O’zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport universiteti

Loyihalash jarayoni - yangi mahsulot yoki yangi jarayonni tadqiqot etish, hisoblash va konstruktorlash ishlari majmuidir. Avtomatlashtirilgan loyihalashda texnik vazifani amalga oshirish inson hamda EHMning o‘zaro aloqasi yordamida bo‘ladi.

Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi zamonaviy hisoblash texnikasini kompleks qo‘llashni nazarda tutadi.

Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi bu-loyiha - konstruktorlik operatsiyalarda hisoblash texnikasini kompleks ishlata olgan inson - mashina tizimidir.

Mashinasozlik korxonalarida yangi mahsulot ishlab chiqarish uchun sarfdanadigan mablag‘ taxlili shuni ko‘rsatadiki, uning 30-50% tajriba va sinov ishlariga hamda aniqlangan nuqsonlarni bartaraf etish uchun, mahsulot loyihalash uchun esa faqatgina 10% mablag‘ sarflanar ekan. Bundan kelib chiqqan holda quyidagilarni amalga oshirib sarf harajatlarni kamaytirish mumkin:

1. Loyihalashning boshlang‘ich vaqtida EHMda ish jarayonini o‘rganib, bo‘lishi mumkin bo‘lgan nuqsonlarni aniqlash va bartaraf etish.

2. Sinov va tajriba ishlarining katta hajmini EHMga nazariy tadqiqotga ko‘chirish.

3. Optimallashtirish uslublarini qo‘llagan holda ko‘p variantli loyihalash prinsipini amalga oshirish. Bu loyihalarning ilmiy texnik pog‘onasini ko‘tarishga imkon beradi

Mashinasozlik mahsulotini loyihalashtirish ko‘p bosqichli jarayon bo‘lib, loyihalashtirish mobaynida bosqichma-bosqich ishlab chiqariladigan mahsulotlarning tavsiflari aniqlashtiriladi va detallashtiriladi. Chizmada loyihalash jarayoni aks ettirilib, unda asosiy bosqichlar va ular orasidagi o‘zaro o‘tib turishlar, shuningdek, bosqichlarni bajarish natijasida olinadigan hujjatlar ko‘rinishi keltirilgan. Mahsulotni ishlab chiqarishda ketma-ket o‘tayotgan bosqichlar, loyihalovchilar oldida turgan maqsad va vazifalar, loyiha hujjatlari va talablari davlat standarti bo‘yicha mos keltiriladi.

Loyihalashda quyidagi asosiy bosqichlar bajariladi: