O’zbеkiston rеspublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Oyoq panjasining ustki yuzasi, regio dorsi pedis
Terisi yupqa va harakatchan. Teri ostida asosan g‘ovak kletchatka bo‘lib, yog‘ qavati yaxshi 
rivojlanmagan. SHuning uchun ham buyrak va yurak etishmovchiligida unda suyuqlik 
to‘planishi va shish hosil bo‘lishi mumkin. 

---

Teri osti kletchatkasida panjaning ustki vena to‘ri, undan boshlanuvchi sonning katta va 
kichik teri osti venalari joylashadi. Teri ostidagi nervlar medial tomondan lateral tomonga 
quyidagicha joylashadi (63-rasm). Sonning teri osti nervi, n.saphenus panjaning medial qirg‘og‘i 
bo‘ylab uning o‘rtasigacha boradi. YUza kichik boldir nervining shoxlari bo‘lgan medial dorsal 
nervi - n.cutaneus dorsalis medialis panja va bosh barmoqning medial tomoniga, oraliq dorsal 
teri nervi, n.cutaneus dorsalis intermedius II-III, III-IV, IV-V barmoqlarning bir-biriga qaragan 
yuzalariga; I-II barmoqlarning bir-biriga qaragan yuzalariga esa chuqur kichik boldir nervining 
yuza shoxlari; n.suralis-ning oxirgi shoxi bo‘lgan tashqi dorsal teri nervi n.cutaneus dorsalis 
lateralis panja va V barmoqning lateral tomoniga boradi. 
Xususiy fassiya - fascia dorsalis pedis, boldir fassiyasining davomi bo‘lib, bevosita uning 
ostida oldingi katta boldir va panjani yozuvchi uzun muskullarning paylari joylashadi. Bu 
paylarning ostidagi qavatda medial tomonda - bosh barmoqni yozuvchi kalta muskul, m.extensor 
hallucis brevis va lateral tomonda - barmoqlarni yozuvchi kalta muskul, m.extensor digitorum 
brevis yotadi. Ularning ostida xususiy fassiyaning chuqur varag‘i bo‘lgan fascia interossea 
bo‘lib, ustki suyaklararo muskullar, mm.interossei dorsales-ni qoplaydi. Kalta muskullar 
joylashgan qavatda tomir-nerv tutami yotadi. Oyoq panjasining ustki arteriyasi, a.dorsalis pedis 
(61-rasm), aa.tarseae medialis et lateralis-larni bergach, oyoq panjasining oldingi qismiga bosh 
barmoqni yozuvchi kalta muskul, m.extensor hallucis brevis ning medial cheti bo‘ylab yo‘nalib, 
I kaft oralig‘ida tashqariga yo‘nalgan ravoqsimon arteriya - a.arcuata ni beradi va oldinga davom 
etib a.metatarsea dorsalis prima et r.plantaris profundus (chuqur oyoq kafti shoxi) ga ajraladi. 
Ravoqsimon arteriyadan oyoq kafti usti arteriyalari chiqadi va ular ustki barmoq 
arteriyalari, aa.digitales dorsales ga davom etadi. 
CHuqur kichik boldir nervi oyoq panjasi ustki arteriyasining medial tomonida yotadi. Bu 
nerv kalta yozuvchi muskullarni ta’minlagach, oldinga yo‘nalib fassiyani teshib o‘tadi va I-
II barmoqlarga sezuvchi tolalar beradi.