O’zbekistоn respublikаsi

14. a, ā unlilariga berilgan to‘g‘ri tavsifni belgilang: 
A. Umumturkiy unlilardir.
B. Orqa qator unlilardir.
D. Barcha shevalarda uchrovchi unlilardir.
E.O‘zlashgan unlilardir. 
15. Qarlug‘-chigil-uyg‘ur, qipchoq, o‘g‘uz lahjalari kimning 
tasnifida aks etgan? 
A. Polivanov Y. D.
B. Reshetov V. V.
D, Yudaxin K. K. 
E.Yunusov G‘.O. 
16. Umlaut deb: 
A. Oldingi bo‘g‘indagi unliga keyingi bo‘g‘indagi unlining 
moslashishiga aytiladi. 
B. Keyingi bo‘g‘indagi unlining oldingi bo‘g‘indagi unliga ta'sir 
etishidir.
D. Affiksdagi unlining o‘zakdagi unliga ta'sir etishiga aytiladi.

---

131 
E. Affiksdagi old qator unlining o‘zakdagi orqa qator unliga ta'sir 
etishi va o‘z xarakteriga o‘xshatib olishiga aytiladi.  
17. Unli va undoshlar mosligi qanday nomlanadi? 
A. Assimilatsiya.
B. Dissimilatsiya. 
D.Spirantizatsiya.
E.Akkomodatsiya.
18. -luk, -luγ, -lu: affikslari qaysi shevada ko‘plik ma'nosini 
ifodalaydi? 
A. Qurama shevalarida. 
B. Marg‘ilon shevasida.
D.Qorako‘l shevasida.
E.Toshkent shevasida.
 19. Toshkent dialektiga xos hozirgi zamon fe’l tuslanishini 
aniqlang. 
A. bārāmmän
B. barjatїrma(n).
D.bārvāmmän.
E.bārāttim.
20. -sәmъz affiksi qaysi dialektda va qaysi fe’l shaklini hosil 
qiladi? 
A. Shimoliy o‘zbek shevalarida, I shaxs buyruq-istak shakli. 
B. Toshkent dialektida, I shaxs buyruq-istak shakli. 
D.Toshkent dialekti, I shaxs shart-istak birlik shakli. 
E.Toshkent dialekti, I shaxs shart-istak ko‘plik shakli. 
21. Dialekt deb: 
A. Bir-biriga teng bo‘lgan shevalar yig‘indisiga aytiladi. 
B. Bir-biriga yaqin bo‘lgan shevalarni bildiradi. 
D. Dialektlar asosida shevalar paydo bo‘ladi. 
E. Leksik, fonetik va morfologik jihatdan yaqin bo‘lgan hamda 
o‘zbek tilining nisbatan kattaroq territoriyasiga oid qismiga aytiladi.