish imkoniyati bilan.
  
• 
  Chiroyli personajlarni tanlash imkoniyati (ularni soz­lash me­xanizmi qulay).
  
• 
  Yetarlicha qulay va tushunarli interfeysi, barcha asosiy masalalar ish maydonining o’zida yechiladi.
  
• 
  Qo’shimcha sozlovlarsiz foydalanish mumkin bo’lgan ko’pgina elementlar dizaynining sifatli shablonlarning kiritilganligi.
  
• 
  Savollarning yagona bankini yaratish imkoniyati.
  

2.1.1-rasm. Articulate Storyline dastur oynasi

Adobe Captivate

Adobe Captivate (avvalgi RoboDemo sifatida tanilgan) — Mic­rosoft Windows va dasturiy ta’minotni namoyish etish, video-darslarni yozish, dastur simulyasiyasini yaratish, o’quv taqdimotlarni yara­tish va .swf formatda turli testlarni yaratish uchun qo’llanilishi mumkin bo’lgan Mac OS Xning 5 versiyalari uchun elektron ta’limda qo’llaniladigan elektron kurslarni yaratish va tahrirlash dasturi. Adobe Captivatedagi generatsiyalangan .swf ni .aviga videoxosting saytlarga konvertatsiya qilish imkoniyati mavjud. Dastur simulya­tsiyalarini yaratish uchun Captivateda chap va o’ng sichqoncha tugmasini bosish va klavishalarni bosish mumkin. Shuningdek, Adobe Captivateni skrinkastlarni, podkastlarni yaratish va Microsoft PowerPoint taqdimotlarini Adobe Flash formatiga konvertatsiya qilish uchun qo’llash mumkin.

Captivate yordamida dasturlarning interfaol namoyishlari, simulyatsiyalar, yordamchi ma’lumotlar, skrinkastlar, o’yinlar va darslar yaratish va tahrirlash mumkin. Captivateda yaratilgan skrinkastlar ekrandan qilingan yozuvlarga nisbatan ancha kam joy egallaydi. Foydalanuvchilar Captivateda taqdimotlarga effektlar, faol nuqtalar, matnli sohalar, video va hokazolarni qo’shib tahrirlashlari mumkin. Mualliflar mazmunini va u yoki bu elementni paydo bo’lish vaqtlarini tahrirlashlari mumkin. Faol nuqtalarni bosish boshqa slaydga o’tish, shuningdek, tashqi murojaatlarga o’tishni ta’minlashi mumkin. Captivate tasvirlarni, PowerPoint taqdimotlarni, video, .flv va audiolarni loyihaga import qilishni qo’llab-quvvatlaydi. Adobe Captivate dasturi materiallarni yaratish va namoyish etishning qulay vositasidir. Captivate keng doiradagi imkoniyatlarni taklif etadi: Microsoft PowerPointda yaratilgan taqdimotlar asosida o’quv materiallarni yaratish, monitordagi suratni olib, savolga berilgan javobga bog‘liq ravishda o’tish imkoniyatli testlar yaratish.

2.1.2-rasm. Adobe Captivate dastur oynasi

O’quv materiallariga matnli ma’lumotlarni kiritish maydonlari va to’g‘ri javobni tanlash imkoniyati bo’lgan so’rovlar kabi interfaol elementlar joylashtirilishi mumkin. Adobe Captivate fayllarining kompakt o’lchovi va yuqori ruxsatliligi ilova bilan ishlash ko’nik­malarga ega bo’lishda keng foydalanish, yordamchi ma’lumotlarni taqdim etish va yangi mahsulotlar imkoniyatlarini namoyish etish imkonini beradi. Talab etilgan qismlarni kattalashtirish texnologiyasini qo’llagan holda o’quv kontentga ega ekranning aniq sohalariga foydalanuvchi diqqatini jalb qilish imkonini beradi. Adobe Captivate yordamida ishlab chiqilayotgan o’quv kurslari Flash texnologiyasiga asoslangan. Adobe Captivatening yuqorida ko’rib chiqilgan imkoniyatlariga qaramay, bu texnologiya yopiq, maxsus va planshet qurilmalar va smartfonlar qo’llab-quvvatlanmasligini ta’kidlash lo­zim. Bundan tashqari, bu texnologiyalar hisoblash resurslariga juda talabchan, bu esa hozirda keng tarqalgan shaxsiy kompyuterlarning rusumlarida — noutbuklarda (ko’p quvvat sarflaydi) ishlatish uchun noqulaylik tug‘diradi.

CourseLab
CourseLab — bu Internet tizimida, masofaviy ta’lim tizimlarida, kompakt disk yoki boshqa har qanday saqlash qurilmalarida ishlatish uchun mo’ljallangan interaktiv ta’lim materiallari (elektron darsliklar) tayyorlash uchun mo’ljallangan kuchli va ishlatish oson bo’lgan dasturiy vositadir.

CourseLabning asosiy imkoniyatlari:

• 
  WYSIWYG tizimida ko’rish va natijalarni olish mumkin bo’lgan ta’lim materiallarini yaratish va tahrir qilish.
  
• 
  Tuzuvchidan HTML yoki boshqa dasturlash tillarini bilishni ta­lab qilmaydi.
  
• 
  Obyektiv yondashish har qanday murakkablikdagi ta’lim materiallarini yaratish imkonini beradi.
  
• 
  Ssenariylardan foydalanish murakkab ko’p «Obyekt»li bog‘liq­liklarni yaratishni osonlashtiradi.
  
• 
  Testlarni avtomatik yaratish mexanizmiga ega.
  
• 
  Ochiq obyektiv interfeys obyekt va shablonlar kutubxonasi va foydalanuvchi yaratgan kutubxonalarni osonlikcha kengaytirish imkonini beradi.
  
• 
  Obyektlar animatsiyasi mexanizmiga ega.
  
• 
  Ta’lim kurslariga har qanday Rich-medianing har qanday turini — Macromedia®Flash®, Shockwave®, Java® va har qanday formatdagi video-formatdagi fayllarni joylashtirish imkonini beradi.
  
• 
  Musiqiy ketma-ketlik joylashtirish va sinxronlashning oson mexanizmlari.
  
• 
  Microsoft®PowerPoint® formatidagi taqdimotlarni o’quv materialiga joylashtirish imkoniyati.
  
• 
  Har xil dasturiy ta’minotlarning simulyasiyalarini yaratish imkonini beruvchi ekranni suratga olish mexanizmiga ega.
  
• 
  Amallarni izohlashning oson tiliga ega.
  
• 
  Malakali foydalanuvchiga dastur fayllarining xususiyatlariga to’g‘ridan-to’g‘ri JavaScript-kirish imkonini beradi.
  
• 
  Elektron ta’lim kurslarini ko’rish uchun Javaning bo’lishi talab qilinmaydi.
  

2.1.3-rasm.CourseLab dasturining interfeysi

CourseLab yordamida yaratilgan ta’lim materiallari ishla­tilish turiga qarab, elektron ta’limning quyidagi: AICC (http://www.aicc.org), SCORM 1.2 (http://www.adlnet.org) standart­lariga mos keladi.

2. 
   “Kompyuter savodxonligi”ni oshirish uchun o’rgatuvchi multimediali ilovalar yaratish jarayoni
   

Multimediali ilovalarni yartishda qulay bo’lgan dasturiy ta’minotni tanlash mumkin. “Komyuter savodxonligi” ni oshirish uchun mo’ljallangan multimediali ilovalarni yaratish uchun AutoPlay MediaStudio dasturini tanlab olib unda ilova yaratish jarayonini bilan tanishib chiqamiz.
1-qadam. Avvalambor kompyuterimizga AutoPlay dasturini o`rnatib olinadi. Buning uchun dastur .exe faylini ishga tushurilgach quyidagi oyna hosil bo’ladi.

2.2.1-rasm.

2-qadam. Ochilgan oynadan kerakli operatsiyalarni to`g`ri va xatosiz tanlash talab etiladi.Oynadan Дaлee tugmasini bosib davom etiladi. Dastur o`rnatilishi kerak bo`lgan joyni qattiq disk bo`sh o`rnidan yoki standart dastur taklif qilgan joyda ko`rsatiladi. E`tibor bering bunda dastur minimum dasturga kerakli bo`lgan joy hajmini ko`rsatib o`tadi.

3-qadam. Kerakli sozlashlarni va kerakli funksiyalar uchun belgilarni o`rnatib davom ettiramiz. Dastur yuklanishidan oldin xavfsizlik yuzasidan yana bir bor dastur bizdan ma`lumotlar to`g`ri kiritilganligi tasdiqlashni so`raydi. Ma`lumotlar to`g`ri bo`lsa yuklash tugmasini bosiladi.

2.2.3-rasm.

4-qadam. Dastur ishga tushib ochilgan oynadan yangi loyiha hosil qilish tugmasini bosiladi va natijada hosil bo`lgan oynadan ixtiyoriy loyiha turini tanlanadi va loyihaga nom beriladi.

2.2.4-rasm.

5-qadam. Yangi loyiha uchun bo’sh oynasi hosil bo’ladi bunda loyiha interfeysini, navigatsiyasini tuzish imkoniyati mavjud bo’ladi.

2.2.5-rasm.

Quyida AutoPlay MediaStudio dasturida ilovani yaratish jarayoni ketma-ketligi ko’rib chiqamiz.

2.2.6-rasm.

1. 
   Sahifa xossalar menyusiga kirib oynaning xossalarini tanlanadi. Misol uchun fon rangi, matn shrifti va h.k.
   

2.2.7-rasm.

2. 
   Xossalar o`rnatilgandan so`ng oynaga turli multimedia: rasm, video, matn, slayd show va h.k. o`rnatish imkoniyati mavjud bo`ladi.
   

2.2.8-rasm.

3. 
   Yuqoridagi oyna orqali biz yangi sahifa ochish imkoniyatiga ega bo`linadi. Hamda sahifa bir nechta tugma va rasmlarni joylashtiramiz.
   

2.2.9-rasm.

4. 
   Bu oyna esa joylashtirilgan matn xossalari oynasi bo`lib, unda yozuv ustiga sichqoncha kelganda yuz beradigan hodisalarni amalga oshirish imkoni mavjud.
   

2.2.10-rasm.

5. 
   Yuqorida esa birinchi sahifaning oddiygina ko`rinishi. Bu yerda biz multimedianing matn, rasm, va animatsiya turlaridan foydalandik. Birinchi oynamiz asosan kompyuterning asosiy qurilmasi bo`lgan MONITOR haqida ma`lumot beradi.
   

2.2.11-rasm.

6. 
   Bu esa ikkinchi sahifamizning ko`rinishi bunda esa biz multimedianing matn, rasm, va animatsiya turlaridan foydalandik. Bu oynamiz asosan kompyuterning asosiy qurilmasi bo`lgan KLAVIATURA haqida ma`lumot beradi.
   

2.2.12-rasm.

7. 
   Bu esa uchinchi sahifamizning ko`rinishi bunda esa biz multimedianing matn, rasm, va animatsiya turlaridan foydalandik. Bu oynamiz asosan kompyuterning asosiy qurilmasi bo`lgan TIZIMLI BLOKI haqida ma`lumot beradi.
   

2.2.13-rasm.

8. 
   Bu esa to`rtinchi sahifamizning ko`rinishi bunda esa biz multimedianing matn, rasm, va animatsiya turlaridan foydalandik. Bu oynamiz kompyuterning qo`shimcha qurilmasi bo`lgan PRINTER haqida ma`lumot beradi.
   

2.2.14-rasm.

9. 
   Bu esa beshinchi sahifamizning ko`rinishi bunda esa biz multimedianing matn, video, audio va animatsiya turlaridan foydalandik. Bu oynamizda kompyuter tarmog`iga tegishli bo`lgan video darslik joylashtirilgan. Shu tariqa davom etgan holda ilova intefeysini ta’lim tizimiga mos bo’lgan talablar asosida hosil qilamiz.
   

3.