O’zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi muqimiy nomidagi qo’qon davlat pedagogika instituti boshlang’ich ta’lim metodikasi kafedrasi



Download 0,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/70
Sana31.12.2021
Hajmi0,82 Mb.
#268674
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   70
Bog'liq
ozbek orfografiyasi va punktuatsiyasi

 

   

R E J A

1.  Imlo  (orfografiya)  –  tilshunoslikning  alohida  bir  bo‘limi.  Imloning  orfoepiya 

hamda alifbo  bilan  aloqadorligi. 

2. Imlo tamoyillari.  Imloning  ma‘lum  qonun-qoidalar, me‘yorlarga  asoslanishi. 

3. Imloning  fonetik va morfologik  tamoyillari. 

4. Tarixiy  -an‘anaviy  tamoyil  asosida yoziladigan  so‘z va qo‘shimchalar. 

5. Imloda farqlash (differensiasiya)  tamoyili. 

6. Etimologik  (yoki grafik)  tamoyilning  o‘ziga xos tomonlari. 

7. Imlo tamoyillarining  o‘zaro aloqadorligi, bog‘liqligi 

 

So‘zlarni  adabiy  til  me‘yorlari  asosida  to‘g‘ri  yozish  –  savodxonlik  



madaniylikning  muhim  belgilaridandir.  Savodxon  bo‘lmoq  uchun  imlo  qoidalarini 

bilish  shartdir.  Binobarin  imlo  qoidalari  –  savodxonligimiz  asosidir.  Imlo  adabiy 

tilning  yozma  shakli  bilan  aloqador  bo‘lib,  u  to‘g‘ri  yozish  qoidalarini  o‘rgatuvchi 

hamda  ular  haqida  batafsil  ma‘lumot  beruvchi  tilshunoslikning  alohida  bir  bo‘limidir. 

Imlo  yozuv  vositalari  orqali  so‘z  va  so‘z  shakllarining  bir  xilda  yozilishini  tartibga 

soladi. Imlo tufayli  so‘zlar yagona yozuv shakliga  ega bo‘ladi. 




 

- 13 - 


Imlo  muayyan  qonun  -  qoidalarga  asoslanadi.  Bu  qoidalarga  unli  va  

undoshlarning  yozilishi,  asos  va  qo‘shimchalarning  yozilishi,  qo‘shma  so‘zlarning 

yozilishi,  bosh harflarning  qo‘llanishi,  ko‘chirish qoidalari  kabilar  kiradi. 

Imlo  qoidalari  til    taraqqiyotining  ma‘lum  bir bosqichini nazarda tutgan holda 

tuziladi.  Tilning  rivojlanishi  hamda  ba‘zi  hollarda  yozuvning  o‘zgarishi  bilan  imlo 

qoidalari  ham shunga mos ravishda takomillashtirilib  boriladi. 

Imlo  orfoepiya  hamda  alfavit  bilan  uzviy  ravishda  bog‘liqdir.    Adabiy 

talaffuz  me‘yorlarining  aniq  ishlab  chiqilishi  o‘z  navbatida  imlo  qoidalarining  puxta 

va  pishiq  bo‘lishida  yordam  beradi.  Alifbo  adabiy  tildagi  fonemalarni to‘la va to‘g‘ri 

ifodalash  uchun  yetarli  harfiy  belgilarga  ega  bo‘lsa,  imlo  ham  shunga  muvofiq 

ravishda  davr  talablariga  javob  bera  oladigan  mukammal  va  qulay  qoidalarni  o‘zida 

tarkib toptiradi. 

Har  qanday  yozuv  tizimi  ma‘lum  qonun  -qoidalarga,  ularning  asosida 

yotuvchi  imloviy  tamoyillarga  asoslanib  ish  ko‘radi.  Imloviy  tamoyillar  yozuv 

me‘yorlariga  oid  qoidalarni  bir  xilda,  turg‘un  shakllarda  muayyan  tartibda  ushlab 

turuvchi  asosiy  omil  sanaladi.  Hozirgi  o‘zbek  imlosi  quyidagi  tamoyillarga  tayanadi: 

1)  fonetik  tamoyil,  2)  morfologik  tamoyil,  3)  tarixiy  -  an’anaviy  tamoyil,  4)  


Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish