O’zbekiston respulikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Fanlararo va fan ichidagi bogliklik.
Bu mavzuni o’qitish anatomiya fiziologiya va pediyatriya fanlari bo’yicha bilimlarga asoslanadi dars davomida olingan ma'lumotlar o’rnini belgilashda muxim axamiyatga ega.


Nazariy qism

Inson salomatligi-muxim ichki omillar majmui va tashqi taasurotlar ostida o’sish va rivojlanish davrida shakllanadi. Shu munosabat bilan o’sib kelayotgan yosh avlodning salomatligini saqlash va mustaxkamlashga qaratilgan ilmiy va nazariy fanning ya'ni bolalar va o’smirlar gigiyenasi fanining asosiy muammolaridan biri bu bolalar va o’smirlar kontingenti jismoniy rivojlanish ko’rsatkichlarini o’rganishdan iboratdir.

Bolalar va o’smirlar axolisining salomatligi ularda kasalliklarning bor yoki yo’qligi bilan aniqlanibgina qolmasdan balki yoshiga mos ravishda uyg’un (garmonik ) rivojlanganligi, shuningdek organizmning asosiy ko’rsatkichlarining me'yoriy darajadagi xolati bilan belgilanadi.bolalar va o’smirlar gigiyena vrachi o’zining amaliy ishi davrida bolalarning jismoniy rivojlanish ko’rsatkichlarini xisobga olgan xolda ularni o’qitish va tarbiyalash uchun qulay sharoit yaratishga qaratilgan ishlarni olib boradi. Bu ko’rsatkichlar asosida bolalar va o’smirlar salomatligini saqlash va mustaxkamlashga qaratilgan profilaktik chora- tadbirlar ishlab chiqiladi va xayotga tatbiq etiladi.
Bolalar va o’smirlar kontingenti salomatlik xolatlariga tavsiya berish uchun kasalliklarni va patologik jaroxatlanishlarning tarqalganliklarini xisobga olgan xolda quyidagi ko’rsatkichlardan keng foydalaniladi. Murojaatlar bo’yicha kasallanishni aniqlash, salomatlik indeksi, epizodik kasallanish, tez-tez kasallanuvchi bolalar soni va patologik jaroxatlanish.
Mashg’ulotda ko'llaniladigan yangi pedagogik texnologiyalar.
“issiq kartoshka ”
“ISSIQ KARTOSHKA” USULINI QO’LLASH

Bolalar va o’smirlar jismoniy rivojlanishni tekshirish usularini baxolashda qo’shimcha issiq kartoshka usulidan qo’llaniladi.

Bu usulni talabalarni birlamchi bilimini xamda mashg’ulotda olgan bilimini o’zlashtirish darajasini nazorat qilishda qo’llash mumkin.
Kartoshka issiq turadi pishgan qo’lni kuydirdi deb faraz qilinadi va uni talabalar bir-biriga qo’lma-kul davra tuzib uzatishadi.o’qituvchining to’xtang degan kamandasi yangragan paytda kortoshka qaysi talabani qo’lida bo’lsa o’sha talaba o’qituvchining bergan savoliga javob berishi kerak.shu tarzda davra bo’yicha kortoshka qo’lma kul aylanib kimda tuxtasa o’sha talaba savolga javob berib boradi. Xar bir savol javobga o’qituvchi kommentariy berib boradi. Protokol tuzilib unda talabalar savolga javobi belgilanib boriladi.darsga yakun yasalganda o’qituvchi xar bir talaba ballarini xisoblab umumiy ball chikariladi.
Javoblar quyidagicha baxolanadi:
A) aniq to’liq javob - 5 ball
B) javob bera olmaslik -0 ball

Talabalarga beriladigan savol variantlari

1.Maktabgacha tarbiya yoshidagi organizmining asosiy xususiyatlarini tushintirib bering?
2.Organizmdagi asosiy almashinuv jarayonninig axamiyatini tushintirib bering?
3.Bolalar jamoasida ovqatlanishni o’rganish usullarini tushintirib bering?
4.Ovqatlanishni gigiyenik baxolashda taomnoma-taqsimot usulining ijobiy va salbiy tomonlarini tushintirib bering?
5.Laborator tekshirish usullarining ijobiy va salbiy tomonlarini tushintirib bering?
6.Oqsillarning o’suvchi organizmdagi axamiyatini tushintirib bering?
7.Yoglarning o’suvchi organizmdagi biologik axamiyatini tushintirib bering?
8.Korbonsuvlarning organizdagi biologik axamiyatini tushintirib bering?
9.Mineral moddalarning organizmdagi biologik axamiyatini tushintirib bering?
10.Oqsillar,yoglar, vitaminlar va mineral moddalar yetishmasligi natijasida kelib chiqadigan kasalliklarni taxlil qiling va oldini olishga qaratilgan gigiyenik chora-tadbirlarni ishlab chiqaring?