O‘зbekiстон рeспublikaсi

Imyaslavichilar firqasi.
 
Imyaslavichilar firqasi (rus. imya-ism, slavit-sharaf-lamoq) 1910-1912- 
yillarda Afon (Gretsiya) dagi rus pravoslav monastirlarida vujudga kelgan sektalik oqimi 
tarafdor-laridir. Ismni sharaflovchilar sektasi ta’limotiga ko‘ra, inson o‘zining gunohkorligi 
tufayli ibodat paytida xudoni emas, uning ismini sharaflashi lozim. Rus Pravoslav cherkovi bu 
sektani bad’at, deb e’lon qilgan. Uning targ‘ibotchilari cherkovdan chetlashtirilgan va 
Rossiyaning turli monastir-lariga surgun qilingan. Keyinchalik imyaslavichlar monastirlarni tark 
etib yashirin ovloq qishloqlarda skit jamoalarini vujudga keltirdilar. Ular Rus va Moskva 
patriarxlariga qarshi chiqib, Sovet hokimiyatiga qarshi kurashdilar. Hozir ular juda oz qolganlar. 
Indamaslar firqasi. 
Indamas dindorlar - haqiqiy pravoslav xristianlar sektasidagi o‘ta 
mutaassib oqim tarafdorlaridir. 20-asr o‘rtalarida Tambov viloyati territoriyasida paydo bo‘lgan 
sekta asoschilari L.Kislyanov bilan N.Viryatinskaya hisoblanadi. Indamaslar tasavvurida, odam 
bu dunyo bilan to‘la aloqani uzib «tirik murda» ga aylansagina najot topadi. Ular ishlashdan, 
atrofdagilardan ajralib, gaplashmasdan, yarim och holda yashaganlar. «Gunohga botgan 
odamlar»dan o‘zlarini olib qochishga intilib, ko‘chalarga faqat tunlari chiqishgan. Vaqtlarini 

---

274 
ro‘za tutish va ibodat qilish bilan o‘tkazishgan. 1960 yillarga kelib bu oz sonli sekta tarqab 
ketdi. 
Staroobryadchilik firqasi
. 
Staroobryadchilik sektasi Rossiyadagi qadimiy sektalar-dan biri. Bu 
sekta XVII asr o‘rtalarida pravoslavie yo‘nali-shida yuz bergan ajralish natijasida paydo bo‘lgan. 
Patriarx Nikonning pravoslavie marosimlari va cherkov kitoblariga uncha jiddiy bo‘lmagan 
o‘zgarishlar kiritish ajralishga sabab bo‘lgan. Protopop Avvakum boshchiligidagi ruhoniylar 
Nikonga qarshi chiqqanlar. 
Lekin ikki barmoq bilan cho‘qinish kerakmi yoki uch barmoq bilan cho‘qinish kerakmi, degan 
masala ham, «Iisus» so‘zida nechta «i» yozish kerakligi haqidagi masala ham o‘z-o‘zidan, 
ajralish boshlanishining asl sababi bo‘lgan emas, albatta. 
Ajralish shuning uchun tez-tez yuz berganki, podsho Aleksey Mixaylovichning yangi 
qonunlarini joriy qilinishi boyarlari va savdogarlari o‘rtasida norozilik tug‘dirgan. CHunki 
ularning feodal imtiyozlari shu qonun bilan bekor qilingan edi. 
Krepostnoychilik zulmining kuchayishiga qarshi kurash olib boradigan dehqonlar ajralishining 
asosiy kuchini tashkil etgan edi. CHor hukumati va ruhoniylar nifoqchilarni qattiq ta’qib ostiga 
oldilar. Natijada, ular mamlakatning chekka o‘lkalariga qochib ketishga majbur bo‘ldilar. Sekta 
1905 yilda staroobryadchilar deb atala boshlangan. 
Staroobryadchilar firqasi popchilar va popchi bo‘lmaganlar degan ikki yo‘nalishga bo‘linadi. 
Popchilar XIX asr boshlarida paydo bo‘lgan va sektaga kirmagan mustaqil cherkovlarda tashkil 
topgan. Popchilar yo‘nalishi esa cherkov ierarxiyasi va ibodatini inkor qiladilar va ular ham turli 
maslak va mazhablarga bo‘linadi: 1) qochoq poplar taraf-dorlari (grek-sharq cherkovidan kelgan 
ruhoniylarnigina e’tirof etuvchi yo‘nalish). Bu yo‘nalishning markazi Samara shahrida bo‘lib, 
unga staroobryadchi arxiepiskop boshchilik qiladi;
2) Moskva va butun Russiya arxiepiskopi boshchilik qiladigan va Moskvada joylashgan 
belokrinitsk ierarxiyasi. Straoobryadchilar hozir ham eski odat va an’analarni saqlab qolishga 
harakat qiladilar. Staroobryadchilar SSSR davrida amalga oshirilgan ishlarni yoqtirmas edilar. 
Bu sektadan yoshlar chiqib ketayotirlar. Natijada sekta tugab bormoqda.