O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi хоrazm vilоyati xalq ta’limi xodimlarini

                                           Reja: 
1.  Interfaol metodlar haqida tushuncha  
2.  Interfaol metodlarning turlari.  
3.   Mashg‘ulotlarda mavzuga muvofiq tegishli metodlarni qo‘llash  
Darsning borishi:  
I. 
”Aqliy  hujum”  .  Vazifa.  Mashg‘ulotlarda  qaysi  metodlardan  foydalanayapsiz? 
Tinglovchilar javobi doskada yozib boriladi.  
 
 
II. Kichik ma’ruza  
Slaydlar yordamida interfaol o‘qitish haqida tushuncha beriladi. 
Slayd 1 
“Interfaol”  tushunchasi  inglizcha  “interact”  so‘zidan  olingan  (“inter”-“birgalikda”,  “act”-“harakat 
qilish”). Interfaol o‘qitish-bu kognitiv faoliyatni tashkil etishning maxsus turidir.Unda to‘liq, aniq va 
rejalashtirilayotgan maqsadlar bo‘ladi. Ushbu maqsadlardan biri-o‘qitish jarayonida shunday yuqori 
darajadagi  sharoit  yaratish  kerakki,unda  tinglovchi  o‘qitish  jarayonini  produktiv  jarayonga 
aylantiruvchi o‘zining muvaffaqiyatini, intellektual darajasini anglab yetishi lozim.     
 
Interfaol o‘qitish metodlarini qo‘llash – tinglovchilar faollashuvining muhim yo‘nalishlaridan 
biridir.  Hozirgi  kunda  asosiy  uslubiy  innovatsiylar  interfaol  o‘qitish  metodlarini  qo‘llash  bilan 
bog‘liqdir.  Shu  bilan  birga  “interfaol  o‘qitish”  termini  turli  ma’noda  tushuniladi.  Ushbu  o‘qitish 
g‘oyasi 1990 yil o‘rtalarida veb-brauzer paydo bo‘lishi va Internet tarmog‘ining  rivojlanishi bilan bir 
vaqtda  yaralgan  bo‘lgani  uchun  ko‘pgina  mutaxassislar  shu  metodni    Internet  zahiralari  va 
kompyuter tarmog‘ini ishlatgan holda o‘qitish deb tushunadilar. Ammo ushbu o‘qitishni yanada keng 
talqin  qilib,  nima  bilandir  (masalan  kompyuter  bilan)  yoki  kim  bilandir  (masalan  inson  bilan) 
muloqatda bo‘lish va birgalikda faoliyat yuritish qobilyati ma’nosida ham tushunish mumkin.  
 
Interfaol  metodlarni  qo‘llashga  yondoshgan  o‘qitish  jarayoni  guruhdagi  barcha 
tinglovchilarni  anglash  va  fikrlash  jarayonida  ishtirok  etishini  hisobga  olgan  holda  tashkil 
etiladi.Hamkorlikdagi faoliyatda ishtirokchilarning barchasi ish jarayoniga o‘zining shaxsiy ulushini 
qo‘shadi.  Ish  jarayonida  bilimlar,  g‘oyalar,  faoliyat  metodlari  bilan  almashinish  ro‘y  beradi. 
Individual,  juftlikdagi  va  guruhdagi  ish  tashkil  etiladi,  loyiha  ishi,  ro‘lli  o‘yin  qo‘llaniladi,  turli 
ma’lumot  manbai  va  hujjatlar  bilan  ishlanadi.  Interfaol  metodlar  o‘zaro  harakat,  tinglovchilarning 
faolligi,  guruh  tajribasiga  tayanish,  majburiy  qayta  aloqa  tamoyillariga  asoslanadi.  Oshkoralik, 

---

 
116 
ishtirokchilarning  o‘zaro  harakati,  ularning  dalillarining  tengligi,  hamkorlikdagi  bilimlar  banki, 
o‘zaro baholash va nazorat imkoniyati bilan belgilanadigan ta’limiy muloqot manbai yaratiladi.  
 
Mashg‘ulotlar o‘yin tarzida, erkin sharoitda,dam va ko‘ngilochar taddirlarda o‘tkaziladi.  
 
O‘qituvchi  yangi  bilimlar  berish  bilan  birga  ta’lim  ishtirokchilarini  mustaqil  izlanishga 
boshlaydi.O‘qituvchi  faolligi  o‘rnini  tinglovchilar  faolligi  egallaydi.  O‘qituvchining  vazifasi 
tinglovchilarning  tashabbulari  uchun  sharoit  yaratishdir.  O‘qituvchi  o‘zidan  o‘quv    ma’lumotini 
o‘tkazuvchi o‘ziga xos filtr ro‘lini va ish jarayonida yordamchi funksiyasini bajaradi.Shunig uchun 
interfaol  o‘qitish  katta  yoshdagi  o‘quvchilarni  intensiv  o‘qitish  jarayonida  qo‘llash  uchun 
mo‘ljallangan. 
    
   Slayd 2 
                                   Interfaol o‘qitish metodlari  
 
- davra suhbati                                    - o‘quv munozarasi  
- aqliy hujum                                     - ishchanlik o‘yinlari  
- debatlar                                            - kichik ma’ruza  
- kichik guruhlarda ishlash                - ro‘lli o‘yinlar  
- keys-stadi                                         -juftlikda ishlash 
 
 
 
 
Slayd 3 
 
                         O‘qish jarayonida inson:  

 
10 %  o‘qiganlarini  

  20 %  eshitganlarini  

  30 %  ko‘rganlarini  

 
40 %  ko‘rgan va eshitganlarini  

  70 %  gapirganlarini 

 
90 %  shaxsan gapirgan va bajarganlarini o‘zlashtiradi  
 
 
Interfaol  o‘qitish  metodlarini  qo‘llab  mashg‘ulot  o‘tilganda  materialni  o‘zlashtirish  darajasi 
yuqori  bo‘ladi,  ishtirokchilar  o‘rtasida  do‘stona  muhit  yaratiladi.Shu  o‘rinda  Xitoy  xalq  maqolini 
keltirish mumkin: “Menga gapirsang, esdan chiqaraman, menga ko‘rsatsang eslab qolishim mumkin, 
menga o‘zimga ishlashga imkoniyat ber, shunda batamom meniki bo‘lib qoladi”.