Oʻzbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi sirdardaryo viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

Filtrlar va qora ruyxat. Filtrlar asosan kelayotgan xatlarni saralash, tartiblash funksiyasini bajaradi. Qora ruyxat esa xat yuboruvchi manzilni maxsus jurnalga kiritib bu manzildan boshqa xat olmaslik maqsadida ishlatiladi.
Milliy elektron pochta xizmatlari. Xozirgi kunda milliy pochta xizmatlari ham ancha rivojlanib bormokda. Oʻzbekistondagi har bir Internet provayder oʻzining pochta serveri va xizmatiga ega boʻlib, asosan oʻzining mijozlariga xizmat koʻrsatadi, ularning ichidan umail.uz, inbox.uz kabilari ochik hisoblanadi va bu tizimdan hohlovchilar bepul foydalanib xat va xabarlar joʻnatib qabul qilishlari mumkin.
Xalkaro pochta xizmatlari: mail.ru, gmail.com, yahoo.com. Elektron pochta orqali ma’lumot yuborish uchun ikki yoʻnalish mavjud, bulardan biri bepul elektron pochta xizmati deb yuritilib, undan foydalanish uchun Internetda ma’lum bir Web sahifalari mavjuddir. Bular mail.ru, yahoo.som, mail.uz, gmail.com va hokazo. Foydalanuvchi dastlab, pochta manziliga ega boʻlishi kerak. Pochta manzilini tashkil qilish uchun Internet Yexplorer brauzerining asosiy oynasiga ushbu Web sahifalaridan biri nomi yoziladi va ishga tushiriladi.
Elektron pochtadan foydalanish va elektron xabarlarni almashish madaniyati. Hayotdagi etika kabi elektron pochtada ham foydalanish etikasi mavjud. Ularning ba’zilariga toʻxtalib oʻtamiz:
- pochtangizni tez-tez oʻqib turing. Koʻpchillik foydalanuvchilar oʻz xatlarini faqatgina boʻsh vaqtlaridagina oʻqiydilar. Bu korrespondentlarga nisbatan boʻlgan behurmatlikdir. Buning oqibatida siz juda ham muhim boʻlgan axborotni qoʻldan boy berishingiz mumkin. Foydalanuvchi pochtasini har doim, oʻz vaqtida oʻqib borishi lozim;
− xatda albatta sarlavha (subject) koʻrsatish zarurdir. Bu mijozlarni ortiqcha ishlardan qutqaradi;
− xatingizni oluvchini biling va hurmat qiling;
− xatni xatosiz yozing. Grammatik va orfografik xatolar bilan yozilgan xat joʻnatuvchi toʻgʻrisida yaxshi taassurot qoldirmaydi;
− qisqa yozing. Elektron pochtada yozayotgan xatingizni mazmunini qisqa va aniq koʻrsata biling. Xatingizdagi xatolar va fikrdan chiqib ketishlik birinchi oʻrinda xatingizni emas, balki sizning oʻzingizni xarakterlaydi;
− oʻz xatingizni boshqa manzillarga koʻchirishlikdan saqlaning. Oʻz xatingizni faqatgina shu xat tegishli boʻlgan manzillarga joʻnating. Aks holda, xatlarni koʻp manzillarga joʻnatish hamkorlaringizda yaxshi taassurot uygʻotmasligi mumkin;
− kerak boʻlmagan taqdirda oʻz xatingizga javob va soʻrovlar yoʻllamang.
Kerak boʻlmagan taqdirda «iltimos javob bering» yoki «iltimos xatni tasdiqlang» kabi soʻrovlarni yoʻllamang;
− soʻrovlarga toʻliq javob bering. Soʻrovlarga javob berishda qisqa «ha» yoki «yoʻq« kabi javob bermang. Bu hol xat oluvchida tushunmovchiliklarga olib kelishi mumkin.