O’zbekiston respuplikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat chet tillar instituti tarjimonlik fakulteti

1.2.Ingliz tilida toponimik joy nomlari va ularning ishlatilishi. 

Ingliz  tili  toponimik  joy  nomlari  Angliyadagi  geografik  joy  nomlarining  kelib 

chiqishi va atoqli otlarning tendensiyasini tilshunoslik nuqtai nazari bilan tavsiflanadi. 

---

46 

Ingliz  tili  toponimikasi  boy  ,qiyin,  turli  xil  bo’lishiga  qaramay,  ularni  hozirgi  kunda 

izohlash  aniq  faktga  asoslanmaydi.Ko’pchilik  ingliz  tili  nomlari  til  va  madaniyatning 

ilk  namunalari    yo’qolishi  natijasida  ancha  yillar  davomida  zarar  ko’rgan  va 

muomaladan 

chiqqan. 

Ayrim 

toponimik 

joy 

nomlar 

hozirda 

umuman 

qo’llanilmaydigan  tillardan  yoki  turli  davrdagi  ikki  tilning  qo’shilishidan  vujudga 

kelgan. 

Qadimgi davrlarda yo’qolib ketgan tillar to’g’risida faqatgina yozma yodgorliklar 

dalolat bera olishi mumkin.Yozma yodgorliklar saqlanmagan taqdirda, tillar to’g’risida 

ma’lumot  beradigan  birdan  bir  manba  bu  atoqli  otlar,qabila  va  geografik  joy 

nomlari,shuningdek,qo’shni 

xalqlar 

tomonidan 

o’zlashtirib 

olingan 

so’zlar.Son-sanoqsiz  ingliz  so’zlarni,  ayniqsa  atoqli  otlar  shakliga  ega  bo’lgan 

so’zlarni  keyinchalik  yaratilgan  lotin  tilidagi  yozma  yodgorliklarda  ham  uchratish 

mumkin.Shunday  tillar  borki,  ya’ni  briton  tili  qadimgi  irland,  valliy  tili,  lotin  tili, 

anglo-sakson, qadimgi skandinaviya tili, norman, qadimgi fransuz tili, hozirgi fransuz 

tili va boshqa tillar Angliya    nomenklaturasini ifodalaydi. 

Kelt  tili  eng  qadimiy  va  keng  tarqalgan  til  hisoblanadi.  Kelt  tili  Yuliy  Sezar 

istilosigacha Fransiyaning Briton orollarida keng yoyilgan bo’lib, to german qabilalari 

tomonidan Briton va Gael orollari istilo qilinguncha davom etgan.Kelt tilining hozirgi 

vakillaridan  bu  irland,  shotland  va  Fransiyaning  Briton  viloyatidagi  Briton 

tillaridir.

Kelt tili toponimlari.

 Kelt tilida rimliklar Briton orollarida hukmronlik qilgan 

davrlarda  gaplashishgan.Shuning  uchun  Briton  orollaridagi  ko’pgina  toponimik  joy 

nomlar kelt tilidan yaratilgan.