O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

Defekatsiya – reflektor akt, uz navbatida organ va tizimlarga bir kator reflektor ta’sir kursatadi. Yurak kon - tomir tizimiga reflektor ta’siri natijasida, maksimal arterial bosim 40-60 mm.sim.ust, minimal – 10-20 mm. sim .ust., pulьs bir minutda 20 martaga, kuchayadi. Defekatsion refleks tugri ichak retseptorlarining ta’sirida kuzgalishi mumkin, uni najas massasi bilan tulganda va bosimni 40-50 mm.sim.ust. oshishi kuzatiladi. Supraspinal markazlar bu jarayonni progressivlashtiradi, tugri va sigmasimon ichak tugri ichakda bosimni kutaradi va rektosigmal burchakni silliklashtiradi. Ichki va tashki anal sfinkterlarining bushashi najas massalarining evakuatsiyasiga olib keladi (ichki va tashki sfinkterlar defekatsiyadan tashkari) tonik kiskarish xolatida yotadi, najas massalari tushishiga olib keladi. Bu jarayonda korin ichi bosimini oshishi Valsalьva kabuli yordamida kuchaytirish bilan (220 mm.suv.ust.) tushintiriladi. Aksincha defekatsiya akti tos diafragma kundalang-yul-yul mushaklari kiskarishi va tashki anal sfinkteri kiskarishi bilan tushintiriladi. B u tugri ichakni surunkali tortilishiga afferent signallarni pasayishiga, tonus susayishi va surunkali ich kotishiga olib keladi.

Polifekaliya. Bolalarda najas mikdori yeyilgan ovkat va ichilgan suyuklikdan 2 %ga ortik bulishi bilan tushintiriladi. Yosh utgan sari najas mikdori kupayadi, najas mikdori sutkada 1-3 yoshda urtacha-92,2g, 4-7yoshda-118g, 8-11yoshda-153g, 12-14yoshda-157gga kupayadi. Bola xayotining birinchi yoshida ekskrementlar mikdori katta yoshdagi bolalar va kattalarga nisbatan katta buladi.Kukrak yoshidagi bolalardanajasning sutkalik mikdori kukrak suti bilan emizilganda, unchalik katta emas, urtacha 20-25g, kabul kilingan ovkatning 25%ni tashkil etadi. Arala shva sun’iy ovkatlantirilganda najas massasi mikdori (aralash ovkatlantirishda 60g, sun’iy ovkatlantirishda-100gr). Polifekaliya malьabsorbtsiya sindromiga xarakterlidir. Disaxaridoz yetishmovchiligida suyuk kupikli najas patologik aralashmasiz, nordon reaktsiyali (rn 6 dan kichik). TSeliakiyada najas gomogen, patologik aralashmasiz, och-sarik rangda buladi. Bola xayotining birinchi yilida sigir suti oksilini kabul kilaolmaslik kuzatiladi va klinikada atopik dermatit va tseliakiyaga uxshash sindrom Bilan yuzaga chikadi. Surunkali pankreatitda polifekaliya va najas buzilishi ferment yetishmovchiligi natijasida bushlik va membrana oziklanishi topografiyasi buzilishiga boglik buladi. Och kolish najasi dispeptikga uxshaydi, kuyuk, kora tarkibida shillik bor buladi. Oddiy dispepsiyada najas suyuk, kukimtir (ichakdan biliverdinni tez tranziti hisobiga) va ok durda (kalьtsiy va sovunlar mikdori kup), nordon xidli, kщpikli daydi dispersiya (daydi dispepesiya). Sovun – oxakli najas kulrang - ok rangli, kuruk shakllangan, badbuy ishkoriy reaktsiyali buladi. U tarkibida kup mikdorda kalьtsiy, magniy, erkin yog kislota va neytral yog saklaydi. Sovunli axlat yugon ichakda chirish (yiring)dan dalolat beradi. U kukrak yoshidagi bolalarda kup mikdorda sigir sutini iste’mol kilganda kuzatiladi.