O`zbekiston Respublikasining davlat tili o`zbek tilidir

O`rin -payt kelishgi. Shu kelishikdagi otdan anglashilgan predmet, ish-harakatning bajarilish o`rnini, vaqtini bildiradi.O`rin -payt kelishgi -da qo`shimchasi bilan shakllanib, quyidagi ma`nolarni ifoiaydi.
1.Harakatning bajarilish o`rnini bildirib, qaerda? so`rog`iga javob bo`ladi va gapda o`rin holi vazifasini bajaradi. Ko`chada tirik bir jon ko`rinmas, hammayoq jimjit. (O.Yo.) Besh yigit odamlarning ko`ziga tashlanmaslikka tirishib qishloqdan yakka-yakka chiqishdi-yu, to`qay ichida uchrashishdi. (P.Q.) 2. Harakatning bajarilish paytini bildirib, qachon? so`rog`iga javob bo`ladi va gapda payt holi vasifasini bajaradi. Bobur bugun peshinda ishongan beklarini to`plab, mashvarat o`tkazdi.(P.Q.) U yolg`iz farzandini qorong`u tunda dushman ko`payib ketgan shaharga chiqarishni istamas edi.(P. Q. )3. Harakatning bajarilishi uchun ob`ekt bo`lgan predmetni bildirib, nimada? so`rog`iga javob bo`ladi va gapda to`ldiruvchi bo`lib keladi.Shunga qaraganda yovning rejalarida qandaydir bir o`zgarish yuz bergan edi.(P.Q.).4. Harakatning bajarilishi holatini ifodalab, qanday? qay holatda? so`roqlaridan biriga javob bo`ladi va gapda ravish holi vazifasida keladi. Haydar apil-tapil kiyinib ariqdan hatlab o`tdi-da, paxsa devor bo`ylab o`sgan olchalar panasida cholning hovlisiga qaradi. (O.Yo.)
O`rin- payt kelishigi predmet ma`nosini bildirib kimga? nimada? so`roqlaridan biriga javob bo`lsa, gapda to`ldiruvchi, ish- harakatning bajarilish o`rni, payt, holatini bildirib, qaerda? qancha? qanday? so`roqlariga javob bo`lsa hol vazifasida keladi.
Chiqish kelishgi. Shu kelishikdagi otdan anglashilgan predmet ish-harakatning yuzaga chiqish o`rnini, vaqtini, sababini bildiradi. Chiqish kelishigi -dan qo`shimchasi bilan shakllanadi.
Chiqish kelishigi shaklidagi so`z quyidagi ma`nolarni ifodalaydi:
1. Ish-harakatning boshlanish o`rnini bildirib, qaerdan? so`rog`iga javob bo`ladi va gapda o`rin holi vazifasini bajaradi.