Oʻzbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi mundarija kirish

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI

MUNDARIJA


KIRISH:

1. 
   So‘z turkumlari va ularni ajratish tamoyillari…………………….…. 3
   

ASOSIY QISM:
1. So‘z turkumlari tasnifi……………………………………………… …. 4
2. Mustaqil so`z turkumlari va ularga xos xususiyatlar……………….. 7
3. Sifat – mustaqil so‘z turkumi…………………………………………… 10
4. Son- so‘z turkumi……………………………………………...………...15
5. Olmosh so‘z turkumi………………………………………………….. 17
6. Fe’l – mustaqil so‘z turkumi………………………………………….. 18
7. Ravish- so‘z turkumi……………………………………….…………. 20
8. O‘zbek va rus tillari so‘z turkumlarining qiyosiy tavsifi………………21
XULOSA VA TAVSIYALAR………………………….……………... 30
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………..… 25
ILOVALAR

KIRISH
Har qanday fanning taraqqiyoti unga xos bo‘lgan analitik va sintetik tadqiqotlar nisbiy yetakchiligining tajriba almashinib borishidan iborat. Analitik bosqichning asosiy maqsadi o‘rganish ob’ektini (predmetini) qismlarga ajratib o‘rganish bo‘lsa, sintetik talqin muayyan bosqich darajasida o‘rganilgan qismlarni butunga (ob’ektta) birlashtiradi.
Analitik va sintetik tadqiqotlarni keskin chegaralab bo‘lmaydi. Zero, qismlar o‘rganilayotganda butunga asoslaniladi, butun tadqiqotida qismlar nazarda tutiladi. Shuning uchun analitik bosqich sintetik bosqichni, sintetik bosqich analitik bosqichni doimo taqozo etadi, lekin bulardan biri muayyan tadqiqotda nisbiy yetakchilik qiladi va asosiy ilmiy maqsad unga qaratiladi. Aslida ushbu bilish yo‘llari (induksiya, deduksiya) asosida qism va butunning muhim belgilari aniqlanadi. Hamda tadqiqot ob’ektini mohiyati bosqichma-bosqich ochilaveradi. Tadqiqot yo‘llari induksiya yetakchiligiga asoslangan an’anaviy o‘zbek tilshunosligi bilan deduksiya usuli hukmronligida ish ko‘rayotgan hozirgi o‘zbek sistem tilshunosligining ilmiy yo‘nalishlari bir-birini inkor etmaydi, aksincha, sistem lingvistika an’anaviy tilshunosligimizning muayyan til birliklari, muayyan kategoriyalar (qismlar) bazasidan olib borgan qimmatli tadqiqotlarning yutuqlariga asoslanibgina o‘zining til butunligi (sistema va mikrosistemalar) haqida ta’limotini yarata oladi. Ushbu magistrlik ishida turli tipdagi tillarda olmoshlarning vazifaviy va uslubiy xususiyatlari ko‘rib chiqiladi.
So‘z nutqning eng asosiy bo‘laklaridandir, chunki insonlarning nutqiy muloqotida fikrlashuvida eng muhim vazifani ran va so‘z bajaradi. Gap bilan so‘z bir-biri bilan zich bog‘langan bo‘lib, bularning orasida dialektik birlik mavjud.
So‘z tilning barcha yaruslari uchun ob’ekt hisoblanadi. Biz so‘zni morfologiyaning tarkibida o‘rganar ekanmiz, har qanday so‘zlar ma’nosiga va grammatik xususiyatlariga - morfologik xususiyatlariga va sintaktik roliga qarab ularni bir qancha guruhlarga bo‘linishini guvohi bo‘lamiz. Zero, yuklamalar ma’no jixatdan boshqa yordamchi so‘zlardan ma’lum darajada farq qiladi.