O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Tibbiyot Akademiyasi Tibbiy-pedagogika fakulteti 3-sonli ichki kasalliklar kafedrasi

Talaba gepatomegaliya bo‘lgan bemorlar muammosini xal etishda bajara olishi shart:

№	Ko‘nikmalar ro‘yxati	Asosiy bilimlar
1	Bemor va uning qarindoshlarini so‘rab-surishtirish	Talaba taxminiy tashxisni aniqlashtirishga ko‘maklashuvchi aniq savollar bera olishi kerak. Talaba bemor shikoyatlarini maqsadga yo‘naltirilgan xolda yig‘a va baxolay olishi kerak. Talaba kasallik anamnezini tahlil qila olishi kerak: kasallik boshlanishini, birinchi simptomlarini, ularning sabablarini va rivojlanish dinamikasini. Talaba xayot anamnezini tahlil qila olishi kerak: xavf omillarini aniqlash, ota onasi va yaqin qarindoshlarini sog‘liqlarini.
2	Xavf omillarini aniqlash	Talaba bemorni so‘rab surishtirish va obektiv qarashlarga asoslanib boshqariluvchi va boshqarib bo‘lmaydigan xavf omillarini aniqlay olishi kerak.
3	Tana massa indeksini xisoblash	Talaba belgilarni aniqlay olishi kerak: - vazn yetishmovchiligi - vazn ortiqchaligi.
4	Terini ko‘zdan kechirish	Talaba aniqlay olishi kerak: -rangparlik - ikterillik, -toshmalar - qattiqlashish - telangioektaziya .
5	Umumiy ko‘rik	Talaba aniqlay olishi kerak: - jigar kaftlari, -ginekomastiya, - kaxeksiya.
6	Og‘iz bo‘shlig‘i ko‘rigi	Talaba til xolatini baxolay olishi kerak
7	Nafas azolarining palpatsiya, perkussiya va auskultatsiyasini o‘tkazish.	Talaba baxolay olishi kerak: - ko‘krak qafasi ekskursiyasini - ovoz dirillashini - o‘pka tovushi o‘zgarishlarini va ularni baxolash - nafas tiplarini - shovqin va xirillashlar mavjudligini
8	Yurak qon tomir tizimining palpatsiya, perkussiya va auskultatsiyasini o‘tkazish..	Talaba o‘zgarishlarni aniqlay olishi kerak: - yurak bo‘limlari gipertrofiyasini Talaba baxolay olishi kerak: - yurak tonlarini; - yurak shovqinlari bo‘lgan xollarda ularning tarqalish markazlarini va yurak faoliyati fazalariga aloqasini aniqlash (sistolik yoki diastolik shovqinlar); - funksional va organik shovqinlarni farqlay bilish. - perikard ishqalanish shovqini
9	Qorinning umumiy ko‘rigi	Talaba quyidagilar mavjudligini aniqlay olishi kerak: -assit -meteorizm -tomir yulduzchalari - venoz kollaterallar - shikastlanish va gematomalar
10	Qorinning yuzaki palpatsiyasini o‘tkazish	Talaba bajara olishi kerak: - og‘riqli nuqtalarni aniqlash - qorin devorida mushaklar tarangligi borligini aniqlash - azolar kattalashganligini va o‘smasimon xosilalar borligini aniqlash.
11	Qorinning chuqur palpatsiyasini o‘tkazish	Talaba bajara olishi kerak: - qorin bo‘shlig‘idagi aniqlangan azolar xolatini baxolash
12	Jigar perkussiyasini o‘tkazish	Talaba bajara olishi kerak: - Kurlov bo‘yicha jigar chegaralarini aniqlash
13	Jigar va o‘t qopini palpatsiyasini o‘tkazish	Talaba bajara olishi kerak: - jigar va o‘t qopining xususiyatlarini baxolash.
14	Taloq palpatsiyasi o‘tkazish	Talaba bajara olishi kerak: - splenomegaliyani aniqlash
15	Qo‘l va oyoqlar ko‘rigi	Talaba qo‘l va oyoqlarni ko‘zdan kechirishi va aniqlashi kerak : - generallashgan shish . barmoq bilan tovonni tashqi yuzasiga bosib turish va aniqlash : - chuqurcha xosil bo‘ladi yoki yo‘q .
16	Klinik, instrumental va bioximik taxlillarni baxolash	Talaba o‘zgarishlarni farqlay olishi kerak: - normaga nisbatan oshgan yoki kamayganligini.
17	EKG olish va uni baxolash	Talaba qadamli tarzda EKGni ola bilishi kerak. Talaba EKG natijalarini baxolay olishi kerak - infarkt miokard
18	Gepatomegaliya bilan kechuvchi kasalliklar bilan qiyosiy tashxislash.	Talaba kasallikning xos xususiyatlariga asoslanib boshqalaridan ajrata olishi kerak (anamnez, ob’ektiv ko‘rik va laborator-instrumental tekshiruvlar)
19	Nomedikamentoz tavsiyalar berish	Talaba bajara olishi kerak: - bemorlarni o‘z-o‘zini nazorat qilishga o‘rgatish - parxez bo‘yicha ko‘rsatmalar berish - sog‘lom turmush tarzi bo‘yicha maslaxatlar berish
20	Qorinda og‘riq bilan kechuvchi kasalliklarni davolashda dori vositalarini ratsionl qo‘llash.	Talaba samarasi isbotlangan dori vositalarini tanlay olishi kerak. Preparatni tanlaganda talaba quyidagilarni baxolay olishi kerak: - samaradorlik - xavfsizlik - qulaylik - arzonlik.
21	Bemorlarni monitoring qilish va kuzatish.	Talaba QVP yoki OP sharoitida monitoring o‘tkaza va bemor axvolini nazorat qilishni bilishi kerak.