O`zbekiston respublikasi узбекистон республикаси

Изоҳ: Касса узелларида, касса хонасидан ташқарида, кассирни шаҳсий ашёлари хонаси ва санузел бўлиши назарга олиниши керак.
* Касса операция заллари майдони битта операция-кассасига 30-45м² ҳисобидан: мижозлар зонаси 50-52%; операция ҳисоб ходимлари учун тўсиқ ташқариси зонаси 48-50% тақсимланиши лозим (зоналар нисбати ва майдони лойиҳалаштириш топшириғи бўйича белгиланади).
* Касса ходимлари учун хона-операция кассалари, банк мижозларига хизмат кўрсатувчиларни ҳар-бир кабинаси майдони 6м² дан кам бўлмаслиги керак; кабиналар сони лойиҳалаштириш топшириғи бўйича касса операциялари ҳажмини ҳисобга олиб белгиланади (нақт пулларни бериш ва қабул қилиш).
* Операция кассалари кабинаси, олд томони бўйича касса зали томонига қараган бўлиб, банк мижозларини кассаларга кела олишини ҳисобга олинган ҳолда жойланиши лозим.
* Операция кассаларини кириш эшиги мустақил йўлакли ёпилувчи эшикига чиқиши лозим
* Операция кассаларини кабинаси мижозлар билан ҳисоб-китоб операция ўтказувчи бухгалтерия бўлинмалари билан пневмопочта орқали боғланган бўлиши керак.
* Операция кассаларини олд томонидан бўйламасига тўсиқ ўрнатилади, уларга мижозларни хужжатларни тўлғазиши учун полдан 100 см баландликда эни 45 см горизантал ёғоч панеллар ўрнатилади.
* Операция кассаларини кабиналарига горизантал тўсиқдан 100 см баландликда, ойна ўрнатилган ва кабиналар ўртасидаги пойдеворлар ҳам кассир столининг юзасидан бошлаб ойналашган ва яққол кўринадиган бўлиши керак.
* Касса операциялари бўлими бошлиғининг кабинетини (кабинаси) жойлашиши кассирлар ишини ва мижозларга хизматни кузатишни таъминлаши керак.
* Касса узелидаги операция кассалари кабиналари қайта ҳисоблаш кассалари ва маблағларни айлантириш кассалари кабиналаридан бевосита яқинда жойлашиши керак; аравачалар билан қимматбаҳо нарсаларни ташиш учун яқин ва қулай йўлларни ҳисобга олиш керак.
* Қайта ҳисоблаш кассалари пул билетларини ва тангаларини қайта ҳисоблаш хоналарини ўз ичига олади. қайта ҳисоблаш кассалари нақт пул билан муомала қилиш ҳажми ҳисоби, бир ишчи ўрнига 9м² майдон бўйича белгиланади.
* Майдони 9м² дан кам бўлмаган, айлантириш кассалари хонаси, қайта ҳисоблаш кассалари ва омборолди хоналари билан бир қаторда жойланиши керак. Қайта ҳисоблаш касса хоналари табиий ёруғ билан таъминланган бўлиши керак.
* Қимматбаҳо нарсаларни сақлаш учун махсус хоналар, омборхоналар. Бош ва айлантириш кассалари учун омборхоналар майдони 20м² дан кам бўлмаслиги керак. Бош ва айлантириш кассалари учун омборхоналарига кириш майдони 20м² дан кам бўлмаган омборолди хоналари орқали бўлиши керак.
* Кечки касса хоналари инкассаторлардан ва бевосита банк мижозларидан келадиган қимматбаҳо нарсаларни қабул қилиш ва сақлаш учун мўлжалланган ва кечки кассанинг кассири кабинасидан (хонаси) иборат бўлиб майдони 9м² дан кам бўлмай, омборхона майдони 10м² дан кам эмас.
Изоҳ: Омборхоналарни тўсиқ конструкциялари ўрнатиш ва қимматбаҳо нарсаларни қўриқлаш тадбирларини марказий банк томонидан тасдиқланган 29-сонли техник талаблар буйича кабул этиш кэрак.
* Касса узелларини шундай жойлаштириш керакки, қоида бўйича, биринчи қаватга, бошқа тизим булинмаларидан ажратилган ҳолда, аммо ҳисобга олиш-операция хужжатларини банкнинг керакли бўлинмалардан олиб келиш қулай бўлсин. Касса узелларидан инкасатор машинасидан қабул қилиш бокси хонасига алоқа бўлиши шарт. Омборча ва кассир кабинасидан иборат бўладиган кечки касса пул санайдиган касса, ҳамда инкасатор машинасидан қабул қилиш бокси хоналари билан қулай алоқада бўлиши шарт.
Банк хоналарининг намунавий таркиби ва майдони